9668,36%1,33
38,84% 0,34
43,26% -0,46
3977,34% -1,38
6506,72% 0,56
Son yıllarda dünya genelinde en büyük sorunların başında küresel ısınma yer alıyor.
Küresel ısınmaya bağlı meydana gelen iklim değişiklikleri nedeniyle dünyada sıcaklıklar artarken, kuraklık yaşanıyor.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezinin (ECMWF) ERA5 küresel değerlendirme verilerine göre, dünyada 2016 yılı en sıcak yıl olarak kayıtlara geçmişti.
2020 yılı ise ölçümlenen en sıcak ikinci yıl oldu. 2020 yılını sırasıyla 2019, 2017, 2018, 2015, 2010, 2014, 2005 ve 2013 yılları takip etti.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, insanlık tarihinde hava ve iklimin çok önemli olduğunu söyledi.
Sanayileşme, düzensiz yapılaşma ve aşırı tüketiminin küresel ısınmaya neden olduğunu belirten Toros, "2020 yılı bu nedenle çok sıcak geçti ve kuraklık hissedilir oldu. Dünyamız ısındıkça birçok olumsuzluk da ortaya çıkmaya başladı." diye konuştu.
Toros, dünyanın ortalama yüzey sıcaklığının 19. yüzyılın sonlarından bu yana yaklaşık 1,2 derece yükseldiğini anlatarak, şöyle devam etti:
"Alete dayalı sıcaklık ölçümlerinin yapıldığı 1880 yılından bu yana ERA5 veri tabanına göre en sıcak 5 yıl sırasıyla 2016, 2020, 2019, 2017 ve 2018 olarak kayıtlara geçti. Önümüzdeki yıllarda sıcaklıkların artmaya devam edeceği tahmin ediliyor. Dünyamız artık çok ısınıyor. İnsanlar olarak önlem almalı, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin azaltılması için birlikte çalışmalıyız. Küresel iklim değişikliğiyle artan sıcaklıklar, yağış rejimindeki değişiklikler, kuraklıklar, sıcak ve soğuk hava dalgalarının şiddeti ve sıklığındaki artışlar, buzulların normalin üzerinde erimesi, okyanusların ısınması, asitlilik değerlerinin artması, su seviyelerinin yükselmesi görülüyor. Küresel iklim değişikliğine gelişmiş ülkeler daha çok sebep oluyor ve iklim değişikliği maalesef geri kalmış ülkelerde sağlık, güvenlik, sürdürülebilirlik ve ekonomi alanlarında istikrarsızlık oluşturuyor."
"Ülkemiz de soğuk ve sıcak havalardan etkileniyor"
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporlarına göre, 20. yüzyılın ortalarından bu yana artan insan faaliyetlerinin bir sonucu hızla küresel ölçekte iklim değişikliğinin yaşandığını dile getiren Toros, yer altında milyonlarca yıldır birikmiş olan fosil enerji kaynaklarının gelişen teknolojilerle hızlı çıkarılması, firmaların daha fazla kazanma hırsı ve insanların yaptığı tüketim çılgınlığının havayı kirlettiğini ifade etti.
Toros, kirlenen havanın doğrudan sağlık sorunları oluşturması ve küresel ısınma ile iklim değişikliğine yol açması nedeniyle insanları olumsuz etkilediğinin altını çizen Toros, şunları kaydetti:
"İnsanların oluşturduğu olumsuz etkiler ve iklimin kendi yapısı gereği yıllar içerisindeki salınımların üst üste gelmesinin de etkisiyle meteorolojik afetler daha da etkili olabiliyor. 2020 yılının normalin üzerinde sıcak geçmesinde küresel ısınma etkisi yanında iklim salınımlarının da etkisi doğal olarak vardır. Ülkemiz de soğuk ve sıcak havalardan etkileniyor. Bulunduğumuz yerin havası; enlemine, yukarı seviye jet akımlarına, okyanuslardaki büyük su akıntılarına, rakımına, büyük su kaynaklarına olan mesafesine, bakısına bağlı olarak değişiyor. 2020 yılında Kuzey Kutbu'nun normalin üzerinde sıcak olması ve deniz buzu boyutundaki azalmaların etkisiyle Türkiye'de daha çok sıcak hava alanları hakim olmuştur. Ülkemiz daha çok yüksek basınç alanları etkisinde kalmıştır. Bütün bunlar hava sıcaklıklarının normalin üzerinde seyretmesine ve yağışların normalin altında olmasına sebep olmuştur."AA
