Batı Afrika ülkelerinden Nijerya açıklarında dün silahlı kişiler tarafından 18 Türk'ün bulunduğu gemiye saldırı düzenlenmesi ve 10 gemiciyi kaçırmasının ardından uluslararası deniz taşımacılığında en "tehlikeli bölge" olarak kabul edilen Gine Körfezi'nin güvenlik sorununu tekrar gündeme geldi.
Uluslararası Denizcilik Dairesinin (IMB) raporuna göre, bu yılın ilk yarısında denizlerde kaçırma olaylarının yüzde 73'ünün, rehin alma olaylarınınsa yüzde 92'sinin yaşandığı Gine Körfezi'ne kıyısı bulunan Benin, Togo, Gana ve Kamerun gibi ülkelerin kara sularında fidye için saldırılar düzenleniyor.
Korsan saldırıların önemli kısmı ise Nijerya'nın petrol bölgesi olan Nijer Deltasında yaşanıyor.
Deniz taşımacılığında en tehlikeli bölge
, Gine Körfezi uluslararası deniz taşımacılığında en tehlikeli bölge olarak biliniyor.
Gine Körfezi'nin uluslararası deniz ticaretinde yoğun şekilde kullanılması ve bölge ülkelerinin dış ticarette Gine Körfezi'ni kapı olarak kullanması bu bölgenin önemini daha da artırıyor.
Dış ticaret ve balıkçılık faaliyetlerinin yanı sıra Gine Körfezi kıyılarında çıkarılmaya başlanan petrol ve doğal gazın 1990'lardan itibaren küresel ekonomide önem kazanması bölge için dönüm noktası oldu.
Uzmanlar, Gine Körfezi'ndeki stratejik konumuyla uzun yıllar Nijerya ile Kamerun arasında sorun oluşturan Bakassi Yarımadası'ndaki yönetim zaafiyeti ile Nijerya'da petrol tesislerine düzenledikleri saldırılarla gündeme gelen Nijer Delta militanlarının korsan faaliyetlerini artırdığına dikkati çekiyor.
Korsan saldırıların en önemli nedenleri arasında bu ülkelerdeki yolsuzluk ve yüksek işsizlik gösteriliyor.
En fazla korsan saldırı Nijerya sahillerinde gerçekleşti
Uluslararası Denizcilik Dairesinin raporuna göre, Gine Körfezi'nde, geçen yıl ticari gemilere yönelik 156 saldırı düzenlenirken, bu sayı 2019'un ilk 6 ayında 78 oldu.
Bu yılın ilk yarısında dünya genelinde 75 denizci rehin alındı. Bu kaçırmaların 62'si Gine Körfezi'ne kıyısı olan Nijerya, Kamerun, Benin, Gine ve Togo'da gerçekleşti.
Saldırıya uğrayan gemilerin büyük bir kısmını tanker, kuru yük ve konteynır gemileri oluşturuyor. Saldırılarda gemilerin önemli kısmı korsanlar tarafından ele geçirilirken bazı gemiler saldırılardan kurtulmayı başardı.
İngiltere merkezli güvenlik şirketi EOS Risk Group'un verilerine göre Nijerya, dünyadaki korsanlık faaliyetlerinin merkez üssü olarak kabul ediliyor.
Nijerya'nın petrol ve doğal gaz rezervlerinin bulunduğu Gine Körfezi'nde yaşanan korsan saldırılar ise en fazla petrol tankerlerini tehdit ediyor.
Saldırıların önemli kısmı Nijerya'nın petrol bölgesi olan Nijer Delta bölgesinde yaşanıyor.
Nijerya'dan başka Gine Körfezi'ne kıyısı bulunan Benin, Togo, Gana ve Kamerun gibi ülkelerin kara sularında da fidye için korsan saldırılar yapılıyor.
Gine Körfezi'nde korsan saldırılara karşı uluslararası önlem
Batı Afrika'nın Atlas Okyanusu kıyılarındaki Gine Körfezi'nde artan korsan saldırılar ve kaçakçılık faaliyetlerine karşı uluslararası düzeyde alınan önlemler de dikkati çekiyor.
Bu kapsamda martta, ABD ve Portekiz destekli "Obangame Express" tatbikatı düzenlendi.
Avrupa Birliği (AB) de Gine Körfezi'nde deniz yollarının güvenliğinin sağlanması amacıyla 2013'ten itibaren maddi destek sağlıyor. Bu çerçevede Gine Körfezi'nde "Kritik Deniz Yolları Programı" ile bölge ülkelerinin deniz kuvvetlerine eğitim desteği veriliyor.
Çin Deniz Kuvvetleri ise Nijerya ve Kamerun gibi körfez ülkelerine askeri eğitim, teçhizat ve donanım desteği sağlıyor.
Türkiye, 2017'de ABD Afrika Komutanlığınca planlanan ve Batı Afrika ülkelerinin de katıldığı Saharan Express tatbikatına destek verdi.
Barbaros Türk Deniz Görev Grubu 2014'te, Batı Afrika'da Senegal, Gambiya, Nijerya, Togo, Kamerun ve Gabon'u ziyaret etti ve Gambiya ile Nijerya’da güvenlik konusunda eğitim vererek insani yardımda bulundu.
Batı Afrika ülkelerinden Nijerya'nın Gine Körfezi kıyılarında 18 mürettebatlı Türk bandıralı Paksoy-1 gemisine korsanlar tarafından düzenlenen saldırıda 10 mürettebat kaçırılmıştı. Korsanlardan kurtulan 8 mürettebat ise saldırıya uğrayan gemiyle Gana'nın Tema Limanı'na ulaşmıştı.
Kaçırılan Türk vatandaşlarının kurtarılması için Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimlere başlanmıştı.
AA
