İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Van Bölgesi Tarih ve Arkeoloji Araştırma Merkezi Müdürlüğünün "Eski Van Şehri"nde yürüttüğü kazı çalışmaları sırasında bulduğu mahkeme evrakı ile Osmanlı arşivi çalışmaları, bölgedeki 400 yıllık tarihe ışık tutacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ve Doğu Anadolu Kalkınma Ajansının desteklediği kazı çalışmaları sırasında ortaya çıkarılan belgelerin tasnifi yapılıyor.
Kazı çalışmaları sırasında bulunan belgelerden 3 bin 500'ünün restorasyonu tamamlanırken, İstanbul'da bulunan Osmanlı arşivinde de Van'a ait 35 bin belgenin özeti çıkarıldı.
Van'daki kazılar sırasında bulunan belgeler ile İstanbul'daki Osmanlı arşivlerinde yer alan belgeleri karşılaştıran kazı ekibi, kentin 400 yıllık tarihi hakkında önemli bilgiler elde etmeyi hedefliyor.
İstanbul Üniversitesi Osmanlı Arşivi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ali Fuat Örenç, 1548'de fethedilerek Osmanlı hakimiyetine giren Van'ın kısa sürede bölgesinde yönetim ve ticaret merkezi olarak öne çıktığını anlattı.
Van şehri ve kazılarına ait sahip oldukları çok zengin arşiv materyallerinin elde edilen belgelerle ayrı bir önem kazandığını vurgulayan Örenç, Türkiye'de Osmanlı dönemine ışık tutan arkeolojik kazıların öncüsü olan "Eski Van Şehri" kazılarında bulunan belge, eşya ve silah gibi materyallerin değerlendirmesi yapılırken, bir taraftan da Osmanlı arşivinde araştırmaların sürdüğünü söyledi.
"4 asırlık belgeler bir araya getirildi."
Arşivde yaptığı araştırmalar sonucunda Van ve çevresinin yaklaşık 4 asırlık tarihine ışık tutan belge koleksiyonu özetlerinin bir araya getirildiğini belirten Örenç, şöyle konuştu:
"Bu özetler, adet olarak 35 bin civarında. Ancak defter ve dosya içerikleri dikkate alındığında Van'a ait belge sayısı yüz bini aşıyor. Van ve çevresinde, 1548 tarihindeki fethinden başlayarak Osmanlı Devleti'nin sonlarına kadar geçen sürede yaşanan büyük sosyal ve ekonomik değişim, belgelere yansımış durumda. Belge içerikleri incelendiğinde, Van Beylerbeyliği'nin idari yapısının oluşumu, 4 asır boyunca Van'a tayin edilen vali ve diğer yöneticilerin özellikleri, Van Beylerbeyi'nin vazifesi olarak belgelere yansıyan sınırları korumak, İran'ın durumu hakkında haber toplamak gibi hususlar dikkati çekiyor."
KAYNAK: STAR GAZETESİ
