Suriye’de iç savaşta İdlib konusu sıcaklaşırken, iç savaş sonrası ülkenin yeniden inşası ve yönetimi konusunda ABD, Rusya ve Avrupa ülkeleri arasında dikkat çeken bir diplomasi trafiği yaşanıyor. İsrail ve Suudi Arabistan gibi bölge ülkeleri de, askeri ve ekonomik çerçevede söz konusu trafikte yer alıyor.
Son olarak ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, İsrail’e bir ziyarette bulundu. John Bolton İsrail ziyaretinde başta İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu olmak üzere üst düzey İsrailli yetkililerle görümelerde bulundu. İki ülke arasındaki konular dışında görüşmelerin merkezinde başta Suriye olmak üzere İran ve diğer bölgesel güvenlik meseleleri olduğu belirtildi.
RUS MEVKİDAŞIYLA GÖRÜŞECEK
John Bolton’un İsrail’den sonra ikinci durağı Cenevre olacak. ABD Ulusal Güvenlik danışmanı burada, mevkidaşı, Rusya Ulusal Güvenlik Danışmanı Nikolay Patruşev’le biraraya gelecek. Görüşmenin Helsinki’de geçen ay gerçekleşen ABD Başkanı Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirvesinden sonra gerçekleşmesi dikat çekiyor. Cenevre’de biraraya gelecek tarafların Suriye konusunu da masaya yatırmaları bekleniyor.
DÖRTLÜ FORMAT
Bolton Suriye merkezli İsrail ziyareti öncesi, Almanya’da da kritik bir zirve gerçekleşti. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Putin’le bir araya geldi. Cumartesi gerçekleşen görüşmenin içeriğine ilişkin açıklamaysa dün Kremlin’den geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Almanya’da Cumartesi günü bir araya gelen Rusya lideri Putin ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in görüşmesiyle ilgili bir açıklama yaptı. Peskov, Rusya ve Almanya’nın Türkiye ve Fransa ile yeni dörtlü bir formatta Suriye’nin istikrara kavuşması için çalışma istediğini duyurdu. Planlanan bu dörtlü işbirliği formatının ilk aşamada uzmanlar düzeyinde olacağını belirten Peskov, daha sonra bir zirve buluşması gerçekleşebileceğini ifade etti. Peskov, ancak bu konuda kesin bir tarih belirlenmediğini kaydetti.
PUTİN’DEN ÇAĞRI
Putin de önceki gün Berlin’de Avrupalılardan Suriye’nin yeniden imarına katılmalarını isteyerek, “İnsani yardımlarla Suriye’nin güçlendirilmesi çok önemli” şeklinde konuşmuştu. Öncelikle Suriye dışındaki mültecilerin ülkelerine geri dönebilecekleri bölgeler oluşturulmasının gerekli olduğunu vurgulayan Putin, savaş sırasında büyük zarar gören altyapı sistemlerin kurulması gerektiğini söylemişti.
İDLİB UYARISI
Suriye’nin birçok bölgesinde savaş sona ermesine rağmen henüz bir barış düzeninin oluşmadığını kaydeden Merkel de bu barış düzenine anayasa reformu ve seçimlerin de dahil olduğunu belirterek, İdlib’in kuzeyinde insani bir felaketin önlenmesi konusunda uyardı.
Suud’dan teröre destek
Suriye merkezli diplomasi trafiği devam ederken, Suudi Arabistan'dan da dikkat çeken bir açıklama gelmişti. Riyad, Suriye'nin kuzeydoğusunda terör örgütü PKK/PYD kontrolündeki bölgeye destek amacıyla 100 milyon dolarlık bir paketi kullanıma sunacağını açıkladı. Riyad'ın yardım açıklamasının hemen ardıdnan Beyaz Saray'ın 230 milyon dolarlık Suriye'ye yardım bütçesini iptal etme kararı dikkat çekmişti. ABD Başkanı Trump'ın daha önce Suriye'den çekilmeme karşılığında 4 milyar dolar istediği ortaya çıkmıştı.