“Şehirleri biz yönetmezsek lojistik bizi yönetir”

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç.Dr.Tahir Büyükakın, İstanbul’da Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu'nda yaptığı konuşmada önemli konulara değindi.

ÖNEMLİ VERİLER PAYLAŞTI

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Doç.Dr.Tahir Büyükakın, İstanbul'da gerçekleştirilen ve lojistik ağların şehirlere nasıl yön verdiğini konu alan Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu'na katıldı. Kocaeli'nin lojistik önemine ve ulaşımına dair önemli veriler paylaşan Başkan Büyükakın, şehirlerdeki lojistik yükü yönetmek için neler yapılması gerektiği konusunda bilgiler paylaştı.

“ENERJİ VARSA HAREKETLİLİK DOĞUYOR”

Konuşmasına şehirlerin gelişiminin nasıl evrildiğine örnekler vererek başlayan Başkan Büyükakın, “Şehirlerin nasıl geliştiğini anlamanın en önemli yollarından bir tanesi şehirlerin nerelerde yerleştiğine bakmak, ulaşım ağlarıyla ilişkisini incelemek gerekir. Şehirler kurulurken lojistik hareket de geliyor. Mekan kullanım kararlarınız, oraya bir yol ağı getiriyor ve orada yeni iş imkanlarının gelişmesini sağlıyor. Enerjinin olduğu yere, limanın olduğu yere de ayrı bir hareket geliyor” diye konuştu.

“MEKANSAL PLANLAMA ÇERÇEVE BELGESİ HAZIRLADIK”

Özellikle liman şehirleri arasındaki geçişlerin fark edilmediğini, şehirlerin iç içe geçtiğini söyleyen Büyükakın: “İstanbul'dan Kocaeli'ye geçiş yaparken bir şehirden çıkıp diğer şehre geçtiğinizi bize fark etmezsiniz. Şehirler bir taraftan kendilerini yeniden üretmeye başlıyor ve başka bir hareketlilik doğuruyorlar. Marmara Belediyeler Birliği Başkanlığı yaptığım dönemde mekansal planlama çerçeve belgesi hazırladık. Tüm Marmara'nın bir havza olarak planlanması gerektiği, burada lojistiğin tek bir şehri yönetme kabiliyetinin üstünde olduğu, tüm şehirlerin lojistik hareketinin sadece bir bölgenin değil o bölgeyle yakın ilişkiler içinde olan diğer illerin de beraber düşünülmesi gerektiğini ortaya koyan bir çerçeve belgeydi” diyerek bu belgenin; lojistik, iklim değişikliği, su krizi problemlerini de içerdiğini aktardı.

“PLANA UYMAZSANIZ LOJİSTİK SİZİ YÖNETİR”

Tüm şehirlerde, tüm bölgelerde mekansal planlama çerçeve belgesinin hazırlanması ve uygulanması gerektiğine dikkat çeken Büyükakın şöyle devam etti: “Belediyelerin, şehir yönetimlerinin bu planlar çerçevesinde imar kararlarını vermesi lazım. Yoksa lojistiğin yönettiği şehirler haline gelirsiniz, siz yönetmezsiniz; lojistik sizi yönetir. Kocaeli'nden günde 200.000 kamyon geçiyor. Bu kamyonların %65'i Kocaeli'nde bir yere geliyor. Siz Kuzey Marmara Otoyolu’nu yaptığınızda bu kamyonlar o yolu kullanır. Kocaeli'nde 14 tane organize Sanayi Bölgesi var, Teknoparklar var, üniversiteler var, üretim merkezleri var. Buralara üretim yapmak için ve buradaki üretimi başka yerlere ulaştırmak için binlerce kamyon gelir ve gider.

“KOCAELİ TİCARETTE ÜLKELERLE YARIŞIYOR”

Kocaeli'nin 560 milyar dolarlık bir ticareti var. Bunun yaklaşık 35 milyar doları ihracat, 70 milyar doları da ithalat olarak Kocaeli tarafından yapılmaktadır. Dünyadaki birçok ülke sıralaması içerisine Kocaeli'yi koysaydık bu rakamlarla birlikte dünya sıralamasında 40. sırada olurduk. Böylesine bir endüstriyel yapıyı yönetmek gerçekten çok zor. Kocaeli'ndeki limanlar Türkiye'deki liman elleçleme kapasitesinin yüzde 15'ine karşılık geliyor. Türkiye'nin 2053 yılı için dış ticaret hedefleri 1,5 trilyon dolar; şu anda 560 milyar dolardayız. Bu rakam kabaca 3 katına çıkacak diyebiliriz.

“MODLAR ARASI TAŞIMACILIĞI YAYGINLAŞTIRMALIYIZ”

Kocaeli'nde yaklaşık 35 liman var, iskeleleri de saydığımızda bu rakam 40'a yaklaşıyor. Dünya ölçek sıralamasında bölge olarak ele alırsak 7 liman büyüklüğü anlamına geliyor. Bunu stratejik bir akıl, bütünleşik bir planla yönetmezsek Kocaeli'ndeki liman büyüklüğünü, 3 katına çıkarırsak Marmara Denizi liman olur. Bu da Marmara Denizi’nin sürdürülebilirliği açısından çok ciddi bir tehlike, küresel iklim krizi açısından da bir intihar, Marmara Denizi'nin ölümü olur. Bütün bunların karbon sıfır düzenlemelerini bir arada düşündüğümüzde; şehirlerin çıkış yolu aslında lojistiği yönetmekten geçer. Yapılması gereken liman art alanlarındaki düzenlemeleri kolaylaştıracak, modlar arası taşımacılığı sağlayan düzenlemeler yapmalıyız ki şehirlerdeki lojistik yükünü yönetebilelim.

“KOCAELİ'NDEKİ TOPLAM HAREKETLİLİK ARTACAK”

Ulaşım planımıza göre 2035 yılına kadar Kocaeli'ndeki toplam hareketlilik 4 kat artacak ama yollarımızı 4 kat artırma şansımız yok. Günde 200.000 birim kamyon hareketliliğinin %65'i Kocaeli'nde sonlanıyorsa ve bu hareket Kocaeli’nden tekrar başka yöne doğru gidiyorsa çıkış yolumuz modlar arası taşımacılığı artırmaktır. Ayrıca deniz taşımacılığını, yük kargo taşımacılığını karayolu ağları ile buluşturan Kocaeli'nin Kuzey Marmara Otoyoluna bağlandığı noktalardan bir yerde büyük bir lojistik köy oluşturmaktan geçiyor. Limanları raylı sistemlerle lojistik köye bağlamak; depo, antrepo, büyük market zincirlerinin yük trafiğini o alana aktarmak, hatta gümrükleme işlemlerini art alanlarda yapmak ve oradan da hızlı bir şekilde diğer dağıtım kanallarına girmesini sağlamaktır.”

LOJİSTİK KÖYÜN ÖNEMİNE DEĞİNDİ

Liman işletmelerinin sürekli kapasite büyütme talebiyle karşı karşıya kaldıklarının altını çizen Büyükakın sözlerini şöyle sürdürdü: “Limancılar geliyor: ‘İskelemizden yeni yük taşımacılık modlarına uygun iskelem yok, bu iskeleye büyütmen gerekiyor. Gemilerin taşıma kapasitesi arttı bu gemiler limanıma yanaşamıyor’ diyor. Dolayısıyla ben o limanı büyütme telaşının peşine düşmüş oluyorum. Yetişmek için planlamak için ne yapmamız lazım? Bütünleşik bir liman yönetim sistemi, art alanda bir lojistik köy. Bu büyüklük ne kadar? 800 hektarla 1000 hektar arası bir büyüklük olmalı. Başka türlü bu şehirlerin yönetilmesi mümkün değil.

BÜYÜKAKIN’IN KONUŞMASI ALKIŞ ALDI

Ayrıca mekansal kullanım kararlarının sadece şehirlere bırakılmaması, bunun ekonomik bağları ve kümelenmeler düşünülerek havza bazlı planlama yapılması gerekiyor. Lojistik esaslı bir ulaşım modu sağlanmalı ki bu başarılabilsin. Aksi takdirde şehirlerin özellikle lojistik yükü altında ezilmesinin önüne geçmek mümkün değildir ve biz onun arkasından gideriz. Sadece yönettiğimizi söyleyen retorikler kullanırız.” Başkan Tahir Büyükakın’ın konuşması salondan büyük alkış aldı.