Aksaray'da, yaklaşık yarım asır önce eline aldığı tığ ve makası bir an olsun bırakmayan 58 yaşındaki Ali Söylemez, Anadolu'dan temin ettiği halı ve kilimlerin bakımını yaparak yurt dışına pazarlıyor.
Söylemez, 12 yaşındayken babasının kendisini İstanbul'da bir atölyeye çırak vermesiyle el dokuması halı ve kilimle tanıştı.
46 yıl önce başladığı meslekte usta bir zanaatkar olan ve mesleğini Aksaray'da sürdüren Söylemez, atölyesini her sabah ilk günkü heyecanla açıp nostaljik radyosuna ses vererek işine başlıyor.
Halı ve kilimleri özenle hazırlayan Söylemez, el emeği ile gün yüzüne çıkardığı ürünleri internet ve ihracatçı firmalar aracılığıyla başta ABD olmak üzere Japonya, Fransa, İtalya, İngiltere ve Çin'deki kültür ve sanat meraklılarına gönderiyor.
Söylemez, 1973'te İstanbul'da Mehmet Ali Bozkaya adında bir ustanın yanında çırak olarak mesleğe başladığını söyledi.
İşini severek yaptığının altını çizen Söylemez, "Bizim öz kültürümüz bu halı ve kilimler. Türkler, Orta Asya'dan bu tarafa halı ve kilim dokumacılığı yapmışlar, bizler de bu işi devam ettiriyoruz." dedi.
Söylemez, eskiden kadınların Anadolu'da bu işi severek yaptığını belirterek, şimdilerde ise bu kişilerin sayısının giderek azalmasından dert yandı.
"Koleksiyoncuların en çok sevdiği mallar, Türk mallarıdır"
Artık insanların evlerinde makine halılarının bulunduğunu anlatan Söylemez, şöyle konuştu:
"El dokumacılığı maalesef azaldı. Son zamanlarda kilim dokutulması için çalışacak insanları çok zor buluyoruz. Anadolu'da binlerce Pablo Picasso var. Bunlar müthiş şeyler yapıyorlar. Yani ilmek ilmek, o resmi dokuyorlar. Çok güzel sanatları var. Bunlar anlatmakla bitmez. Bu halılarda mükemmel boyalar var. Bugün dünya üzerinde en iyi boya bu Türkiye coğrafyasındaki bu topraklarda yapılıyor. Azerbaycan, Kafkaslar, Pakistan, Hindistan ve İran gibi ülkelerde de halı dokumacılığı yapılıyor ama en güzel boyalar bizim ülkemizde oluyor. En güzel işçilik de bizim Anadolu insanımız tarafından yapılmış. İran'da da çok güzel halılar dokunur ama dünya koleksiyoncularının en çok sevdiği mallar, Türk mallarıdır."
Söylemez, kök boyayla boyanan antika halı ve kilimlerin hem sağlıklı hem de uzun ömürlü olduğuna dikkat çekti.
Anadolu'da üretilen halı ve kilimlerin üzerindeki motiflerin ayrı ayrı anlamlar içerdiğini vurgulayan Söylemez, bunların üzerinde toplumsal mesajların nakşedildiğini söyledi.
"Japonya'dan bile müşterilerimiz var"
Türkiye'de, özellikle Aksaray ve çevresinde halı ve kilim yenileme işinin güzel bir şekilde icra edildiğini ifade eden Söylemez, şunları kaydetti:
"Türkiye'de halı tamirinin merkezi Sultanhanı'dır. Anadolu'nun muhtelif yerlerinden toplanan eski halılarımız tekrar değer kazanıyor. Bunlar yıkama ve temizleme gibi yeni yeni işlemlerden geçiyor. Renkleri biraz daha Avrupalı veya ABD'lilerin renk zevklerine göre kombine ederek bunlar hazır hale getiriliyor. Bizim halılarımızın yoğun olarak gittiği yer ABD'dir. Onun haricinde çalıştığımız birkaç müşterimiz Avrupa'da. Uzak Doğu ülkelerinden Japonya'dan bile müşterilerimiz var."
AA
