Eskişehir Fizyomer Terapia Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Tıp Merkezi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Beyhan Yenerkol, lenfödem hastalığı hakkında bilgi verdi.
Dr. Yenerkol , erken tanı ve tedavinin lenfödemin ilerlemesini önlemek açısından oldukça önemli olduğuna dikkat çekti. Lenfödemin doğuştan olabildiği gibi sonradan hastalık veya operasyonları takiben de meydana gelebildiğine değinen Yenerkol, "Lenfödem, dolaşımın bozulması sonucu proteinden zengin sıvının cilt ve cilt altı dokuda birikmesidir. Lenfödem hastalığında kol veya bacak şişer, ağırlaşır ve ağrı oluşur. Kontrol altına alınamazsa enfeksiyon ataklarına yol açarak yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Erken dönemde tanı konulmazsa tedavisi zordur. Özellikle meme kanseri nedeniyle koltuk altında bulunan lenf nodları operasyonla temizlenmiş ve radyoterapi görmüş hastalar yüksek risk altındadır. Lenfödemde kozmetik açıdan deformiteler, kol ya da bacaktaki ağırlık ve ağrı nedeniyle günlük aktivitelerin zor yapılması psikolojik açıdan da bazı bozukluklara yol açabilir. Hastanın yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenir. Hastaların bu konuda bilgilendirilmesi, erken tanı ve tedavi, lenfödemin ilerlemesini önlemek açısından oldukça önemlidir" ifadelerini kullandı.
Lenfödem tedavisinde hangi yöntemler uygulanır?
Lenfödem tedavisinde nelerin uygulandığına da değinen Yenerkol, "Bandajlama, elle yapılan lenfatik direnaj masajı,egzersiz,deri bakımı ve hasta eğitimi son yıllarda önerilen tedavi yaklaşımıdır" dedi.
Nasıl tedavi edilir?
"Tedavi temel olarak 2 fazdan oluşur" diyen Yenerkol, ifadelerine şöyle devam etti:
"1'inci faz; ödemin boşaltıldığı fazdır. Günlük olarak elle yapılan lenfatik direnaj masajı, cilt bakımı ve egzersizden oluşur. Elle yapılan lenf boşaltma masajı lenf hareketlerini arttırarak lenf sisteminin daha etkin çalışmasına yardımcı olur. Tedaviden önce değerlendirme yapılması gerekir. Değerlendirmede hastanın cildinde ameliyat izi, radyoterapiye bağlı bozukluklar ya da lenf akışını etkileyecek herhangi bir durum olup olmadığı, hangi lenf nodlarının etkilendiği önemlidir. Bütün bunlar hangi lenf yollarını kullanacağımızı belirler. Ödem nedeniyle cildin nemi azalmıştır. Hasta düzenli olarak cilt bakımı yapmalıdır. Lenfödemde kullanılan bandaj hücreler arası basıncı arttırarak ödemin geri dönüşüne yardımcı olur. Egzersiz ile bandajın etkisini arttırıcı olarak kas eklem pompası aktive edilir ve ödemin daha hızlı boşaltımı desteklenir. Faz 2; bu faz hasta için koruma dönemidir. Ödemin geri dönüşünü engellemek için hastaya kendi direnaj yapacağı lenf direnaj masajı öğretilir. Korumak için hastaya özel tasarlanan bası giysisinin kullanılması gerekmektedir. Bu giysi 6-12 ayda bir yenilenmelidir. Unutulmamalı ki lenfödem kronik bir hastalıktır. Tedavisi yaşam boyu devam etmektedir."
