Nükleer Tıp Nedir?
Nükleer tıp hastalıklar için tanı konması ve tedavi edilmesi süreçlerinde kullanılır. Radyoaktif maddeler kullanılarak organların işlevleri görüntülenir. Hemen hemen her organ için kullanılabilen bu sistem özellikle tanı konma evresini kolaylaştırır ve net sonuçlara ulaşılmasında önemli rol oynar. Kalp, akciğer, beyin, kemik ve tiroid gibi çok sayıda organın görüntülenmesinde kullanılan bu sistem aynı zamanda tümörlerin izlenmesi için de kullanılmaktadır. Görüntülemenin yanı sıra bazı tümör çeşitlerinde, tiroid hastalıklarında ve enflamatuvar tedavilerinde de kullanılmaktadır.
Nükleer Tıp Nerede Kullanılır?
Kalp hastalıklarında koroner arterde meydana gelen hastalıkların teşhisinin konulmasında nükleer tıptan destek alınır. Aynı zamanda kalp yetmezliği, kalp krizi ve benzeri rahatsızlıklardan dolayı by-pass geçiren ya da stent takılan hastalardaki operasyon sonrası sürecin takip edilmesinde de nükleer tıptan yararlanılır. Organların işlev durumlarını görüntülemeyi sağlayan nükleer tıp sistemi ile kalp hastalıklarının sebepleri de bulunabilmektedir. Bu sayede hastalığın tedavi süreci hızlandırılmaktadır.
Tanı ve teşhis konma sürecinde en karmaşık ve zorlu organ beyindir. Beyin fonksiyonlarındaki değişiklikleri ve hastalıkları anlamak zordur. Nükleer tıp sayesinde beyin fonksiyonları görüntülenebilmektedir. Bu teknoloji sayesinde nörolojik hastalıkların tanı ve teşhisinde önemli bir role sahiptir. Felç geçiren hastalarda tanı konması ve tedavi sürecinin planlanmasında faydalanılan bu sistem, aynı zamanda bunama, alzheimer, demans gibi nörolojik hastalıkların tanı evresinde kullanılır. Nörolojik ameliyatlara karar verilirken ve ameliyat sonrası sürecin takibinde de nükleer tıp teknolojisi sıklıkla kullanılmaktadır.
Nükleer tıp kanser hastalarında da tümörlerin yerlerinin tespit edilmesinde ve kanser evrelerinin teşhis edilmesinde kullanılır. Aynı zamanda tümörde büyüme olup olmadığının takip edilmesinde ve kanserin başka organlara sıçrama yapıp yapmadığını anlamada kullanılır. Kanser hastaları için aynı zamanda nükleer tıp kemik ağrıları için bir tedavi yöntemidir. Bunun yan sıra kemik hastalıklarının da tedavi ve teşhislerinde sıklıkla nükleer tıp kullanılmaktadır.
Nükleer Tıbbın Yan Etkileri Nelerdir?
Nükleer tıpta organların fonksiyonlarını görüntülemek için radyoaktif bir madde kullanılmaktadır. Hastalar genellikle bu radyoaktif maddenin zararlı olabileceğinden endişe duyarlar. Ancak radyoaktif maddenin bir yan etkisi yoktur. Alerji veya döküntü gibi yan etkiler görülmemektedir. Bu nedenle diyaliz alan böbrek hastalarına bile önerilmektedir. Bu radyoaktif madde vücuda az bir ölçüde verilmektedir. Bu yüzden vücuttan atılımı oldukça kolay ve kısa zamanda gerçekleşir. Vücuttan atılma süresi 24 saat olan bu madde çocuklar ve hamileler için tehlikeli olabilir. Bu nedenle nükleer tıp tedavisi alan hastaların 1 gün boyunca hamilelere ve küçük çocuklara 2 metre mesafeden daha fazla yakınlaşmaması tavsiye edilmektedir.
Eğer nükleer tıp yöntemleri ve uygulaması sırasında efor verilmek amacı ile ilaç kullanılırsa yan etkiler görülecektir. Egzersiz yaptığınız zamanlarda oluşan çarpıntı, baş dönmeleri veya baş ağrısı gibi yan etkiler ortaya çıkabilir. Ancak bu yan etkiler hafif ve kısa süreli yan etkilerdir. Sizi rahatsız etmesi halinde doktorunuza danışarak bu yan etkileri geçirecek ilaçlar talep etmeniz mümkündür.
Nükleer Tıp Uygulamasından Önce Dikkat Etmeniz Gerekenler Nelerdir?
Görüntüleme işleminden önce hastaların çay, kahve ve kola gibi kafein içerek yiyecek ve içeceklerden uzak durmaları gerekmektedir. Kafein tüketimini görüntülemeden en az 24 saat önce sonlandırmanız gerekir. Ancak görüntülemeden önceki gün yemek yeme düzeninizde başka bir değişiklik yapmanıza gerek yoktur. İşlemden 4 saat öncesine kadar yemek yiyebilirsiniz ancak 4 saat kala yeme içmeyi kesmeniz gerekir. İşlem sonrasında şekerinizin veya tansiyonunuzun düşmesi gibi ihtimallere karşı yanınıza meyve suyu, süt, çikolata veya sandviç alabilirsiniz.
Kaynak:
Nükleer Tıp Merkezi, Erdem Hastanesi
https://www.erdemhastahanesi.com.tr/tr/bolumlerimiz/nukleer-tip-131
