Belki de bu iki kelimenin aynı manaya geldiğini düşünüyorsunuz. Ama çok ince bir farkla manaları ayrıdır bu kelimelerin. Ödül, yapılan bir başarı ve iyiye giden durumlar için kullanılan bir terimdir. Ödülü hak etmek için bir başarıya ihtiyaç vardır. Bir çocuk başarı elde ettikçe ödülü hak eder. Bu da çocuğu dışsal güdülenmeye iter. Netice itibarıyla çocuk amaçtan sapıp ödül odaklı bir ders çalışma stratejisi geliştirir.
Gelelim hediye kelimesinin çocukta tezahür eden haline. Efendim, hediyenin verilme sebebi başarı değildir. Hediye, kişinin karşısındakine değer verdiği için yaptığı bir eylemdir. Hediyeleşmek, sevginin tecessüm etmiş, somutlaşmış halidir. Bir çocuğa sırf onu sevdiğiniz için hediye alırsınız. Diğer türlüsü yapmacık olacağı için kıymette ifade etmez. Size bir tavsiye: Çocuğa aldığınız hediyenin akabinde deyin ki: ‘’ Ben seni sevdiğim için bu hediyeyi aldım. Başarıların için değil.’’ Çocuğa böyle yaklaştığınız zaman onu otomatikman iyi bir insan olma yolunda şevklendirmiş olursunuz zaten. Ve çocuk başarılı bir insan olmayı içten ister. Yani tamamen kendi olduğu için ve hiçbir karşılık beklemeden. Aslında eğitimin amacı da budur. Bu manada hediyenin önemi büyüktür.
Çocukları ödüle alıştırmayın. Onlara sadece başarı anında değil aynı zamanda ummadıkları zamanlarda da hediyeler verin. Onları başarıları için sevip, başarısızlıkları için kötülemeyin. Onu, sizin evladınız olduğu için özel hissettirin. Unutmayın, çocuk kendi olabildikçe rahatlar. Çocuğa kendi olabilmesini sağlayın.
Şimdi şöyle bir soru gelebilir: ‘’ Hocam çocukların başarılarını takdir etmeyelim mi yani?’’ Tabi ki edin. Ve tabi ki de onlara ödüller sunun. Ama sizin sunduğunuz her ödül çocuğa dışsal motivasyon verir ve her ödül içsel motivasyonu zedeler. Ve ödüle alışan çocuklar aşırı kaygılı olur. En ufak bir başarısızlık yapmaktan korkarlar. Siz çocuğunuza başarılı olduklarında hediye alın ama başarısız olduklarında da hediyeler almayı ihmal etmeyin. Çünkü her insan değerlidir. Bizleri başarı ve başarısızlıklar değil kendimiz olabilmemiz değerli kılar.
