9889,04%1,77
32,57% 0,27
34,99% 0,08
2459,92% 0,99
4013,30% 0,54
Tüp bebek tedavisine başlayacak olan çiftlerin tüp bebek tedavi süreci veya tedavi sonrası dönemle ilgili edindikleri bilgilerin büyük bir kısmının yanlış bilgiler olduğu uzmanlar tarafından vurgulanmaktadır.
Yazılı ve görsel medyada birçok platformda tüp bebek tedavisiyle ilgili çok yoğun bir bilgi akışı bulunmaktadır. Tüp bebek tedavisi, sağlık alanında en az bilgiyle en çok yorum yapılan alanlardan biri olarak öne çıkıyor. Bu nedenle tüp bebek tedavisiyle ilgili doğru bilinen yanlışları düzeltmek ve çiftlerin akıllarındaki soru işaretlerini ortadan kaldırmak için “tüp bebek tedavisinde doğru bilinen yanlışları” Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç.Dr.Selçuk Selçuk sizler için cevapladı.
Dilerseniz madde madde tüp bebek tedavisi ile ilgili yanlış bilgileri sıralayalım ve bu yanlış bilgilerin doğrusunu detaylı olarak anlatalım.
En sık karşılaştığımız yanlış bilgilerden biri rahim filminin çok ağrılı bir işlem olduğu bilgisidir. Rahim filmi yüksek teknolojik cihazlar kullanılarak, deneyimli bir radyolog tarafından çekildiğinde, rahim filminin ağrısız basit bir işlemdir.
Çünkü bu işlem sırasında esnek çok ince bir kateter yardımıyla rahim içine 10-15 cc kadar radyoopak sıvı verilmektedir. Rahim içine verilen sıvı zaten tüplerden akıp karın boşluğuna dökülür ve burada vücut tarafından emilerek temizlenir. Eş zamanlı olarak seri filmler çekilerek, rahim iç kavitesi ve tüpler değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak; çok ince bir kateterle çok az miktarda sıvı kullanılarak gerçekleştirilen bir işlem olduğu için rahim filmi ağrısız bir işlemdir.
Öncelikle şunu belirtmekte fayda olduğunu düşünüyorum; tüp bebek tedavisinde kullanılan iğneler insülin iğneleri gibi ince küçük uçlu iğnelerdir. Hastaların çoğu bu iğnelerin ağrılı ve acı veren iğneler olduğunu düşünmektedir. Ancak tüp bebek tedavisinde kullanılan iğneleri uygulamaya başladıktan sonra bu iğnelerin düşündükleri kadar ağrılı iğneler olmadığını görmektedirler. Hastalar bu iğneleri kısa bir süre yaklaşık 8-10 gün arasında kullanmaktadır.
Yapılmış çalışma sonuçları artık net olarak göstermiştir ki; doğal yollarla gebe kalan kadınların bebekleriyle tüp bebek tedavisiyle gebe kalan kadınların bebekleri arasında özürlü veya problemli olma riski aynıdır, farklı değildir.
Çünkü tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların veya laboratuvarda uygulanan işlemlerin güvenli olduğu yıllar içinde yapılan araştırmalar sonucunda gösterilmiştir.
Tüp bebek tedavisinde başarı şansını etkileyen birçok parametre bulunmaktadır. Elde edilen embriyo kalitesi tüp bebek tedavi başarısını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Kaliteli bir embriyo elde edildikten sonra, bu embriyonun transferi sonrasında gebelik şansı ilk 3-4 tüp bebek denemesinde benzerdir. bazen ikinci veya üçüncü denemede elde edilen embriyo kalitesi ilk denemede elde edilen embriyo kalitesinden daha yüksek olabilmektedir, bu durumda birinci denemeden sonra ki tüp bebek tedavisinde başarı şansı daha yüksek olacaktır.
Sonuç olarak; ilk denemede tüp bebek tedavi başarı şansının daha yüksek olduğu bilgisi kesinlikle yanlış bir bilgidir.
Tüp bebek tedavilerinde bazı durumlar dışında dondurulmuş embriyo transferi ile taze transfer arasında hamilelik şansı açısından hiçbir fark yoktur. Eğer çok sayıda yumurta toplanmışsa, rahim kalınlığı yeterli gelişmemişse, çikolata kisti hastalığı varsa, önden giden yumurta erken çatlamışsa; bu durumlarda dondurulmuş embriyo transferi ile hamilelik şansı daha yüksek olacaktır.
Eğer belirtilen bu özel durumlar yoksa tüp bebek tedavi başarı şansı dondurulmuş embriyo transferi ile taze embriyo transferi için benzerdir. Bu noktada şunu belirtmek gerekiyor, embriyoların dondurulması tüp bebek tedavi fiyatını arttıracağı için sadece gerekli hastalarda embriyo dondurma işlemi uygulanmalıdır.
Tüp bebek tedavisinde çoğul gebelik oranlarını azaltmak için transfer edilen embriyo sayısı sınırlandırılmaktadır. 35 yaş altında ki kadınlarda tek embriyo transferi yapılmaktadır. 35 yaş üzerinde veya tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları olan çiftlerde tüp bebek başarı şansını arttırmak için maksimum 2 embriyo verilmektedir. Tüp bebek tedavisinde amaç tekiz gebelik elde etmektir.
Tüp bebek tedavisinin son aşaması olan embriyo transferi yapıldıktan sonra 1 gün dinlenip sonraki gün yolculuk yapılabilir. Özellikle İstanbul dışından gelen hastalarımıza önerimiz transfer yapılan gün dinlenmeleri, sonraki gün araba, uçak veya otobüs yolculuğu yapabilecekleri şeklindedir. Yolculuk yapmanın tüp bebek hamilelik şansı üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur.
Tüp bebek tedavisi gören çiftlerin büyük çoğunluğu hamilelik şansını arttırmak için embriyo transferi sonrasında uzun süre dinlenmeleri gerektiğini düşünmektedirler; ancak bu bilginin tamamen yanlış olduğunu belirtmek istiyorum. Çünkü yapılmış çalışmalarda uzun süre dinlenmenin, hareket etmemenin tüp bebek başarısını arttırmadığı çok net bir şekilde göstermektedir. Bu nedenle tüp bebek tedavisi gören hastaların embriyo transferi sonrası 1 gün dinlenmeleri yeterli olacaktır.
Tüp bebek tedavi sürecinde eğer çok ağır bir işte çalışılmıyorsa veya toksik maddelere maruziyet yoksa hastalar çalışmaya devam edebilirler. Tüp bebek sürecinde toplam 2-3 kontrol yeterli olmaktadır. Sadece özellikle yumurta rezervi çok iyi olan kadınlarda, özellikle polikistik overi olan kadınlarda, yumurtalar büyümeye başladıkça hafif kasık ağrısı gelişebilmektedir. Bunun dışında yumurta rezervi çok yüksek olan kadınlarda yumurta büyütücü ilaçların etkisiyle bir süre sonra yumurtalıklarda çok sayıda folikül gelişeceği ve buna bağlı olarak yumurta boyutları çok büyüyeceği için yumurta toplama işleminden önceki 1-2 gün çalışmalarını önermiyoruz.
Son yıllarda tüp bebek alanındaki ciddi gelişmelere sonrasında tüp bebek başarı oranları çok yükselmesine karşın tüp bebekle hamilelik şansı %100 değildir. Tüp bebek tedavi başarısını etkileyen birçok faktör bulunmakla beraber yumurta rezervi ve sperm parametreleri iyi olan çiftlerde tüp bebek başarı oranları yaklaşık olarak %70-80 arasında değişmektedir.
Menide sperm hücresi olmayan erkekler tüp bebek tedavisiyle çocuk sahibi olabilmektedirler. Tüp bebek tedavi sürecinde erkeklere mikrotese işlemi uygulanarak testislerden direk sperm hücreleri bulunur ve yumurtaların döllenmesi sağlanarak embriyo geliştirilir. Bu yöntemle sperm örneğinde sperm hücresi olmayan (azospermi) erkekler çocuk sahibi olabilmektedirler.
Sonuç olarak, tüp bebek tedavisiyle spermi olmayan erkeklerin çocuk sahibi olma şansı vardır.
Tüp bebek denemesi planlayan çiftlerin en çok kaygı yaşadıkları durum, tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların olumsuz etkilerinin olabileceği konusudur. Tüp bebek tedavisi yıllardır uygulanan bir tedavi şekli olup, kullanılan ilaçlar da uzun yıllardır tüm Dünya genelinde kullanılan ilaçlardır. Farklı zamanlarda, farklı ülkelerde yapılmış çalışmalarda tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların herhangi bir kansere yol açmadığı gösterilmiştir.
Tüp bebek tedavisinde kullanılan direkt olarak kilo alımına neden olmaz ancak bazen vücutta su tutulumuna neden olabilmektedir. Tüp bebek iğnelerini kullanan kadınların bir kısmında vücudun su tutmasına bağlı olarak ödem oluşabilmektedir ve buna bağlı olarak kısa süreli bir kilo artışı olabilir. Tüp bebek ilaçlarının kullanımının bırakılması ile birlikte ödem ortadan kalkar ve tedavi sırasında alınan kilo verilmiş olur.
Embriyoların dondurulması ve çözülmesi işleminin embriyolara zarar verebileceği düşüncesinin, çiftler arasında yaygın bir düşünce olduğunu görmekteyiz. Dondurma ve çözme işlemiyle ilgili teknolojik yeniliklerle birlikte artık embriyoların dondurulması ve çözülmesi sonrasında herhangi bir olumsuzluk yaşanma ihtimali çok düşüktür.
Bu bilgi kesinlikle doğru değildir. Kadınlar doğduğunda yumurtalıklarında yaklaşık olarak 4 milyon yumurta hücresi bulunmaktadır. Kadınların yumurtalıklarında bulunan bu rezerv sayesinde yumurtacıklar devamlı büyüyerek gelişmeye devam eder ve bu döngü her ay yenilenmektedir. Tüp bebek denemesinde toplanan yumurtalar o ay için gelişip büyümüş olan yumurtalardır ve bir sonraki ay aynı sayıda yumurta tekrar gelişmeye devam edecektir.
Kaynak: kartal24.com