İki üç aydır zam furyasıyla artan fahiş fiyatların ana müsebbibi dolar dün cumhurbaşkanının açıklamalarıyla hızlı bir düşüş yaşadı. Tartışmaları da sabaha kadar sürdü sosyal medya üzerinden. Vatandaşa yansıyan kısmı henüz kendini göstermedi fakat ilk olumlu tepki akaryakıta yapılması planlanan zamların durdurulması oldu.
Bendeniz para oyunlarından anlamam, vatandaşların çoğu da benim gibi para kur oyunlarını pek fazla bilmez. Bizler aldığımız paraya, ihtiyaçlarımızı karşılayıp karşılamadığına bakarız. İlerleyen günler da bu kur oyunlarının alım gücümüze ne kadarı yansıyacak ona bakacağız. Ben şahsen gıda ürünlerinde çok fazla düşüş yaşanacağını düşünmüyorum. Zira 19 yıllık iktidar süresince enflasyonu hep düşük gösterdiler, ücret zamlarını buna göre belirlediler, haliyle gıda ürünlerinde de zorlama bir artış oldu.
Öte yandan iş dünyasının istihdam yaratmasının önündeki engelleri kaldırmak için oldukça büyük kolaylıklar sağladılar. Özellikle işverene vergi desteği ile yükünü hafiflettiler. Vergisini zamanında ödeyemeyenlere taksitli ödeme seçenekleri sunup rahatlatmaya çalıştılar. Karşılığında da yerel ve sektörel bazda halka ucuz mal ve hizmet sunulmasını beklediler.
Yabancı sermayenin de ülkede rahat iş yapabilmesi için yerli sanayiye gösterilen imkanların daha fazlası verildi. Birçok şirket firmalarını kurup çok büyük de paralar kazandılar. Bunları görmezden gelmemek lazım.
Ancak ne var ki, bütün bunları yaparken de kar marjlarını düşük tutmaları için enflasyon rakamlarını sürekli düşük gösterdiler. Bütün bunların yanında terörle mücadele, içeride ve dışarıda gelişen olumsuz şartlar, 15 Temmuz gibi darbe girişimlerinin de finansal kaynakların harcanmasında önemli rol oynadığı bir gerçek.
En eski tarihten beri ve günümüz teknolojisiyle elimizdeki en fazla litaratüre ve veri tabanına sahip olunduğu sağlık sektöründe covid gibi bir bela ile çok uzun süren bir mücadele de gerçekleşti bu süreçte. Virüsün varlığı gerçek ama çıkış şekli hala beni tatmin etmedi. Tabi eldeki bu kadar veriye rağmen sürecin bu kadar uzun olması ve hala varyantlarıyla birlikte devam ediyor olması da düşündürücü. Virüsün küresel ölçekte bütün ülkeleri etkisi altına alması Türkiye’de birilerine de altın fırsatlar sundu adeta.
Kaos ve kavgadan nemalananlar her zaman olduğu gibi virüsü de fırsata çevirip son 2-3 ay içinde millete operasyon çekerek hükümete gözdağı vermek istedi. Geçmişte bunun örneklerini yaşayarak çok gördük. Vatandaşın sofrasından eksik etmediği patatesi stoklayarak ilk sinyalleri verdiler aslında. Hükümete göre bu küçük çapta bir girişimdi ve hemen müdahale edip ele geçirilen patatesler vatandaşa ücretsiz dağıtıldı.
A planı tutmayan stokçular en temel gıda ürünlerine yaptıkları fahiş zamlarla toplumsal infiale zemin hazırladılar. İstediklerini tam alamasalar da hükümet bu resti gördü ve pazartesi günkü o malum tedbirleri kamuoyuyla paylaştı. Faize karşı koz olarak kullandıkları dolara müdahale anlamına gelen bu operasyon doların ateşini düşürse de yeni açıklanan modelle hükümeti köşeye sıkıştıranlar bir nevi istediklerini aldılar ama vatandaşın evindeki ateş henüz düşmedi.
Uzmanlar ve yeni sistemin savunucuları vatandaşa etkisinin önümüzdeki aylarda yansıyacağını söyleseler de benim böyle bir beklentim yok açıkçası. Zira bugüne kadar zamların bahanesi olan dolar düştüğünde yaptıkları zamların hiç birini geri çekmediler. Neresinden bakarsanız bakın bu para oyunlarının galibi yine para babaları oldu. Tarihin en yüksek asgari ücreti de vatandaşın umudu oldu. Aradaki tek fark stokçular asgari ücretten önce alacaklarını peşin almış oldular. Tabi bu zamlarla yetinirlerse.
Haydi kalın sağlıcakla, selam ve dua ile..
