Prostatla ilgili doğru bilinen 10 yanlış

Yeni teknoloji ve yöntemlerin geliştirilmesi ile prostat ameliyatlarının korkulu rüya olmaktan çıktığını ve özellikle prostat kanserinde erken tanının önemli olduğunu dile getiren Doç. Dr. Umut Gönülalan, 50 yaş üzerindeki erkeklerin hiçbir sorun yaşamasalar bile senede bir prostat kontrolü yaptırmaları gerektiğini söyledi. Gönülalan, özellikle birinci derece yakınlarında prostat kanseri öyküsü olanlarda ise 45 yaşından sonra yaptıracakları bir prostat kontrolünün hayat kurtarıcı olacağını belirtti. Doç. Dr. Umut Gönülalan, ülkemizde konuşulması ayıp karşılanan ve konuşulmadığı için de hastaların hurafeler, söylentiler ve yanlış bilgiler nedeni ile doktora başvurmasının geciktiği önemli bir sağlık sorunu olan prostat hastalıklarıyla ilgili doğru bilinen yanlışları şöyle anlattı:
“1- Prostat bir hastalıktır. Yanlış.
Prostat tüm erkeklerde doğuştan itibaren bulunan bir organdır. Ortalama 20 gram ağırlığındadır. Prostat sıvısı meninin büyük bölümünü oluşturur. Bu sıvının görevi spermlerin dölleme fonksiyonunu artırmak ve semen kalitesini sağlamaktır.
2- Sık idrara çıkan bir kişi prostat olmuştur. Yanlış.
‘BPH’li yani iyi huylu prostat büyümesi olan hastada şikayetlerin temel nedeni prostatın büyümesi nedeniyle idrar torbasının etkilenmesidir. Bunun sonucunda işeme ile ilgili şikayetler ortaya çıkar. Sık idrara çıkma şikayeti prostat büyümesinde olabilir, ancak sık idrara çıkmanın tek nedeni prostat büyümesi değildir. İdrar yolu enfeksiyonları, üriner sistem taşları ve mesane kanserleri de bu tür şikayetlere yola açabilmektedir.
3- Sık cinsellik prostat kanseri yapar. Yanlış.
Sık cinsel ilişki prostat kanseri yapmaz ancak çok partner değiştirenlerde geçirilen cinsel yolla bulaşan hastalıklar prostat iltihabı gibi sorunlara neden olabilir.
4- Prostat kanseri varsa; biyopsi, kanserin vücuda yayılmasına neden olur. Yanlış.
Prostat kanserinin teşhisi prostat iğne biyopsisi ile konulabilmektedir ve tüm dünyada yaygın olarak uygulanan güvenli bir metottur. Bu biyopsilerin incelemelerinde hiçbir şekilde kanserin vücuda yayıldığına dair bir bulgu saptanmamıştır.
5- Makattan parça alınması işlemi cinsel yaşantımı etkiler. Yanlış.
Biyopsiyi takip eden 1-2 haftalık süreçte meninin hafif kanlı gelebilmesi dışında cinselliği etkileyen hiçbir etkisi bulunmamaktadır. Prostat biyopsisi özellikle uygun lokal anestezi yapıldığında oldukça güvenli bir işlemdir.
6- Prostat ameliyatı erkekliğin bitmesine neden olur. Yanlış.
Özellikle yaşa bağlı iyi huylu prostat büyümesi nedeni ile yapılan ameliyatlarda, gelişen teknolojilerin de etkisiyle cinsel sorunlar yaşanmamaktadır. Prostat bezi ile ilgili tüm tedavilerde meninin dışarıya atılmasında sorunların olması kaçınılmazdır. Ancak meninin atılışı ile penis sertleşmesi mekanizmaları tamamen faklıdır ve cinselliğin yaşanılmasına hiçbir engel taşımaz.
7- Prostat kanseri sadece ileri yaştakileri etkiler. Yanlış.
Prostat kanseri 40’lı yaşlardan itibaren görülebilmekte ve yaşla birlikte sıklığı artmaktadır. Eğer ailede, özellikle baba ve erkek kardeş gibi yakın akrabalarda prostat kanseri öyküsü var ise, yüksek risk grubu olduğundan, bu kişilerin 45 yaş üzerinde prostatlarını kontrol ettirmeleri gerekmektedir.
8- Erken yaşta yapılacak prostat ameliyatı prostat kanserinden korur. Yanlış.
Prostat, yapı olarak bir portakala benzer. İyi huylu prostat büyümeleri için yapılan gerek açık gerekse kapalı ameliyatlarda portakalın içindeki tıkanıklık yapan etli kısmı çıkarılır. Oysaki prostat kanseri, genellikle dışındaki kabuk kısmından ortaya çıkar. Prostat ameliyatı geçirenlerin de senelik prostat kanser taramalarını yaptırmaları gerekir.
9- PSA prostat kan testinin yüksek olması kanser olduğunu gösterir. Yanlış.
PSA, prostat bezinin ürettiği ve kanda saptanabilen bir maddedir. Kanser taramasında yaygın olarak kullanılmasına rağmen prostat iltihabı ve iyi huylu prostat büyümesinde de yükselebildiği bilinmektedir. Bu nedenle PSA yüksekliği olan hastalarda klinik şüphe varsa mutlaka prostat biyopsisi yapılması gerekmektedir.
10- Ameliyat edilirse prostat kanseri vücuda yayılır. Yanlış.
“Bıçak değerse kanser yayılır” inanışı tedavi olabilecek birçok hastanın ameliyattan vazgeçmesine ve hastalığın ilerlemesine neden olabilmektedir. Prostat kanseri erken evrede, yani prostat içine sınırlı olduğu dönemde yakalandığında yüzde 100’e yakın tedavi edilebilir bir kanserdir. En önemli tedavi seçeneği ise tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de prostat ameliyatıdır.”