New York’ta yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını önlemleri kapsamında büyük zarara uğrayan Türk restoran işletmecileri, George Floyd protestoları nedeniyle uygulanan sokağa çıkma yasağı nedeniyle zor günler geçiriyor.
Koronavirüs salgınının merkezi durumundaki New York'taki Türk restoranlar, Kovid-19 tedbirleri çerçevesinde uzun süredir sadece kapıda servis ve evlere servis hizmeti veriyor. Kapasitelerinin çok altında çalışan işletmeler, yaklaşık iki aydır büyük zararlara uğradı.
Siyahi Amerikalı George Floyd’un gözaltındayken öldürülmesi, ardından çıkan olaylar ve uygulanan sokağa çıkma yasağı, hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelere büyük darbe vurdu.
Geçen hafta Minnesota’da başlayıp New York’u da etkisi altına alan protestolar nedeniyle uygulanan sokağa çıkma yasağı, 8 Haziran'a kadar uzatıldı.
Kovid-19 önlemlerinin kaldırılması ve normalleşme adımlarının beklendiği günlerde sokağa çıkma yasağının uygulanması, zor durumdaki girişimcileri kara kara düşündürüyor.
New York’ta Türk restorancılığı tehlikede
New York'un Manhattan, Brooklyn ve Queens gibi yoğun bölgelerinde restoran işleten Türk girişimciler, bir an evvel normalleşme sürecine geçilmesini istiyor.
Manhattan’da Lokal Mediterranean adlı Türk restoranını işleten Murat Aktaş, birçok Türk işletmecinin kirasını bile ödeyemediğini söyledi.
Bir an önce tam kapasite çalışmaya geçilmemesi halinde birçok restoranın kapanacağını belirten Aktaş, "Bazı yer sahipleri kiraların geç ödenmesinde anlayış gösterebiliyorlar. Öte yandan zam yapanlar da var. Kira ücretlerine yeni bir düzenleme getirilmezse birçok işletme gibi Manhattan’da Türk restoranlarının yarısından fazlası kapanır." dedi.
Aktaş, restoranların birçoğunun bugüne kadar kendi ülkelerinin tanıtma fonu destekleriyle ayakta kalabildiğini hatırlatarak, "New York’ta yerel mutfakların dışındaki restoranların büyük çoğunluğu bu sürecin sonunda iflas verecektir. Şu an bile etrafımızda kepenk kapatan birçok restoran var." diye konuştu.
Seven Hill isimli restoranın sahibi Alp Zencirli ise 19 Mart'tan beri Kovid-19 nedeniyle müşteri kabul etmediklerini ve iş kapasitelerinin yüzde 20'lere düştüğünü söyledi.
Zencirli, protesto ve yağma olaylarının başlamasının ardından işlerinin daha da zorlaştığını vurgulayarak, "Çok az kalan müşterilerimizin bir kısmı da sokağa çıkma yasağı yüzünden şehri terk etti. Lokantamız 76 gündür kapalı, ciromuzun yüzde 80’ini kaybettik.19 çalışanımızdan 5 ya da 6'sını ancak istihdam edebiliyoruz. Ama protestoların devam etmesi ve yasakların uzaması halinde bu rakamları da koruyabileceğimizden emin değilim." ifadelerini kullandı.
Türk girişimci, salgın sürecinde sadece kendi sokaklarındaki 13 restorandan bile yalnızca 3'ünün açık kaldığını, diğerlerinin bir kısmının tamamen kapandığını belirtti.
ABD yönetiminin söz verdiği desteğe güvendiklerini ancak yanıldıklarını kaydeden Zencirli, "Şimdiye kadar elimize geçen miktar, bir aylık kiramızın yarısını bile ödemez. Yardımın bu kadar komik kalacağını tahmin etmemiştik." dedi.
"Satışlarımız yüzde 90'ın üzerinde eridi"
Liman isimli restoranın sahibi Yusuf Başusta ise Kovid-19 salgınında en fazla zararı büyük kapasiteli restoranların gördüğünü belirtti.
Başusta, "250 kişilik oturma yeri olan ve 50 işçi çalıştıran bir balık restoranı olarak bu krizden en fazla etkilenen gruptayız. Döneri, kebabı evlere servis yaparsın ama kimse evine balık sipariş etmez. Sokağa çıkma yasağı bize ayrıca zarar veriyor. Satışlarımız bu süreçte yüzde 90'ın üzerinde eridi." dedi.
Mart ayının ortasından bu yana kapalı olduklarını ve geçmiş birikimleri ile ayakta durabildiklerini ifade eden Başusta, "Aylardır sabrediyoruz ama bizim için artık bir günün bile önemi büyük. Bir an önce işler açılmazsa New York şehrindeki restoranların çok azı ayakta kalır." diye konuştu.
Öte yandan ABD Ulusal Restoranlar Birliği, salgın sürecinde New York'taki 25 bin restoranın yüzde 4'ünün kapandığını belirterek, bu ay içinde de en az yüzde 7'sinin kapanacağı öngörüsünü paylaşmıştı.
New York Valisi Andrew Cuomo ise dün yaptığı açıklamada, New York’ta restoranların açık alanda kurulu masalarda, sosyal mesafe kuralına uymak kaydıyla müşteri kabul edebileceğini, şehir merkezi ve çevresindeki banliyölerde bulunan restoranların açılmasının ise biraz daha zaman alabileceğini belirtmişti.
AA
