Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan,, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında, özellikle mart ayından itibaren dünya genelinde sınır geçişlerinin kapatılması veya kısıtlanması gibi ciddi tedbirler alındığını ifade ederek, bu kısıtlamaların uluslararası mal sevkiyatlarının gerçekleştirilmesi için önemli bir zorluğu beraberinde getirdiğini söyledi.

Türkiye olarak bu duruma çok hızlı reaksiyon göstererek; Habur, Kapıkule ve Kapıköy gümrük kapılarında ve Ro-Ro limanlarında temassız ticaret uygulamasını hayata geçirdiklerini anlatan Pekcan, hızlı biçimde devreye alınan tedbirler sayesinde, salgın öncesi dönemlere yakın bir sevkiyat akışını temin ettiklerini dile getirdi.

Pekcan, salgına rağmen dış ticarette 2020 yılında birçok başarıya ve rekora imza attıklarına işaret ederek, alınan önlemler nedeniyle hudut kapılarındaki yolcu geçişlerinde düşüşler görüldüğünü, salgının etkili olduğu ilk aylarda uyguladıkları temassız ticaret ve hayata geçirdikleri dijital uygulamalar sayesinde ticari araç geçişlerinin kesintisiz sürdüğünü kaydetti.

"Sınır kapılarından 3,4 milyon ticari araç geçiş yaptı"

Türkiye'de 30 kara, 8 demir yolu, 101 deniz ve 64 hava olmak üzere toplam 203 hudut kapısı bulunduğuna dikkati çeken Pekcan, serbest bölge ve iç gümrük idareleriyle toplam 151 gümrük müdürlüğünün görev yaptığını bildirdi.

Geçen yıl Türkiye kara sınır kapılarından 1,7 milyonu giriş, 1,7 milyonu da çıkış olmak üzere toplam 3,4 milyon ticari aracın geçiş yaptığını bildiren Pekcan, "En fazla ticari araç geçişi yapılan sınır kapımız 1 milyon 90 bin ile Irak'a açılan Habur Gümrük Kapısı olurken, bunu 704 bin araç ile Kapıkule, 315 bin araç ile Sarp Gümrük Kapısı izledi." diye konuştu.

Bu dönemde sınır kapılarından 7,6 milyon yolcunun giriş-çıkış yaptığına dikkati çeken Pekcan, şöyle devam etti:

"2019 yılında yolcu geçişi 27,5 milyon iken geçen sene salgının olumsuz etkisiyle bu rakam 7,6 milyona geriledi. Ancak ticari faaliyetlerimiz, alınan tedbirlerin etkisiyle, sekteye uğramadı. 2019 yılında 3,7 milyon ticari araç giriş-çıkışı dikkate alındığında Kovid-19'a rağmen ticari araç giriş çıkış sayılarındaki olumlu tablo, aldığımız tedbirlerin etkisiyle ticaretin kesintiye uğramadan devam ettiğinin en büyük göstergelerinden biri oldu."

"Temassız ticaret ile dijital uygulamalar ticaretin önünü açtı"

Bakan Pekcan, Bakanlık olarak dijital uygulamalara çok önem verdiklerini, salgın döneminde de bu yatırım ve projelerin meyvelerini topladıklarını ifade etti.

Salgının Türkiye'de görüldüğü mart ayıyla uluslararası mal sevkiyatlarında sürekliliği temin edebilmenin önemli bir öncelik haline geldiğini belirten Pekcan, bunun için Habur, Kapıkule ve Kapıköy gümrük kapılarında temassız ticaret uygulamasını hızla hayata geçirdiklerini söyledi.

Pekcan, bu anlamda proaktif bir yaklaşımla ticari araçların giriş-çıkış işlemlerinin tampon bölgede konteyner, dorse ve şoför değişimi yoluyla gerçekleştirildiğine işaret ederek, şu ifadeleri kullandı:

"Habur Gümrük Kapımızda, temassız ticaret uygulamasının devreye alındığı 1 Mart 2020 tarihi ile söz konusu uygulamanın sona erdirildiği 21 Ağustos 2020 tarihi arasında günlük ortalama 1337 ticari aracın giriş ve 1210 ticari aracın çıkış işlemi gerçekleştirildi. 2019 yılında bu sayı, giriş yönünde günlük ortalama 1615, çıkış yönünde ise 1637 idi. Kapıkule Gümrük Kapımızda da temassız ticaret uygulamasının devrede olduğu 22 Mart - 27 Nisan 2020 tarihleri arasında günlük ortalama 727 ticari aracın giriş, 657 ticari aracın çıkış işlemi gerçekleştirildi. 2019 yılında bu sayılar giriş yönünde 1021, çıkış yönünde ise 1033 araç olarak seyretti. Bu sayede, Habur ve Kapıkule'de pandemi öncesi dönemlere yakın bir sevkiyat artışı sağlanmıştır."

- Demir yollarının kullanımı salgın döneminde arttı

Bakan Pekcan, İran'a açılan gümrük kapılarında tampon bölge bulunmaması nedeniyle, sevkiyatların demir yoluna yönlendirildiğini belirterek, temassız ticaret uygulamasının Kapıköy Demiryolu Gümrük Kapısı'nda uygulandığını dile getirdi.

Bu çerçevede vagonların karşılıklı olarak lokomotifler ile itilip çekildiğini anlatan Pekcan, şunları kaydetti:

"Kapıköy'de temassız ticaret uygulamasının devreye alındığı 4 Mart-3 Haziran 2020 tarihleri arasında günlük ortalama 33 vagonun giriş, 41 vagonun çıkış işlemi gerçekleştirildi. Bu sayının 2019 yılında giriş yönünde 7, çıkış yönünde ise 14 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, temassız ticaret uygulaması ile pandemi öncesine göre ortalama vagon sayılarında ciddi bir artış sağlandı. Önümüzdeki dönemde demir yollarının ticarette çok daha aktif biçimde kullanılmasını arzu ediyoruz."

Gümrük kapılarındaki modernizasyon çalışmaları

Pekcan, gümrük kapılarında alt yapı yatırımlarının yanı sıra verilen hizmetin kalitesinin artırılması, dijitalleşme uygulamaları ve milli teknoloji imkanlarının geliştirilmesi için çalışmaları etkinlikle sürdürdüklerini vurgulayarak, Kapıkule, Hamzabeyli, Öncüpınar, Karkamış, Çobanbey, Kapıköy, Sarp gümrük kapılarındaki yenileme çalışmalarının tamamlandığını bildirdi.

Habur ve İpsala gümrük kapılarının modernizasyon çalışmalarının bu yılın ilk çeyreğinde tamamlanacağını anlatan Pekcan, Gürbulak, Türkgözü ve Pazarkule gümrük kapılarının yenilenmesine ilişkin inşaat çalışmalarını da aynı dönemde başlatacaklarını sözlerine ekledi.AA