Çin'de ilk vakanın görülmesi ve mart ayında dünya genelinde salgının ilan edilmesinin ardından ekonomilerde de köklü değişiklikler yaşandı. Salgınla birlikte ABD ve Avrupa gibi pazarların kapanmasıyla ihracatları durma noktasına gelen İzmir, Denizli ve Manisa'daki ihracatçı firmalar, üç aylık uyum sürecinin ardından haziran ayıyla birlikte yeniden hareketlendi.
Dünya ticaretinde eski rakamların yakalanması için Kovid-19 aşısının uygulama sonuçları beklenirken bölgenin önde gelen ihracatçı firmaları, geçen yılın rakamlarını geride bırakmayı başardı.
Geçen yılın ilk yarısında eve kapanmaların etkisiyle medikal tekstil ve gıda sektörleri dışında azalan ihracat, yıl sonuna doğru yeniden artı rakamlara ulaştı.
Turşu, salça ve konservede dikkati çeken artış
Salgın sürecinin yıldızı olan yaş meyve, sebze ve mamullerinde Ege Bölgesi'nden yapılan ihracat, 2020'de, önceki yıla göre yüzde 17 arttı ve 1 milyar 40 milyon dolara çıktı.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, salgın sürecinde sektör firmalarının önemli bir sınav verdiğini, fırsatları iyi değerlendirdiğini söyledi.
Taze ürünlerin yanında turşu, salça ve konservede de dikkati çeken satışların yapıldığını, bu yükselişin 2021'de de süreceğini kaydeden Uçak, "Biz ellerimizin arasına kafamızı alıp kara kara düşünmedik. Neler yapabiliriz diye düşündük. Devletimizin de desteğiyle bu yılı rekorla kapattık. Gelecek yıl da sektörüm adına yeni rekorlara imza atacağımıza inancım tam." diye konuştu.
Maske, önlük ve çarşafla durgunluğu aştılar
Ege Bölgesi'nde istihdam ve ihracatın lokomotifi hazır giyim ve konfeksiyon sektörü de salgına hızlı yanıt verdi. Nisan ayında yüzde 40'lara kadar gerileyen sektör, haziran ayında toparlandı ve 2020'yi neredeyse 2019 rakamlarıyla kapattı.
Dünya genelinde dış ticaretin durma noktasına geldiği mart, nisan ve mayıs aylarını maske, önlük ve çarşaf gibi medikal tekstil ürünleriyle boş geçirmeyen tekstil sektörü, haziran ayıyla başlayan toparlanmayı takiben aralık ayını rekorla kapattı.
Bu süreçte Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri kanalıyla 1 milyar 306 milyon dolar, Denizli İhracatçı Birlikleri kanalıyla da 1 milyar 387 milyon dolarlık ihracat kaydedildi.
Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, salgın başladıktan sonraki 3 aylık dönemde ihracat kayıplarının yüzde 44'ü bulduğunu ancak firmaların yeni döneme hızlı adaptasyonuyla 5 ayda bu kaybın telafi edildiğini söyledi.
"Zor koşullarda gösterdiğimiz bu başarı, geleceğe yönelik daha iddialı hedefler için bize cesaret veriyor" diyen Sertbaş, sektördeki büyük alıcıların 2021'de ve sonrasında daha yakın pazarlardan tedarik eğiliminde olduğuna dikkati çekti.
Sertbaş, "Özellikle Avrupa pazarı açısından coğrafi yakınlık avantajımızdan daha çok faydalanacağımızı düşünüyorum. 2021 yılında yeni rekorlara imza atacağız. Medikal ürünlere olan küresel ihtiyacın devam edeceğini, ihracatının da bu seviyelerde gerçekleşeceğini beklediğimiz için 2021 yılı için koyduğumuz 1,5 milyar dolarlık hedefimize ulaşacağımızı inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Özellikle ev tekstili ürünlerinde dünyanın önde gelen üretim merkezlerinden olan Denizli'de de firmalar, salgın sürecinde eve kapanmaların etkisiyle artan talebe yetişmek için tam kapasite çalışıyor.
Denizli İhracatçılar Birliği (DENİB) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Memişoğlu, pandemi döneminde havlu, bornoz ve nevresimde ihracatı mayıs ayından bu yana çift haneli rakamlarla artırdıklarına dikkati çekti.
Aralık ayındaki yüzde 32'lik artışla kentin yıllık toplam ihracatının 3 milyar 191 milyon dolara ulaştığını kaydeden Memişoğlu, "Aralık ayında gelen güçlü artışlarla birlikte 2021'e çok daha umutlu bir şekilde merhaba diyoruz." ifadelerini kullandı.
İlk etkilenen sektör olan maden de hızlı toparlandı
Salgının ortaya çıktığı Çin'e yoğun ihracatı nedeniyle olumsuz etkileri ilk göğüsleyen sektör olan doğal taş firmaları da yılı kayıpsız atlatmayı başardı.
Ege Maden İhracatçıları Birliği aracılığıyla 2020'de yapılan ihracat, geçen yıla göre yüzde 1'lik kayıpla 932 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Denizli İhracatçı Birliği rakamlarına göre de madencilik ürünlerinde ihracat 2020'de yüzde 3 artarak 144 milyon dolara çıktı.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, toplam ihracatın yüzde 40'ının yapıldığı Çin pazarının durmasına rağmen çok hızlı toparlandıklarını, yılı çok düşük bir eksiyle kapattıklarını belirtti.
Kaya, "Bu inanılmaz bir başarı. Bu başarı 2021'e daha da umutla bakmamızı sağlıyor. Bu hayal değil somut verilere dayanıyor. Bu başarının en büyük sırrı bence hızlı dijitalleşmemiz. 2020'de nakavt olmayan, maçı kaybetmeyen sektörümüz 2021'i büyümeyle kapatacak." değerlendirmesinde bulundu.
Çin'de salgın etkilerinin sona ermeye başlamasıyla kıpırdanan demir çelikte de Egeli firmalar, sipariş yoğunluğu yaşıyor.
Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Yalçın Ertan, geçen yıl yüzde 7 gerilemeye rağmen ihracatın yılın son çeyreğinde ibrenin tekrar yukarı döndüğünü kaydetti.
Ertan, Ege'deki demir çelik tesislerinin yeni yılın ilk üç ayına kapasitelerini tam kullanarak girdiğini, sürecin ilerleyen aylarda da benzeri şekilde devam edeceğini öngördüklerini söyledi.
