Mide yanması ciddi rahatsızlıkların sonucu olabildiği gibi midenin hassasiyet gösterdiği bazı yiyeceklerden dolayı da olabilir. Mide yanması her ne sebeple olursa olsun kişinin hayat kalitesini kötü etkileyen can sıkıcı bir durumdur.
Mide yanması sonrası ilk olarak yapılacak şey midenin hassasiyet gösterdiği yiyecek ve içeceklerin tespiti ve bunlardan uzak kalmaktır.
Mide yanması nedir, neden olur?
Mide yanması, mide ekşimesi ve sonrasında reflüyü beraberinde getirir. Mide yanması ise yemek borusu ile mideyi ayıran halka biçimindeki kasın görevini yeterince yapamamasının sonucunda meydana gelir. Bu kasın çalışmaması midedeki yiyecek ve içeceklerin salgıladığı asitlerin yemek borusuna doğru çıkar ve ağıza acı bir tat verirken aynı zamanda göğüs üzerinde bir yanmaya sebep olur.
Mide yanması denen şey aslında midenin değil göğüs kemiği üzerinin ve yemek borusunun yanmasıdır. Yanmalar sonucu yemek borusunda yaralar oluşması ve daha sonra kansere doğru giden ciddi problemler yol açabilir.
Mide yanması bu hastalıkların habercisi!
Mide yanması daha evvel de belirtildiği üzere midenin hassasiyet gösterdiği yiyecekler gibi bir nedenden olduğu gibi gıda alerjisi, bakteriyel enfeksiyonlar, mide ülseri, safra kesesi hastalıkları, stres gibi bedensel faktörlerden dolayı da olabilir. İnsanların 3’te 1’inde görülen mide yanmasını önleyici yöntemler ve evde yapılabilecek tedaviler olduğu gibi, aşırıya varan ağrı ve yanmalarda evde bir şeyler yapmaktan ziyade doktora başvurulması önerilir. Ancak bilinmelidir ki mide yanmasının en büyük sebeplerinden biri yanlış gıda tüketimidir.
Mide yanması yanlış ilaç kullanımı sonucu da meydana gelebilir. Bunlar aşırı derecede aspirin ve romatizma ilacı kullanmakla birlikte mide yüzeyinin aşınmasıyla meydana gelir.
Mide yanmasının bir diğer nedeni ise safra reflüsü denilen, safra kesesinden safra yolları vasıtasıyla bağırsağa akan safranın geri kaçması sonucu oluşan mide yanmasıdır.
Dünyanın en yaygın 5. Kanseri olarak tanımlanan Mide ve özofagus kanserinin en büyük belirtisi mide yanmasıdır. Bu nedenle mide yanmasını hafif almamak gerekir.
Mide yanmasının en çok görüldüğü dönem hormonal ve fizyolojik değişimlerin de en çok baş gösterdiği zaman olan hamileliktir. Hamilelerde progesteron hormonun oranının artması mide yanmasının tetikleyicisidir. Hamilelikte olan bu mide yanmasına da çözüm olarak antiasit haplarının kullanılabileceğini belirten hekimler, bol su tüketimini öneriyorlar.
Mide yanmasını nasıl önlerim?
Mide yanmasında ilaç tedavisi en çok başvurulan yöntemlerdendir. Ayrıca mide yanmasının hissedildiği an acı ve yanmayı hafifletmek için de birçok şey yapılabilir. Ancak bazı aşırı baharatlı ve asitli yiyeceklerden uzak durmak da mide yanmasını en aza indirgemek için yeterli olabilmektedir.
Özellikle asit yapan yiyecek ve içeceklerden, kafeinden, kızartmalar ve baharatlardan kaçınmak gerekmektedir. Aşırı çay, kahve, yeşil çay, gazlı ve asitli içeceklerden uzak durmak gerekir. Aynı zamanda sindirimi zor olan; çok yağlı ve ağır yiyeceklerden, kırmızı et, derili tavuk eti, fast-food ve aşırı baharatlı yiyeceklerden uzak durmak midenin asit salgılamasını ve yanmasını en aza indirgeyecek ve rahatlamanızı sağlayacaktır.
Bunların dışında laktoz ve glüten intoleransı olan kişilerin glüten içeren gıdalardan ve süt ürünlerinden kaçınması gerekir. Midede hazımsızlığa neden olan bu gıdalar sizi daha çok rahatsız edecektir.
Mide yanmasını tetikleyen bir diğer faktör soğuk almak ve özellikle mide, sırt bölgesini üşütmektir. Cereyanda ve rüzgâra maruz kalmak aşırı mide yanmasına sebebiyet verir. Bunun haricinde sigara kullanımı ve yetersiz uyku da mide yanmasına neden olabilir.
Mide yanmasının ve reflünün en çok görüldüğü zamanlar gece vakitleridir. Bunun nedeni yemek yenilir yenilmez yatmak veya uzanmaktır. Bu yüzden yemek yedikten en az iki saat sonrasına kadar yatılmaması gerekir. Aynı şekilde yemekten hemen sonra yapılan egzersiz de karın basıncını artırır ve mide yanmasına neden olur. Eer egzersiz yapılacaksa bunun yemekten 2 saat sonra yapılması önerilir.
Mide yanması nasıl tedavi edilir?
Ciddi boyutlara varmayan mide yanmasının tedavisi genellikle asit salgısını engelleyerek midedeki asidi nötr hale getiren anti asitlerdir. Ancak reçetesiz satılan bu ilaçları doktora danışılarak ve doktor gözetiminde kullanılması şarttır. Aynı zamanda günümüzde aşırı mide yanması ve reflü tedavisinde pek çok endoskopik müdahale yapılabilmektedir.
Mideniz yandığı anda bunları yapın!
Bir iki yudum süt için
Mide yanmasına ilginç bir şekilde iyi gelen sütü yanma hissedildikten sonra bir iki yudum içmek gerekiyor. Laktoz intoleransı olanlar için laktozsuz süt önerilirken ülseri olanların sütü uzun vadede tüketmemeleri gerekir.
Karbonatlı su için
Bir su bardağı suda eritilen bir çay kaşığı karbonat midedeki hidroklorik asidin etkisini azaltarak yanmayı süratle azaltacaktır.
Yemekten sonra papatya, meyan kökü veya kekik çayı
Yemek yedikten hemen sonra içilen papatya ve meyan kökü çayı gıda asitlerini engelleyerek midede yanma oluşumunu engelleyecektir. Kekik çayı ise sindirimi kolaylaştırarak mideyi rahatlatır.
Zencefilli bal ya da zencefil çayı
Bir tatlı kaşığı bala taze ya da kuru zencefilden bir çay kaşığı ekleyin ve yutun. Ya da bir bardak sıcak suya zencefil ve bal karıştırarak için. Farkı göreceksiniz…
Sakız çiğneyin
Mide asidinin etkisini azaltan ve sindirimi rahatlatan sakızın yemeklerden sonra (özellikle şekeriz) yarım saat çiğnenmesi mide yanmasını önleyecek ve olacaksa da etkisini azaltacaktır.
Her gün bir kaşık tarçınlı bal
Mide asidi ve ülser için geleneksel olarak kullanılan balı az bir tarçınla karıştırarak yemek midenizi sakinleştirecektir.
Muz ve kavun yiyin
Muz ve kavun yemenin mide yanmasının etkisini azalttığı gözlenmiştir.
Midenize masaj yapın ya da yürüyüşe çıkın
Mide yanması gaz kaynaklı ise, sırtınızı dik tutacak şekilde oturup midenize dairesel hareketlerle masaj yapabilirsiniz. Ya da ağır ve sakin bir şekilde yürüyüş yaparak rahatlama sağlayabilirsiniz.
