Yunanistan'da olaylı 'Makedonya' gösterisi

Yunan ve Makedon hükümetleri arasında imzalanan "isim sorununun" çözümüne yönelik "Prespa Anlaşması"na karşı çıkan göstericiler, kent merkezindeki Sintagma Meydanı'nda toplandı.

Ülkenin farklı yerlerden binlerce kişi otobüsler ile kente geldi. Yunan kilisesinin de destek verdiği gösteriye çok sayıda rahip de katıldı.

Ellerinde Yunan bayraklarıyla göstericiler, "Makedonya Yunan'dır, Makedonya'dan elinizi çekin" sloganları attı.

Gösterinin başlamasından kısa süre sonra Yunan Meclisinin önündeki bir grup gösterici, bina girişinde güvenlik önlemi alan polislere molotof kokteyli, boya ve taşlarla saldırdı. Yunan çevik kuvvet birimleri ise bu kişilere karşı göz yaşartıcı gaz ve ses bombası kullandı. 

Polisin müdahalesi sırasında kısa süreli panik yaşanırken gazdan etkilenen göstericilerin bir kısmı civardaki ara sokaklara dağıldı. Özellikle Meclis binası önünde yoğunlaşan olaylar saatlerce sürdü. Yunan polisinden alınan bilgiye göre, en az 10 polis memuru çıkan olaylarda hafif şekilde yaralandı.

Bir foto muhabiri göstericiler tarafından dövüldü

Yaklaşık 3 saat devam eden olaylarda, yaralanan veya gazdan etkilenen çok sayıda göstericiye acil yardım ekipleri tarafından müdahalede bulunulduğu bildirildi. 

Öte yandan, bir grup gösterici tarafından darbedilen bir foto muhabiri başından yaralandı. Fotoğraf makinesi ve ekipmanları çalınan foto muhabiri, ambulansla hastaneye kaldırıldı. 

Yunan polisi ayrıca, bir göstericinin kent merkezine yakın bir noktada bir başka grup tarafından saldırılarak bıçaklandığını bildirdi. Göstericinin hayati tehlikesinin bulunmadığı kaydedildi. 

"60 bin kişi katıldı"

Ülkenin farklı yerlerden binlerce kişi otobüsler ile kente geldi. Yunan kilisesinin de destek verdiği gösteriye çok sayıda rahip de katıldı.

Ellerinde Yunan bayraklarıyla göstericiler, "Makedonya Yunan'dır, Makedonya'dan elinizi çekin" sloganları attı.

Gösterilere ana muhalefetteki Yeni Demokrasi (ND) ve Makedonya sorunu nedeniyle hükümetten ayrılan Bağımsız Yunanlar (ANEL) üyesi birçok isim de destek verdi. Yunanistan'ın eski Başbakanı Antonis Samaras'ın yanı sıra aşırı sağcı Altın Şafak üyesi birçok grup da gösterilerde yer aldı. 

Yoğun güvenlik önlemlerinin alındığı gösteriye 60 bin kişinin katıldığı açıklandı. Gösterinin organizatörleri ise bu sayının 200 binin üzerinde olduğunu iddia etti. 

Gösteri boyunca 2 binden fazla polis çeşitli noktalarda görev alırken, kent merkezine çıkan yolların çoğu polis otobüsleriyle sabah saatlerinden itibaren giriş çıkışlara kapatıldı. Yunan polis helikopterleri gün boyunca havadan gözetim görevi yaptı. 

Öte yandan, kent merkezine yakın bir başka noktada da anarşist ve sol gruplar tarafından karşıt gösteri düzenlendi. 

İsim sorunu

Başta Türkiye olmak üzere birçok devlet, Makedonya'yı anayasal adı olan "Makedonya Cumhuriyeti" ismiyle tanısa da Yunanistan, kendi sınırları içinde "Makedonya" isimli bir bölge bulunduğu gerekçesiyle ülkenin isminin değiştirilmesini talep ediyordu.

Makedonya, bağımsızlığını ilan ettiği 1991'den bu yana güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle Avrupa Birliği (AB) ve NATO’ya üye olamıyor.

Makedonya'nın uluslararası tanınırlığı, ülkenin Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda oy birliğiyle BM üyeliğine kabul edildiği 1993 yılının nisan ayında kesinlik kazanmış ancak güney komşusu Yunanistan’ın itirazıyla geçici referans olarak "Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya" (FYROM) adıyla üyeliğe kabul edilmişti.

Makedonya'da 2017'de yeni hükümetin kurulmasının ardından hızlanan görüşmeler sonucunda, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile Makedonya Başbakanı Zoran Zaev, ülkenin adını "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" olarak değiştirilmesini öngören "Prespa Anlaşmasını" 17 Haziran 2018 tarihinde imzalamıştı.

Ancak, Yunan hükümeti,"Makedonya" ibaresinin herhangi bir şekilde komşu ülke tarafından kullanılmasına karşı çıkan bazı muhalefet partileri ve toplumun önemli bir kesimini ikna etmekte zorlanıyor.

Yunan halkının bir kısmı ise sorunun sadece isim değil, tarih ve kültüre ilişkin olduğunu savunarak, Üsküp yönetimini "Makedon kimliğini" çalmaya çalışmakla suçluyor. Antik dönemde Makedon Kralı olan Büyük İskender'in mirası iki ülke arasında önemli bir rekabet alanı olarak görülüyor.

Çipras liderliğindeki Yunan hükümeti ise çeyrek asırdır devam eden sorununun çözümünün ülkelerin çıkarlarına hizmet edeceğini savunuyor. Yapılan anketlere göre ise Yunan halkının çoğunluğu "Makedonya" isminin kuzey komşuları tarafından kullanılmasına karşı çıkıyor.

Anlaşma Yunanistan'da koalisyonu çökertti

Yunanistan'da koalisyon ANEL partisi lideri ve eski Savunma Bakanı Panos Kammenos'un hükümetten çekilmesiyle sona ermişti. Bunun üzerine Çipras, mecliten talep ettiği güvenoyunu çeşitli partilerden milletvekillerinin desteğiyle kazanmıştı.

Hükümetin, gelecek hafta komşu ülkenin yeni ismini tanıyacak anlaşmayı meclise getirerek onaylatması bekleniyor. 

Böylece, iki ülkenin de anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini tamamen yerine getirmelerinin ardından Makedonya'nın "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" ismi ile resmi olarak NATO'nun 30. üyesi olması bekleniyor. 

(AA)