Paşinyan ile Ermeni diasporası arasında 'bakanlık' krizi

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın 9 Aralık'taki erken seçimlerin ardından Diaspora Bakanlığının kapatılabileceği ihtimaline yönelik açıklaması Ermeni diasporasının tepkisini çekti.

Başbakan Paşinyan'ın seçim zaferinin ardından Diaspora Bakanlığının faaliyetlerinin sonlandırılabileceğine dair Ermeni basınına yaptığı açıklama, farklı ülkelerde yaşayan Ermeni diasporasının eleştirisine neden oldu.

Paşinyan, bakanlık sayısının düşürülmesini planladıklarını belirterek, "Yeni hükümet yapısında muhtemelen Diaspora Bakanlığı olmayacak. Şu anda tartışma aşamasındayız. En önemli görevimiz, diaspora ile ilişkiler de dahil daha etkili bir yönetim düzeyi sağlamak. Bu durum diaspora ile bağlarımızı etkili hale getiremeyeceğimiz anlamına gelmez." demişti.

Bu açıklamanın ardından başkent Erivan'da ve yurt dışında yaşayan diaspora tarafından protestolar düzenlendi. Farklı kaynaklarda çıkan haberlere göre, diaspora bakanlığı çalışanları kararı Erivan'da protesto ederek, Diaspora Bakanlığının tüm görevlerini yerine getirdiğini belirtti.

Arjantin'deki Ermeni diasporası da Paşinyan'ın bu kararını tepkiyle karşıladı. Prensa Armenia'nın haberine göre, Arjantin diasporası olaylarla ilgili endişelerini ileterek, "Devlet kararlarına müdahale etme hakkımız olmamasına rağmen, Arjantin Ermeni cemaati bu duruma kayıtsız kalamaz." ifadelerini kullandı.

AGOS gazetesinin haberinde, Paşinyan'ın bu açıklamasının Ermeni diasporasının tepkisine neden olduğu ve bu tepkinin sosyal medya üzerinden dile getirildiğinin altı çizildi.

Ermenistan Devrimci Federasyonuna (Taşnaksutyun) yakın Lübnan'daki Aztag gazetesinin genel yayın editörü Şahan Kandaharyan ile ABD'deki Asbarez gazetesi editörü Vaçe Brudyan'ın "kararın acele alındığı" görüşünde oldukları ifade edildi.

Kandaharyan'ın "Bu karar diaspora ve yurt dışında yaşayan Ermenistanlılar ile yapılacak toplantılar sonucunda verilmeliydi. Uzmanların fikri alınmalıydı" ifadelerini kullandığı belirtildi. Brudyan'ın ise "Bakanlık iyi çalıştı mı, çalışmadı mı? Bu başka bir konu ama varlığı Ermenistan'ın genel olarak Ermeniler ile ilgili bir siyaseti olduğunun kanıtıydı. Bu bakanlık açıp kapatılacak bir şirket değil." diye konuştu.

Katolikos Aram ve gazetecilerden Paşinyan'a mektup

Kilikya Büyük Evi'nin Katolikosu I. Aram, Başbakan Paşinyan'a Diaspora Bakanlığı tartışmaları üzerine bir mektup yayımladı. Mektupta, Diaspora Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar övülerek, "Diasporanın bir Diaspora Bakanlığına ihtiyacı var" ifadeleri yer aldı.

Paşinyan'ın Diaspora Bakanlığı açıklamalarına tepki gösteren diasporadaki Ermeni gazeteciler de "Başbakan Nikol Paşinyan'a Açık Mektup" başlığıyla mektup yayımlayarak karara tepki gösterdi. Gazetecilerin ortak imzasıyla yayımlanan mektupta, Diaspora Bakanlığının kapanma ihtimalinin Ermeni toplumunun her kesimi gibi gazetecileri de şok ettiği belirtildi.

"Diaspora Bakanlığı ülkenin bağımlı olmasına hizmet etmiştir"

Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM) Kıdemli Analisti Aslan Yavuz Şir, Paşinyan'ın diasporaya karşı tutumunun onu diğer liderlerden farklı kıldığını, diasporanın geçmişten bu yana Ermenistan'da liderlere baskı aracı olarak kullanıldığını hatırlattı.

Diaspora Bakanlığının 2008'de kurulduğunu hatırlatan Şir, "Bakanlığın kurulması, diasporadaki Ermenileri daha etkin hale getirdi. Diaspora Bakanlığı, Ermenistan'ın daha bağımsız ve güçlü ülke olmasına değil, bağımlı bir ülke olmasına hizmet etmiştir. Paşinyan'ın halktan aldığı büyük destekle eski sistem partilerinin neredeyse hepsini parlamentonun dışına atabilmesi diasporada büyük kriz yarattı." dedi.

Şir, Ermeni diasporasının rolünün küçümsenmemesi gerektiğinin altını çizerek, "Hiçbir Ermeni lider, diasporanın gücünü küçümseyecek kadar güce sahip olmadı. Bu süreçte daha çok yapılandırmaya yönelik çalışmalar yapılacaktır. Ne kadar ileri gidilir tartışılır." ifadelerini kullandı.

"Ermeni Devrimci Federasyonu, Ermenistan ve diasporada büyük bir kriz yaşıyor"

Fransız Tarihçi ve AVİM bünyesinde misafir akademisyen olarak akademik çalışmalar yürüten Maxime Gauin, Paşinyan'ın ne yapmak istediğinin ve ne yapabileceğinin şu an için net olmadığını belirtti.

Ermeni diasporasının yoğun olarak yaşadığı ve güçlü olduğu ABD'deki Glendale kentine atıfta bulunan Gauin, "Diaspora Bakanlığının kapatılması kararı, diasporanın baskısını azaltmanın ve kararların Glendale'de değil Erivan'da alındığını göstermenin bir yolu olabilir. Her durumda, diasporanın güçlü partisi olan Ermeni Devrimci Federasyonu, Ermenistan ve diasporada büyük bir kriz yaşıyor." dedi.

Öte yandan Gauin, diasporanın son dönemde Erivan Parlamentosundaki sandalyelerini kaybettiklerini ve bulundukları ülkelerde çeşitli problemler yaşadığını da hatırlattı.

"Konuyla ilgili bir yanlış anlaşılma var"

Tartışmaların iyice alevlenmesi üzerine Ermeni basınına açıklamalarda bulunan Paşinyan, konuyla ilgili bir yanlış anlaşılma olduğunu belirtmişti.

Paşinyan, "Diaspora Bakanlığını istemediğimize dair bir algı ortaya çıktı. Tam tersine, biz diaspora ile ilişkilerimizi daha etkili hale getirmek istiyoruz. Diaspora ile ilişkilerin seviyesi düşmeyecek, aksine artacak. Bizim böyle bir modelimiz var. Tutarlı, istikrarlı ve düşünceli adımlarla gideceğiz." ifadelerini kullanmıştı.

Başbakan Paşinyan, son olarak geçen hafta sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, öngörülen yeni hükümet modelinde Diaspora Bakanlığının kapanması halinde yetkilerinin Başbakanlığa devredebileceğine işaret etmişti. Paşinyan, "Bu, Diaspora Bakanlığının bel kemiğinin Başbakanlık Ofisine bir birim olarak dahil edileceğini göstermektedir. İki bakanlık aynı işlevi yerine getirdiğinde, bu kötü bir yönetim örneğidir." demişti. Paşinyan, kararın diaspora Ermenilerine danışıldıktan sonra alınacağını da belirtmişti.

Basında çıkan haberlerde Diaspora Bakanlığının yetkilerini Dışişleri Bakanlığına devretmesinin de hükümetin gündeminde olduğu belirtiliyor.

(AA)