Sıcaklarla gelen hastalıklar

Yaz aylarında en çok, su ve besin yoluyla bulaşan enfeksiyonlar, sıcakta bozulabilen gıdaların neden olduğu zehirlenme, güneş çarpması ve güneş yanığı, arı sokması ve böcek ısırması sonrasındaki alerjik reaksiyonlar gibi hastalıklar görülüyor.

Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD) Başkanı Prof. Dr. Hürrem Bodur, su ve besinlerle bulaşan enfeksiyonların yaz aylarında en sık karşılaşılan hastalıklar olduğunu söyledi.

Sıcaklıkların artmasıyla insanların çok fazla suya ihtiyacı olduğunu ve su tükettiğini belirten Bodur, şu uyarılarda bulundu:

"Bu dönemde tüketilen su yeterince temiz olmazsa, içilen su kaynakları kirlenmişse, buradan enfeksiyon bulaşma riski vardır. Yine temiz olmayan besinlerden de enfeksiyon etkenleri bulaşabiliyor. Dışarıda, sıcakta bekletilen gıdalar bozulabilir. Bunların saklama koşullarının çok iyi olması lazım. Açıkta satılan tavuk ürünleri, yumurta, mayonez ve sütle hazırlanan gıdalar mikropların üremesi için uygun ortam oluşturdukları için hızla bozulurlar. Bu gıdaların tüketilmesi ile besin zehirlenmeleri ortaya çıkar. Besin zehirlenmelerinin en önemli belirtisi, gıdayı aldıktan bir kaç saat sonra başlayan baş ağrısı, bulantı ve kusma, ardından da ishal başlayabilir. Şüpheli gıda tüketildiğinde bu belirtilere dikkat etmek lazım. Aynı bozulmuş gıdayı ortak tüketenlerde salgın tarzında besin zehirlenmesi görülebilir. Yine bazı gıda zehirlenmelerinde bulantı kusma yanında ishal ve ateş ağırlıklı semptomlar ortaya çıkabiliyor."

Prof. Dr. Hürrem Bodur, çiğ sebze ve meyvelerin çok iyi yıkandıktan sonra tüketilmesi gerektiğini vurgulayarak, pişirilmiş gıdaların mümkünse taze tüketilmesi, buzdolabı gibi uygun koşullarda saklanması ve uzun süre bekletilmemesi gerektiğini kaydetti.

Açıkta satılan gıdaların da yeterli kontrolünün yapılmamış olabileceğini, ayak üzeri yemek satılan yerlerde bu tip risklerin daha fazla görülebileceğini ifade eden Bodur, gıdayı hazırlayanların hijyeninin de önemli olduğunu dile getirdi.

"Güneş çarpması büyük tehlike"

Bodur, yaz aylarında en sık görülen rahatsızlıklar arasında güneş çarpmasının da olduğunu belirerek, "Bu sıcak çarpmasıdır. Uzun süre sıcakta kalanlarda, özellikle yaşlılarda ve çocuklarda bunlar çok daha ciddi sonuçlara neden olabilir. Uzun süre güneş altında kalınca vücut ısısı 40-41 dereceye kadar yükselir, su kaybı belirtileri ortaya çıkar. Epilepsi tarzı nöbetler görülebilir. Sıcak çarpması çok ciddi bir tablodur. Uzun süre sıcakta kalan ve şuurunda değişiklik, baygınlık geçiren bir kişinin hızla hastaneye iletilmesi ve hızlıca soğutma sağlanması, kaybettiği sıvının de yerine konması gerekir. Vücut o ısıda uzun süre kaldığında beyinde hasar meydana gelme riski var. Sıcak çarpmalarında ve sıvı kaybının fazla olduğu durumlarda kalp krizi ve böbrek yetmezliği gelişmesi riski de artar." diye konuştu.

Çocuklara dikkat

Çocukların sıcaktan çabuk etkilendiğini ve su kaybı belirtilerin çok daha çabuk görülebileceğini dile getiren Bodur, "Çocukların vücudunun büyük bir kısmı sudur. Çocuk ve yaşlılarda ishal ve kusmayla çok daha çabuk ve ciddi su kaybı belirtileri ortaya çıkar. Eğer kusma ve ishal nedeniyle kaybedilen sıvı yerine konulmuyorsa mutlaka hastaneye gidip damar yolundan sıvı verilerek kaybın telafi edilmesi lazım. Sıvı kaybı ileri derecede olursa; çocuklar havale geçirebilir deri turgoru ve tonüsü bozulur, gözleri çöker, ses kısılır. Bunlar su kaybının ciddi belirtileridir. Hastaneye başvurulması gerekir" dedi.

Arı sokması, böcek ısırması

Prof. Dr. Hürrem Bodur, yaz aylarının sağlık problemleri arasında güneş yanıklarının da önemli bir yer tuttuğunu belirterek, güneşe bağlı birinci derece yanıkların görüldüğünü söyledi.

Güneşte uzun süre kalınacaksa koruyucu kremlerin kullanılması ve gölgede durulması gerektiğini ifade eden Bodur, direkt güneşte kalmanın hem sıvı kaybı hem sıcak çarpması hem de yanıklar açısından risk oluşturduğunu vurguladı.

Yine böcek ve kene ısırması, arı sokmalarına da rastlanıldığını dile getiren Bodur, "Bunlardan kaynaklanan alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Kırsal alanda kene kaynaklı bulaşan bazı enfeksiyonlar var. Riskli olabilir. Yaz aylarında kırsal alanda bulunanlar için tedbirleri almak lazım. Kara sinek, sivri sinekler de ısırdığı yerde kızarıklık, şişlik yapabilir. Sineklerle mücadelede su birikintilerinin kurutulması, çöplerin kapalı alanlarda depolanması ve etrafın temizlenmesi gerekir." şeklinde konuştu.