Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığınca yürütülen Üniversitelerin Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Programı "Tarım ve Havza Bazlı Kalkınma" alanında pilot üniversite seçilen Bingöl Üniversitesince propolisten 21 farklı ürün elde edildi.
Bingöl Üniversitesi Pilot Üniversite Koordinasyon Merkezi (PİKOM), üreticilerin balın yanı sıra değerli arı ürünleri elde etmesine yönelik çalışma başlattı.
Yaklaşık 3 yıldır bu alanda yürütülen çalışmayla PİKOM, arıların kovanı korumak için ürettiği antimikrobiyal değeri çok yüksek propolisten gerekli işlemleri yaparak sucuk, dezenfektan, kolonya ve sabun gibi 21 ürün elde etti.
Propolis sayesinde raf ömürlerinin doğal yöntemle uzun olması sağlanan ürünlerin, girişimciler ve iş adamlarının desteğiyle seri üretime geçilmesi planlanıyor.
Pilot Üniversite Koordinasyon Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Nevzat Esim, , pilot üniversite seçildikten sonra Bingöl'ün ve bölgenin kalkınmasına yönelik çalışmalar yürüttüklerini söyledi.
Bu çalışmalar neticesinde arı ve arı ürünleri ile ekonomik değeri olan bitkilerin tespiti konuları seçtiklerini dile getiren Esim, bununla ilgili 3 yıldır çalışmalar yaptıklarını belirtti.
Bingöl balına coğrafi işaret alma süreci için yapılan çalışmalarının bitmek üzere olduğunu aktaran Esim, şunları kaydetti:
"Birkaç yıl önce çalışmalara baktığımız zaman Bingöl'de arıcılık denilirken sadece bal akla gelirdi. Arıcılık sadece bal demek değildir çünkü bal en önemli arı ürünüdür ama bunun yanında arı sütü, propolis, arı zehri, polen gibi gerçekten ekonomik değeri çok yüksek olan arı ürünleri de var. Özellikle üreticilerimize bu ürünlerin de üretilmesi gerektiğiyle ilgili eğitimler veriyoruz. Bu ürünlerle bal dışındaki ürünlerin kullanılabilme potansiyelini ortaya çıkarıyoruz."
Kentte sadece bala bağlı olarak değil diğer ürünlerin de üretilmesi noktasında çalışmalar yaptıklarını kaydeden Esim, özellikle arı sütü, propolis, arı zehri gibi ürünlerin de üretilmesi gerektiğini düşündüklerini aktardı.
Bunların katma değer ürünler haline getirilmesi gerektiğini dile getiren Esim, bu konuda yürütülen projelerle özellikle bal, propolis, arı sütü, polen ve diğer ürünlerinden bazı formülasyonlar geliştirdiklerini ve doğal ürünler elde ettiklerini bildirdi.
Bunların kimyasal katkısı olmayan, merkezlerinin de ismini taşıyan doğal ürünler olduğuna dikkati çeken Esim, bu çalışmaları herhangi bir dış müdahale olmadan, üretim zincirindeki kimyasal maddelere maruz kalmadan doğal ürünlerin tüketilmesine teşvik etmek için yaptıklarını vurguladı.
Gıda ve kozmetik alanında 21 ürün ürettiklerini ifade eden Esim, şöyle devam etti:
"Bu ürünlerin formülasyonlarını, prototipleri üniversite olarak biz geliştirdik. Bu ürünlerin özelde Bingöl'de üretilmesini istiyoruz. Bu konuda Bingöllü sanayiciler, iş adamları veya ülkemizin değişik yerlerindeki iş adamlarının yatırım yapıp, üretim yapmalarını istiyoruz. Bunlar kentte üretildiği zaman arı ürünlerini üretecek olan üreticiler kazanacak ve kentin kalkınmasına yönelik bir faaliyet tamamlanacak."
Bu ürünlerin pazarda yer edinmesi için üretim süreci için girişimcileri beklediklerini kaydeden Esim, şöyle devam etti:
"Ürünün raf ömrünü arttırmak için kimyasalların yerine propolisin antimikrobiyal etkisini kullanarak daha doğal ve sağlıklı bir sucuk üretimi yaptık. Bingöl balı ve keçi sütünden dondurma ürettik. Bunların prototipleri ve formülasyonları gerçekleştiriyoruz. Sıfır atık projesine çok önem veriyoruz. Bu noktada özellikle evlerde kullanılan atık yağları getirerek içerisinde belirli oranda propolis katılarak çevre dostu propolisli sabun üretimi de yaptık. Bu da yine evlerde çok yüksek ve bir altyapı gerekmeden doğrudan üretim bandına girebilecek ürünlerimizden. Şu anda doğal olarak krem üretimimiz var. Bal mumundan krem üretimini gerçekleştirdik. Pandemi koşullardan dolayı dezenfektan içerisine propolisin antimikrobiyal etkisini koyarak bir üretim yaptık. Aynı zamanda kolonya. Bu ürünler başta Bingöllü arıcılardan alınacak. Dolayısıyla üretici pazar bulabildiği için çok rahat bu ürünleri üretme isteği olacak. Bu şekilde arıcılığa önemli katkılarının olacağını düşünüyoruz."
Propolis hakkında bilgi veren Esim, propolisin arıların kendilerini korumak üzere kovanda ürettiği, antimikrobiyal özelliği çok yüksek olan bir ara ürün olduğunu anlattı.
Esim, "Propolis, her türlü dış etkiden korumak için içerisinde reçine, fenolik maddeler gibi sekonder bileşiklerin olduğu önemli bir arı ürünü. Kovanda herhangi bir delik çatlak olduğu zaman arılar orayı propolisle doldurur ki herhangi gibi dış faktörlerden koruma sağlayabilirsin diye. İncelemelerimizde Bingöl propolisinin yüksek bir antimikrobiyal aktivite sahip olduğunu tespit ettik. Propolis gıdalarda kaplama ve raf ömrünü uzatmak için kullanılıyor." ifadelerini kullandı.AA
