Türkiye'de çölleşme ve kuraklıkla mücadele çalışmaları aralıksız sürüyor

Tarım ve Orman Bakanlığı, çölleşme ve kuraklığın olumsuz etkilerini en aza indirmek için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.

jesi kapsamında çölleşmeyle ilgili 7 kriter ve 48 gösterge tespit edildi.

Coğrafi bilgi sistemleri tabanlı çölleşme modeli oluşturuldu ve ulusal ölçekte çölleşme açısından "sıcak noktalar" tespit edilerek Türkiye Çölleşme Risk Haritası üretildi. Harita 2020'de Türkiye Çölleşme Hassasiyet Haritası adıyla revize edildi.

Türkiye'de 2020 sonu itibarıyla yaklaşık 9,8 milyon hektarda ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu ve mera ıslahı çalışmaları yapıldı.

Dünyada en fazla ağaçlandırma yapan ilk üç ülke arasında yer alan Türkiye'de, 1970'li yıllarda erozyonla taşınan toprak miktarı 500 milyon ton/yıl iken, ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu, mera ıslahı gibi iyileştirme çalışmaları sonucunda 2020 itibarıyla 140 milyon ton/yıla düştü. 2023'te bu miktarın, tarım, orman ve mera alanlarında alınacak ilave tedbirlerle birlikte geliştirilen erozyon tahmin modeli ve izleme sistemi sonuçlarına bağlı olarak 130 milyon ton/yıla indirilmesi hedefleniyor.

İzleme sistemleri

Su erozyonu sonucu oluşan yıllık ortalama toprak kayıplarının ortaya konulması amacıyla Dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi yazılımı geliştirildi. Böylece yapılan çalışmalarla birlikte ana su havzası ölçeğinden parsel ölçeğine doğru artan hassasiyette arazi yönetim planlarına destek verecek önemli toprak erozyonu verilerini üretmek mümkün hale geldi.

Ulusal Dinamik Rüzgar Erozyonu Modeli İzleme Sistemi ile ulusal ölçekte rüzgar erozyonu sonucu taşınan sediment miktarı ve rüzgar erozyonu potansiyeline sahip alanlara ilişkin ilk sonuçlar başarıyla üretildi.

Başta tarım ve ormancılık sektörleri olmak üzere pek çok sektöre toprak verisi sağlamak, mükerrer toprak çalışmalarının önüne geçmek ve Türkiye Ulusal Toprak Bilgi Sistemi'nin oluşturulma hedefine destek olmak amacıyla Toprak Bilgi Sistemi geliştirildi.

Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırma Eylem Planı

Çölleşme, kuraklık ve erozyon konularında 15 Ar-Ge projesi yürütülürken, Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırma Eylem Planı çerçevesinde barajların ekonomik ömrünün artırılması, baraj göllerine gelen toprağın azaltılması, baraj ve su havzalarının korunması, su kalite ve miktarının artması amacıyla Baraj Havzaları Yeşil Kuşak Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü projeleri hazırlanıyor. Bu kapsamda 2020 sonu itibarıyla 4 baraj ve gölet havzasında projelendirme çalışmaları tamamlandı.

Öte yandan, Yukarı Havza Sel Kontrolü Proje çalışmaları kapsamında 2020 sonu itibarıyla 13 sel havzasında projelendirme çalışmaları yapıldı.

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Heyelan Duyarlılık Haritalaması Projesi çalışmaları kapsamında geçen yıl 8 haritalama gerçekleştirildi, 2 adet Çığ Kontrol Uygulama ve Değerlendirme Projesi hazırlandı.

Kuraklığa dayanıklı çeşitler yaygınlaştırılıyor

Bu yıl ülke genelinde atıl, boş bırakılan ve nadas alanlarında gerek bitkisel üretimin artırılması gerekse kuraklığa dayanıklı çeşitlerin ekilişlerinin yaygınlaştırılmasına yönelik yüzde 75 hibeyle projeler hayata geçirilmeye başlandı. Bu kapsamda yürütülen Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi ile 400 proje destekleniyor.

Çeltik üretiminde damlama sulama projelerine öncelik tanınırken mercimek, nohut ve tritikale gibi kuru tarım ürünlerine yönelik teklif edilen projeler de hayata geçirildi. 

AA