Bu sebeple birçok ülkede “Yüksekte Çalışma” taşıdığı riskler açısından bağımsız olarak, ele alınıp, özel mevzuatlar ve standartlarla yönetilmektedir. Ülkemizde de bu konunun özel olarak ele alınması gerektiğine inan Kaya Grubu, “Yüksekte Güvenli Çalışma”nın gereklerine dikkat çekmek, bilgi alışverişinde bulunmak ve yüksekte çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği politikalarımızın gelişimine katkı sunmak için, her 2 yılda bir düzenlediği geleneksel 5. İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi’ni bu yıl, ülkemizin en önemli sanayi şehirlerinden biri olan Bursa’da gerçekleştirdi. Kaya Safety SBU Müdürü Özgür Kaya, her iki yılda bir yapılan İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi hakkında sorularımızı yanıtladı:
Kaya Grubu’ndan kısaca bahseder misiniz?
Kaya Grubu’nun Türkiye’de ve dünyada iş güvenliği alanında bilinen en büyük hizmetlerinden biri Yüksekte Çalışma Ekipmanları üretimidir. Yüksekte çalışma, hangi sektörde yapılırsa yapılsın, yapılan işin doğası gereği çalışan açısından hayati risk bulunur. Üretimini yaptığımız yüksekte çalışma ekipmanları ve düşmeyi önleyici sistemler; yüksekte yapılan çalışmalarda personelin güvenli bir şekilde çalışmasına ve sağlıklı bir şekilde evine dönebilmesine olanak sağlar. Yüksekte çalışma ekipmanları olarak adlandırdığımız ürünler arasında düşme durdurma ve konumlandırma kemerleri, bel tipi emniyet kemerleri, itfaiyeci kemerleri, madenci kemerleri, karabinalar, kasklar, lanyardlar, şok emiciler, geri sarmalı düşme durdurma sistemleri yer alır. Yüksekte çalışma ekipmanları ile birlikte kullanılan en önemli sistemler arasında yatay yaşam hattı, dikey yaşam hattı ve personel güvenlik ağlarını da örnek olarak verebiliriz.
Çalışma alanlarınız nelerdir?
Yüksekte çalışma alanında Avrupa’nın en büyük tesislerden birine sahibiz. Gebze Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yer alan eğitim sahamızda, geçen sene 10 bin kişi eğitim gördü. Sahamızın dışında yani müşterimizin sahasında yapmış olduğumuz eğitimlerle birlikte bu sayı yaklaşık 20 bine ulaştı. Eğitimlerimizin yüksekte çalışma ile ilgili olduğunun altını çizmek gerekir. Bir de İş Sağlığı ve Güvenliği Stratejik Yönetim Danışmanlığı ve İş Sağlığı ve Güvenliği Müşavirliği hizmeti veriyoruz. Hem Türkiye’de hem de dünyada uygulanan sistemleri kullanarak, projelerimizin uluslararası standartlarda yönetimini gerçekleştiriyoruz.
İstatistiklere baktığınızda yüksekte çalışmanın yeri nedir?
Türkiye’de de dünyada da en çok ölümle sonuçlanan kazalar yüksekten düşme sonucu yaşanıyor. Henüz 2012 yılının verileri açıklanmadı. Ancak, 2011 yılının SGK verilerine baktığımızda, kayıtlı iş kazasının 69.227, bu kazalarda ölen işçi sayısının 1710 olduğunu, yani günde ortalama 5 işçinin iş kazaları nedeni ile hayatını kaybettiğini görürüz. Ancak geçtiğimiz haziran ayında çıkan, 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle büyük ölçüde yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasamız, ülkemiz için önemli bir gelişmedir. Yasamızın sektörümüze olumlu bir imaj kazandıracak olmasının yanı sıra, daha fazla çözüm, daha fazla sistem üretme konusunda da tetikleyici olacağı kanaatindeyim.
Yüksekte yapılan çalışmalarda ekipman seçilirken nelere dikkat edilmelidir?
Yapılacak işin sektörüne ve durumuna göre mutlaka doğru ekipman kullanmak gerekir. Kullanılacak ekipmanların uluslararası standartlara göre üretilmiş ve sertifikalandırılmış olmasına dikkat etmeliyiz. Ekipman insan bedenine uyumlu değilse ve çalışmayı kolaylaştırıcı biçimde üretilmediyse, kişi için rahatsızlık veren bir unsur haline gelebilir. Kaya Grubu’nun üretmiş olduğu bütün ekipmanlar bağımsız bir laboratuvarda test edilip sertifikalandırılmaktadır. Eğer yüksekte çalışmanın risklerinin farkında olursak, seçeceğimiz ekipmanlara da son derece önem veririz.
Yüksekte çalışma eğitimleriniz hakkında neler söyleyeceksiniz?
Türkiye’de ve yurt dışında özellikle yüksekte çalışma konusu üzerine eğitim hizmeti veriyoruz. Eğitimlerimiz ile amacımız yüksekte çalışan kişilere temel bilgi sağlamayı amaçlıyoruz. Bu kapsamda eğitim sonunda katılımcıların yüksekte çalışma ile ilgili işten ya da ekipmandan kaynaklı olası tehlikeleri görebilmesi, güvenli ya da güvensiz durumları ayırt edebilmesi, ekipmanın kullanımı, bakımı, kontrolü ve depolanması hakkında bilgi sahibi olması, acil durum prosedürlerini ve bu prosedürdeki rolünü rolünü bilmesi, saptadığı herhangi bir kusur, tehlike ya da güvensiz durumu raporlayabilmesi, hak ve sorumluluklarını bilmesini hedefliyoruz. Eğitimlerimizi teorik ve uygulamalı olarak veriyoruz.
Neden yüksekte çalışma ekipmanlarının kullanım metotlarını anlatıyorsunuz?
Çünkü yıllardır kullanılan yanlış ürünler ya da doğru ürünün yanlış kullanımları, çalışanların ekipman kullanmak istememelerine sebep olmuş. Standardı olmayan, ergonomik olarak üretilmeyen ekipmanların insan bedenine verdiği rahatsızlık, çalışanlarda önyargı oluşmasını sağlamış. Çalışmasının engelleneceğini, o ekipmanla işini daha verimsiz yapacağını düşünen personel ekipman kullanımından uzaklaşmış. Ancak, üretip önerdiğimiz kaliteli ürünlerimiz ile doğru ekipmanın doğru kullanımını anlatarak, bu önyargıyı yok etmekle birlikte, çalışanı koruyucu ekipman kullanımına teşvik etmiş oluyoruz.
Sosyal sorumluluk projeniz İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi hakkında neler söyleyeceksiniz?
2003 yılında yaptığımız araştırmalar sonucu, SGK istatistiklerine göre iş kazası ve meslek hastalıkları sonucu hayatını kaybeden 811 kişinin, 405 kişisinin yüksekte yapılan çalışmalar esnasında düşerek öldüğünü fark ettik. Bu veriler bizi bir sosyal sorumluluk projesi hazırlamaya teşvik etti. Projemizin ismini İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi koyduk. 1980 yılından beri Türkiye’de ve dünyada İş Sağlığı ve Güvenliği alanında edindiğimiz deneyimleri, meslektaşlarımıza, sivil toplum örgütlerine, kamu kurum kuruluşlarına, işçi-işveren sendikalarına, üniversitelere, derneklere ve tüm sektörlerde iş sağlığı ve güvenliği alanında hizmet veren tüm çalışanlara ulaşarak paylaşmayı hedef edindik.
Zirvenin amacı nedir?
Bugüne kadar sadece İstanbul’da yaptığımız İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvelerini, bu yıl Bursa’dan sonra Ankara, İzmir, Adana ve İstanbul’da düzenlemeyi hedeflemekteyiz. İGY Zirve’de amacımız, ülkemizde ve dünyada yüksekte çalışma gerektiren tüm sektörlerin işverenlerini, işçilerini, iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarını, işyeri hekimlerini, öğretim üyelerini, sivil toplum örgütü yöneticilerini bir araya getirerek farklı kesimlerin görüşlerini ifade edebilecekleri bir “Uluslararası Yüksekte Çalışma Platformu-Fall Protection” oluşturmak. Ve dünyanın veri bankası olmanın yanı sıra, “Yüksekte Çalışma” alanında ülkemizde ve Dünya’daki uygulamalar ve teknolojik gelişmeler konusunda bilgi alışverişinde bulunmaktır. Oluşturduğumuz bilgi platformunda Yüksekte Çalışma alanındaki dünyadaki uygulamalar, ülkelerin yasaları, yönetmelikleri, EN Standartları, İLO Sözleşmesi, ekipman standartları, merak edilebilecek tüm verilere yer vermek için gerekli hazırlıkları yapıyoruz.
Bu sene yapılan 5. İGY Zirve hakkında neler söyleyeceksiniz?
Tüm dünyada ölümlü iş kazaları içinde “Yüksekten Düşme” kaynaklı iş ölümlerinin her zaman açık ara farkla birinci sırada olduğunu görürüz. Bu sebeple birçok ülkede “Yüksekte Çalışma” taşıdığı riskler açısından bağımsız olarak, ele alınıp, özel mevzuatlar ve standartlarla yönetilmektedir. Ülkemizde de bu konunun özel olarak ele alınması gerektiğine inanarak, “Yüksekte Güvenli Çalışma”nın gereklerine dikkat çekmek, bilgi alışverişinde bulunmak ve birlikte, yüksekte çalışmalarda iş sağlığı ve güvenliği politikalarımızın gelişimine katkı sunmak için, her 2 yılda bir düzenlediğimiz geleneksel 5. İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi programımızı bu yıl, ülkemizin en önemli sanayi şehirlerinden biri olan Bursa’da gerçekleştirdik. Zirvemize Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan 34 iş müfettişimiz, Ankara, İzmir, Eskişehir, Balıkesir, Konya, Kütahya, İstanbul illerinden 98 farklı kurumdan 278 iş güvenliği uzmanı, 45 işyeri hekimi, öğretim üyeleri, işverenler, sivil toplum örgütü yöneticileri olmak üzere 413 kişi katıldı.
Moderatörlüğünü KAYA SAFETY SBU (Stratejik İş Ünitesi) Müdürü Özgür Kaya’nın yaptığı 5. İGY-İş, Güvenlik, Yaşam Zirvesi programı, Bursa Valisi Yardımcısı Hüseyin Eren ve Kaya Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kaya’nın açılış konuşması ile başladı. Uludağ Üniversitesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Öğretim Üyesi Doç Dr. Pir Ali Kaya 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda İşveren Yükümlülüklerini ve Yrd. Doç Dr. Ahmet Sevimli ise, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Kapsamında İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalıklarından Doğan Yükümlülüklerini anlattı. Öğle yemeğinin ardından Kaya Consulting Türkiye Müdürü Turan Haldız İş Kazalarının Araştırılması, Yüksekte Güvenli Çalışma ile İlgili Teftiş Politikaları ve Uygulamalar konusunu ise T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı İş Müfettişi Sercan Peşan aktardı. Kaya Training eğitmenlerinin Yüksekte Çalışmanın Temel Prensipleri ve Yüksekte Kurtarma konulu eğitiminden sonra da, Sağlık Bakanlığı Afetlerde Sağlık Hizmetleri UMKE İstanbul Şube Müdürü Uzm. Dr. Mustafa Ferudun Çelikmen’in yaptığı Yüksekte Çalışanlarda Sağlık Şartları sunumunun ardından katılımcıların soruları cevaplandı. Zirve, plaket töreniyle son buldu.