İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Sapanca İçsu Ürünleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde, nesli yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimi ve neslinin devamı için çalışılıyor.
Su Bilimleri Fakültesi Su Ürünleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aygül Ekici’nin koordinatörlüğünde yürütülen çalışmalarda, taşıyıcı annelik yönteminden yola çıkılarak taşıyıcı anaç balıklar ile nesli yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimi sağlanacak.
Doç. Dr. Ekici, YÖK tarafından verilen TÜBİTAK 100/2000 Doktora Bursu ile yürüttüğü tez projesinde, öğrencisi Ege Göngör ile uzun süredir yok olma tehlikesi altındaki balıkların neslinin devamı için çalışmalarına devam ettiklerini söyledi.
Taşıyıcı anaç balık üretimi tekniğiyle nesli yok olma tehlikesi yaşayan balık türlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesini amaçladıklarını belirten Ekici, "Çalışmamızla balıkların üreme hücrelerinin izolasyonunu gerçekleştiriyoruz. Çalışmalarda kullandığımız balığın testis dokusundan erken evre gen hücrelerinin izolasyonunu yapıyoruz." diye konuştu.
"Bu yöntemi diğer balık türlerine de uygulayacağız"
Ekici, elde ettikleri hücreleri kriyoprevazyon yöntemiyle sıfırın altında 196 derecede uzun süre muhafaza ettiklerini anlatarak, şöyle devam etti:
"Daha sonra bu hücreleri kullanarak nesli yok olma tehlikesi altındaki balıkların devamlılığını Birimimizde mevcut olan ve üretimini sorunsuz olarak yaptığımız balık türlerinin yumurta ve sperm hücreleri içerisinde üretmeyi hedefliyoruz. Bunun içinde hücreleri transformasyon yapmamız gerekiyor. Örneğin; salmo trutta türlerinin yumurta ya da sperm hücrelerini alıp bizim kültürünü yaptığımız gökkuşağı alabalığının lavralarına enjeksiyon yoluyla aktarımını yaparak daha sorunsuz bir üretim amaçlıyoruz. Bu yöntemi nesli yok olma tehlikesi altındaki diğer balık türlerine de uygulayacağız. Bu araştırma projesinde taşıyıcı annelik yönteminden yola çıktık. Su ürünlerinde de uygulanabilirliği acısından 'taşıyıcı anaç balık üretim tekniği' adı altında nesli tükenmekte olan türlerin erken evre gen hücrelerinin izolasyonunu sağladıktan sonra normal standart olarak üretimi yapılan diğer türlere aktarımını yaparak nesli yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimini sağlayacağız."AA
