"WhatsApp uygulaması nedeniyle 'WhatsAppiens' adı verilen yeni bir insan davranışı türedi

Anadolu Üniversitesi (AÜ) Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Bilim Kurulunca gençlerin sosyal iletişim ağı WhatsApp'ın kullanım özellik ve alışkanlıklarını belirlemek amacıyla araştırma gerçekleştirildi.

Araştırmaya Türkiye'den 100'ün üzerinde üniversiteden 28 bin 520 öğrenci katıldı. İnternet üzerinden yapılan çalışmada öğrencilere, WhatsApp kullanımı üzerine pek çok soru yöneltildi.

"Katılımcı sayısı itibarıyla dünyada bu nitelikteki çalışmanın en büyüğü"

Araştırmanın sonuçlarıyla ilgili AA muhabirine açıklamada bulunan AÜ Rektörü Prof. Dr. Şafak Ertan Çomaklı, bilişim teknolojilerinin son hızla gelişmeye devam ettiğini belirterek, bu hızı yakalamada iletişimin önemli yer tuttuğunu söyledi.

Instagram, Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerinin yanı sıra WhatsApp uygulamasının dikkat çekici bir yere sahip olduğunu anlatan Prof. Dr. Çomaklı, "Yapılan çalışma katılımcı sayısı itibarıyla dünyada bu nitelikteki çalışmanın en büyüğü. Hala devam ediyor. Yaklaşık 30 bin katılımcıya ulaştık." dedi.

"WhatsApp uygulaması nedeniyle adeta yeni bir insan davranışı türemiş gibi görünüyor. Buna 'WhatsAppiens' diyoruz" ifadelerini kullanan Çomaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dijitalleşen dünyada 1,5 milyardan fazla insan birbiriyle haberleşmek amacıyla WhatsApp'ı kullanıyor. İnsanlar artık WhatsApp üzerinden iletişim kurmakta ve düşüncelerini, duygularını veya karşı tarafa iletmek istedikleri bütün mesajları sözlü veya emojiler aracılığıyla iletmeye çalışmaktadırlar. WhatsApp insanlara karşı taraftan yanıt alamadıkları ya da kendisine dönüş yapılmadığı zaman hayal kırıklığı gibi olumsuz duyguları da yaşadıkları bir ortamda sunmaktadır. Bu da insanın kendisine hizmet etmesi için üretilmiş olan bir teknolojik uygulama karşısında, kendisinin bir nevi teknolojileşmeye başladığını ifade etmek amacıyla türetilmiş bir kavram olarak karşımıza 'Whatsappiens'i çıkartıyor. Neredeyse 'Whatsappiens' yani 'Whatsapp insanı' şeklinde yaşayan çok sayıda bireyin çevremizde oluşmaya başlaması aslında bu kavramın bir anlamda doğruluğuna işaret etmektedir."

WhatsApp zorbalığı

Rektör Prof. Dr. Şafak Ertan Çomaklı, araştırmadaki verilere değinerek, şöyle devam etti:

"Araştırmaya katılanların yüzde 38'i bir-iki saat kadar WhatsApp kullanırken, yaklaşık yüzde 20'sinin 5 saat ve üzerinde uygulamayı kullandığını tespit ettik. Katılımcıların yüzde 31'i en az 3 ila 6, yüzde 42'si ise en az bir WhatsApp grubuna üye olduğunu beyan etti. Yeni bir iletişim modeli, yeni bir insan davranış kalıbı oluşturan bir uygulama görülüyor. Katılımcıların büyük bir oranı bilgi vermek ve bilgi edinmek amacıyla WhatsApp'ı kullandığını ifade ediyor. Bir kısmı da sohbet etmek için uygulamayı kullandığını bildirdi."

Araştırmaya katılanların yüzde 10'unun WhatsApp üzerinden zorbalığa maruz kaldığını tespit ettiklerini aktaran Çomaklı, şunları bildirdi:

"Yüzde 10'a yakın bir kesim de istismara uğradığını bildirdi. Yüzde 25'e yakın bir bölümde mesajlaşırken yanlışlıkla paylaşımda bulunduğunu ifade etti. 'WhatsApp gruplarından bir kişi ya da grubun hedefinde kaldım' diyenler de yüzde 12-13 seviyesinde. 'Başka birini hedef aldım' diyenlerde yüzde 10 seviyelerinde. 'Whatsappiens' dediğimiz davranış türü, hem kişileri hedef aldığını hem de kendisinin hedef olduğunu söylüyor. Yüzde 10'luk kesim, WhatsApp üzerinden halkı galeyana getirecek toplu mesaj aldığını bildirmiş."

Çomaklı, çalışma sonundan bazı önerilerinin de olacağına değinerek, "Bağımlılık seviyesine gelmeden, özellikle bilgi vermek ve edinmek kısmını geçmeden Whatsapp'ı kullanmanın uygun olacağını düşünüyoruz." dedi.

AA