Emekli maaşı dava açmaya bile yetmiyor

Büro-İş Başkanı Alay Hamzaçebi, yüksek yargılama giderlerinin rekora gittiğine dikkat çekti .

Hamzaçebi, “Bir önceki tarifeye göre ortalama yüzde 90 artış yapıldı” diyerek, şunları kaydetti:

– Yüksek enflasyonun olmadığı zamanlarda Avukatlık Asgari Ücret tarifesi genelde bir önceki yılın Aralık ayının son günlerinde yayımlanarak yürürlüğe girerdi. Avukatların emeklerinin karşılığı olan vekalet ücretlerinin yüksek enflasyon karşısında her geçen gün eridiği bilinmektedir. Vekâlet ücretlerinin enflasyon karşısında korunması bir zorunluktu.

– Avukatlık Asgari Ücret tarifesinde yapılan artışlar karşısında asgari ücret seviyesinde maaş ile çalışan düşük gelir gruplarının maaşlarındaki artış oranlarının düşük olması bu kesimin adalet hizmetine erişimi engelleyecek boyuta gelmiştir.

– 5 yıl önce 2018 yılında net 1.603 TL asgari ücret ile çalışan bir kişi aynı yıl Sulh Hukuk Mahkemesi’nde açacağı bir dava için 930 TL, İdare ve Vergi Mahkemesi’nde açacağı bir dava için 1.090 TL vekalet ücreti ödemesi gerekiyordu. Bu vekalet ücretlerinin asgari ücrete oranı sırasıyla yüzde 58 ve yüzde 68'dir.

– 21 Eylülden itibaren geçerli Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre ve halen 11.402 TL asgari ücret ile çalışan bir kişi aynı 21 Eylülden itibaren Sulh Hukuk Mahkemesinde açacağı bir dava için 10.700 TL, İdare ve Vergi Mahkemesi’nde açacağı bir dava için 10.500 TL vekalet ücreti ödemesi gerekiyor. Bu vekalet ücretlerinin asgari ücrete oranı sırasıyla yüzde 94 ve yüzde 92'dir. 7.500 TL emekli maaşı alanlar için durum daha da vahim. Öyle ki bir aylık emekli maaşı artık vekalet ücretlerini ve yargılama giderlerini karşılayamaz hale gelmiştir.

– Ücret gelirleri artışlarının Avukatlık Asgari Ücret tarifesinde meydana gelen artışlar karşısında az kalması yanında yargılama harç ve giderlerinde yapılan yüksek artışlar düşük gelir gruplarının adalete erişimini engellemektedir. Bu yüksek yargılama maliyetleri sosyal hukuk devleti ilkesiyle bir tezat teşkil etmektedir.

– Yargılama giderleri tespit edilirken, bu konuda dengenin sağlanmasına, yargılama giderlerinin bireyleri hak arama talebinden vazgeçmeye götürebilecek kadar yüksek olmamasına da dikkat edilmelidir. Başka bir deyişle, yargılama harç ve giderlerinin, hak arayanları dava açmaktan vazgeçirtebilecek derecede yüksek tutulmaması gerekir.