Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 salgınıyla mücadele etmek için gecesini gündüzüne katarak çalışan sağlık çalışanlarına destek olmak için Türkiye tek yürek oldu. Bazı vatandaşlar alkışlarıyla ve dualarıyla sağlıkçılara güç verirken, bazıları da ürettikleri koruyucu ekipmanlarla sağlık personelini destekliyor.
3D yazıcıların gücünü kullanarak medikal parçaların, araç ve gereçlerin üretimini sağlamak için sosyal medya üzerinden bir araya gelen, aralarında 3 boyutlu yazıcı sahibi firmalar, mühendisler, tasarımcılar ve yazılımcıların da olduğu ağ, "3 Boyut Destek" adıyla kolektif üretim hareketini hayata geçirdi.
"Koruyucu yüz siperi" adını verdiklerini medikal ekipmanın çizimi yapılıp prototipi üretilerek, sosyal medya üzerinden ağa katılan kişilerle paylaşılmasının ardından, gönüllüler evlerinden ve çalıştıkları firmalardan 3 boyutlu yazıcıyla sağlıkçılar için koruyucu yüz siperleri üretmeye başladı.
Maskeler, sağlık kuruluşu, hastane ve doktorlara ulaştırılıyor
Kısa sürede Türkiye'nin 81 ilinden 1500'ü aşkın kişi ve kurum, yaklaşık 3 bin 3 boyutlu yazıcıyla ağa katılırken, üretilen maskeler her ildeki sağlık kuruluşu, hastane ve doktorlara ulaştırılıyor.
"3boyutludestek.com" internet sitesi üzerinden 3 boyutlu yazıcı sahipleri ağa katılabilirken sağlık çalışanları, hastaneler ve sağlık kuruluşları da medikal parça taleplerini iletebiliyor. Lastik, PETG şeffaf koruyucu plaka ve filament desteği sağlamak isteyen sponsorlar da tedarik ağına dahil olabiliyor.
Ürünlerin teslimatı ve diğer lojistik ihtiyaçlar için ise Türkiye Motosikletler Platformu kolektif üretim hareketine destek veriyor.
"3 boyutlu yazıcısı olan bireyleri bir araya getirmeyi amaçlıyoruz"
3 Boyutlu Destek ağının kurucularından Mekatronik Mühendisi İlker Vardarlı, AA muhabirine, 3 Boyutlu Destek oluşumunun kolektif üretim hareketinin yaklaşık 5 gün önce sosyal medyada yaptıkları bir paylaşımla başladığını anlattı.
3 boyutlu yazıcısı olan bireyleri bir araya getirmeyi amaçladıklarını ifade eden Vardarlı, "Bu amacımızı çok kısa sürede Türkiye'ye yayılarak başardık. İnsanlar 3 boyutlu yazıcılarında sağlık çalışanları için üretim yapmaya başladı. Tüm Türkiye bu üretim hareketi üzerinde birleşti. Oluşumumuzda 15 yaşında da arkadaşlarımız var. 60 yaşında emekli, evinde oturan, hobi amaçlı 3 boyutlu yazıcı kullanan kişiler de profesyoneller de var. Tamamen kontrolümüz dışında gönüllülük esasıyla bu sürecin içerisinde dahil oldular." diye konuştu.
Ağa katılan kişilerin 81 ilde kendi içlerinde organize olduklarını aktaran Vardarlı, gelen tüm talepleri karşılayamadıkları için her ile bir gönüllü temsilci atadıklarını ve her ilin ihtiyacını karşılayabilecek doğal bir yapının oluştuğunu söyledi.
"Sağlık çalışanının elini yüzüne götürmesi noktasında bir engel oluyor"
Vardarlı, ürettiklere maskeye "yüz kalkanı" olarak da adlandırıldığını kaydederek, şöyle devam etti:
"Hastanede özellikle hasta ile sağlık personeli arasında bir paravan oluyor. Bu kesinlikle yüzde yüz koruyucu bir maske ve medikal bir ürün değil. Sağlık çalışanının elini yüzüne götürmesi noktasında bir engel oluyor veya herhangi bir damlacığın sıçrama noktasında suratına direkt temas etmemesini sağlıyor. Sağlık çalışanları bu parçaya gerçekten ihtiyaç duyuyor. Şu anki salgın durumunda hemen hemen herkesin kullanması gerekiyor. Bu noktada gönüllüler olarak onlara destek oluyoruz. Sağlıkçılara bu maskeyi ulaştırdığımızda şöyle bir karşılık alıyoruz. 'Bu maskeyle beraber bize sadece bir ürün vermiyorsunuz bir umut veriyorsunuz, arkamızda insanların olduğunu bize hissettiriyorsunuz.' Binlerce kişinin onlar için üretim yaptığını farkettirmeye çalışıyoruz."
Günde 5 bini aşkın maske üretiliyor
Bu maskeler normalde 40-50 lira civarından satıldığını, fakat artan talebi üreticinin karşılayamadığını, 5 liranın altından bir maliyetle maskenin üretimini yaptıklarını dile getiren Vardarlı, 3 boyutlu yazıcıda bir maskenin üretiminin 2-3 saat sürdüğünü, oluşturdukları Ar-Ge ekibinin çalışmasıyla bu süreyi 1 saate indirmeyi hedeflediklerini belirtti.
Şu anki imkanlarıyla Türkiye genelinde bir günde 5 bini aşkın maske ürettiklerine işaret eden Vardarlı, internet sitelerine hem destek hem de maske talebinin çok fazla olduğunu, sağlık çalışanları ve yakınlarının da maske talebi için kendilerine ulaştıklarını söyledi.
Vardarlı, dünyanın ve Türkiye'nin zor bir süreçten geçtiğini ifade ederek, şunları kaydetti:
"Herkesin elini taşın altına koyması gerektiğinin farkındayız. Biz de bu sorumluluk bilinciyle bir oluşum başlattık. Bu oluşuma çok kısa zamanda güzel destekler geldi. Kesinlikle maddi destek kabul etmiyoruz. Sadece ham madde desteği alıyoruz. Amacımız 81 ildeki üretim yapan arkadaşlara ham madde desteği sağlamak. Evde kalmamız gereken günlerde biz gençler olarak bu süreci değerlendiriyoruz. Birçok insan üretimi kendi evinde gerçekleştiriyor. Bu üretimleri İstanbul'da gönüllü motorcu arkadaşlar tarafından toparlanıp merkezimize getiriliyor. Merkezde son hali verilip belirlenen hastanelere ulaştırılıyor."
"Sağlık çalışanıyla hastanın nefes temasını önlüyor"
Hobi olarak 3D yazıcılarla ilgilenen ve evinde kurduğu Plastik Atölyesinden koruyucu siper üretimine destek veren Samet Özkan da koronavirüsle mücadele eden sağlık çalışanlarına destek için başlatılan bu üretim kampanyasını hemşire bir arkadaşından öğrendiğini ve evindeki 3 boyutlu yazıcıyla bu çalışmaya destek verdiğini nlattı.
Koruyucu maskenin prototip çizimini 3 Boyutlu Destek ağının sağladığını belirten Özkan, 3 boyutlu yazıcı üzerinden baskı ayarlarını yaparak sağlık çalışanları için ücretsiz yüz siperi üretimine başladığını söyledi.
Koruyucu siper için ürettiği 18 plastik aksamdan oluşan ilk partiyi dün teslim ettiğini dile getiren Özkan, şunları kaydetti:
"3 boyutlu yazıcı kullanıcıları olarak koruyucu siperin plastik aksamını üretiyoruz. Bu maskenin 2 plastik parçası bulunuyor. Belirli bir miktarda ürettikten sonra Türkiye Motosikletler Platformundan gönüllüler gelip evimizden alıyor ve merkeze götürüyor. O merkezde toplandıktan sonra ürettiğimizin plastik aksamın üzerine steril edilebilir şeffaf asetat kağıdı takılıyor. İkinci parça da koruyucu siperin alt kısmına takılarak yüzün şeklini alması sağlanıyor. Siperin üst kısmında yer alan plastik parçaya lastik takılarak kafada sabit durması sağlanıyor. Bu şekilde hastayla birebir muhatap olan sağlıkçıların yüzlerinin tamamını önden gelecek etkilere karşı koruyor. Sağlık çalışanıyla hastanın arasında nefes temasını önleyecek şeffaf bir duvar çekmiş oluyoruz."
"3D yazıcımı gece gündüz üretim için çalıştırıyorum"
Bir koruyucu siperin plastik aksamının yaklaşık 2 saatte üretildiğini aktaran Özkan, "Maskenin plastik ana parçalarını rulo halinde satılan ham maddelerden üretiyoruz. Bu tamamen gönüllülük esaslı, herhangi bir para talep etmiyoruz. Ham madde için sponsor olan birkaç firma var, onlar bize ham madde sağlıyorlar." ifadelerini kullandı.
Özkan, koronavirüs salgını nedeniyle N95 filtreli maskeleri bulmanın zorlaştığını, bu açığı kapatmayı amaçladıklarını ifade etti.
Elindeki imkanı değerlendirerek sağlıkçılara destek olmak istediğini dile getiren Özkan, "3D yazıcımın birini bunun için ayırdım. Gece gündüz durmadan çalıştırıyorum. Bizim bizden başka dostumuz yok. Bu yüzden kendimi bu işi yapmakla mükellef hissettim. Sponsorlar malzeme desteği sağladıkça elimden geldiğince yardımcı olmaya devam edeceğim." diye konuştu.
AA
