İnsanoğlu (Ademi beşeriyet) akıl ve iradesiyle araştırıp sorgulayan bir varlık olmasına karşın aynı zamanda bu acizliğinde bir ifadesidir. Acizdir, zira bir çok şeyi sonradan bu akıl ve iradeyle, araştırarak, sorgulayarak ve yaşayarak öğrenmek zorunda. Çünkü hayatını idame ettirebilmesi, sürdürebilmesi buna bağlıdır. İşte bu aşamada insanoğlu olumlu olumsuz bir çok süreçten geçmekte. Bu süreç içerisinde yaşanan zorluklara dini çevreler imtihan diyor. Özellikle İslam coğrafyasında Müslümanlar arsında en çok kullanılan sığınaktır imtihan. Ancak ne var ki sadece Müslümanlar mı imtihan oluyor, tabi ki hayır. Yeryüzündeki bütün canlıları kapsayan bir süreçtir bu imtihan.
Soru şu; hangi haller imtihandır, ya da neler imtihan sebebidir neler değildir?
İlk önce pozitif veya modern bilim denilen çevreler açısından bakacak olursak, insanın yaşam alanlarında önüne çıkan her türlü engel imtihan olarak görüldüğünden bu engelleri kainatın kendilerine sunduğu imkanları araştırarak yine kainatta bulunan verileri değerlendirip bu engelleri aştığını görürüz. Yapılan dini görünmese de sunulan imkanlar kainatın yaratıcısı tarafından kozmik evrene yerleştirilen şifrelerin çözümüyle elde edilen sonuçlar olduğu için dini kabul edilmese de ilahi bir lütuftur, el hak doğrudur.
Dini çevrelerin neleri imtihan vesilesi gördüğünden bahsedecek olursak ki burası biraz sıkıntılı. Neden diyecek olursanız, belki de modern bilim dediğimiz dünyanın yapması gerekeni özellikle İslam dünyasının yapması gerektiğine inanıyorum. Zira ellerinde bu araştırmaları yapacak belki de kainatın bu konudaki en önemli kaynağı bizim elimizde. Çünkü bilginin kaynağı Allah’tır, onun bildirmediğini bizim bilmemiz mümkün değil. Hz. Adem’e öğrettiği eşya, masa, sandalye, kapı, pencere değildi hiç şüphesiz. Melekler de olmayan bir özellikti ve ona verdiği akıl ve iradeyle eşyayı araştırma, sorgulama, öğrenme ve tanımlama. Bu sayede kainatı tanıyıp önüne çıkan engelleri bu sayede aşarak hayatını idame etmesidir. Kur’ani kıssalar da hiç şüphesiz sıradan hikayeler değildi, O’nda insanlar için bir örnek ve hikmet vardı. Ama gelin görün ki yıllarca imtihan diye basit sorunlarla İslam alemi oyalandı. Üstelik cennet kavgasıyla birbirimize daha çok imtihan sebepleri ürettik. Ne gariptir ki kardeşinin imtihanını gördüğünde ona yardım etmek, imtihanını hafifletmek, içinde bulunduğu buhrandan kurtarmak için Kur’ani ölçüleri öğrenip imtihanın da yardımcı olmak yerine suçlayıcı bir yaklaşımla imtihanları iyice zora soktuk. Başına bir iş gelen kardeşlerimize bırakın yardımı bir de kim bilir ne kabahati vardı da Allah bu musibeti verdi gibi sığ bir yaklaşımla dışladık. Peygamberlerin ne kabahati vardı, en fazla imtihan onların olduğuna da inanıyorsunuz, öyle değil mi? Keşke biraz onlardan örnek alabilseydik. Sakın onlar peygamber deme, zira onlar önce Abd (kul) sonra peygamberdi. İmtihanlarımızda birbirimize yardımcı olmak dileğiyle;
Haydi sağlıklı kalın, takipte kalın. Selam ve dua ile...
