Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi'ndeki Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı.
Salgın boyunca her durumda tüm gelişmeleri zamanında ve en açık şekilde iletmeye çalıştığını belirten Koca, bunun görev olmasının yanında insani yönünün bulunduğunun altını çizdi.
Koca, kısıtlama ilan etmenin, korku dolu haberleri en anlaşılır şekilde vermeye çalışmanın, kayıpları açıklamanın ve bunu salgın boyunca yapmanın zorluğuna işaret ederek, bu zorlukta en büyük desteğinin vatandaşlar olduğunu belirtti. Koca, "Karşınıza her çıktığımda umutla dinlediniz ve destek oldunuz. Beni ailenizin bir ferdi olarak kabul ettiniz. Hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim." ifadesini kullandı.
Salgın hastalık ortaya çıkınca, Türkiye'nin de kendisini, tüm dünya devletleri gibi karanlık bir tünelin içinde bulduğunu vurgulayan Koca, şöyle konuştu:
"İlk günden beri bilimin ışığıyla o tüneli aydınlatmaya ve önümüzü görmeye çalıştık. Ülkemizin her bir ferdini arkamıza alarak, elimizde bilimin meşalesi, yolumuzu belirlemeye çalıştık. Huzurlarınızda bir kez daha Bilim Kurulumuza bu konuda teşekkür etmek isterim. Metanetle, sabırla ve gayretle bize yol gösterdiler.
Tünelin ucunda bir ışık belirince arkamızdakilerin öne doğru atıldığına, önden gidenleri ezmeye çalışmasına, izdihama sebep olabilecek hatalar yapmalarına da şahit olduk. Bu, her ne kadar işimizi zorlaştırsa da elimizdeki meşaleyi bırakmadan, bilimden vazgeçmeden yolumuza devam ettik. Bunun en büyük şahidi sizlersiniz."
Koca, salgının her alanı etkilediğinin ve dünyanın ahlakını yeniden tanzim ettiğinin altını çizerek, bu süreçte bazı ülkelerin birbirlerinin yardım malzemelerine el koyduğunu hatırlattı.
"Milyon nüfus başına vefat sayımız 216'ya ulaştı"
Alışkanlıkların değiştiğinin, selamlaşmadan alışverişe, toplantı düzenlemekten okul derslerine kadar tüm hayatta sancılı değişiklikler yaşandığının farkında olduğunu dile getiren Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu yıl, tüm dünyanın ortak bir amaç uğruna mücadele ettiği ancak henüz sonuca ulaşmadan sonlanan bir yıl olarak tarihe geçecektir. Tarih bu yılları, hastalığa adını veren 2019'dan başlayarak büyük salgın yılları olarak anacaktır.
Bugüne kadar Almanya'da her 1 milyon nüfus başına 325 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. Sürü bağışıklığını uygulamaya çalışan İsveç'te 789, en çok vaka ve vefat sayılarına ulaşan ABD'de 984, virüste mutasyon görüldüğü iddiasıyla gündeme gelen İngiltere'de 994 kişi öldü. Türkiye'de ise milyon nüfus başına vefat sayımız 216'ya ulaştı."
Koca, günlük vaka sayılarının dünyada, nisandaki ilk pik döneminde 80 binlerde olduğuna, şu an ise neredeyse 9 kart artışla 700 binlere ulaştığına işaret ederek, "Bununla birlikte nisan ortasındaki ilk pik döneminde 8 bin 500 civarında olan günlük vefat sayılarının şu an yüzde 70 artışla 14 binlere ulaştığını üzüntüyle görüyoruz. Son günlerde İngiltere gibi ülkeler kontrolsüz vaka artışlarını virüsün mutasyonuna bağlayarak açıklamaya çalışmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Salgının, gelişmiş olduğunu iddia eden ülkeyle, geri kaldığı sanılanı eşitlediğini dile getiren Koca, şöyle devam etti:
"Ülkemizde de ekim ayının ikinci yarısından itibaren hızlı bir vaka artışı baş gösterdi. Birçok ilimizde yüzde 100'leri aşan artışlar oldu. Hastanelerimiz, yoğun bakımlarımız yükü kaldırmada zorlanmaya başladı.
İl ziyaretleriyle yerinde değerlendirme, HES kodunun tüm kamu kurumlarında, ulaşımda ve konaklama tesislerinde kullanımının yaygınlaştırılması, toplu etkinliklerin ertelenmesi, düğün nişan gibi törenlere kısıtlama getirilmesi, kademeli mesai uygulaması, çeşitli iş yerlerinin çalışma saatleri ve hizmet sunum şekillerinin sınırlanması, kalabalık meydan ve sokaklar için getirilen kısıtlama ve kontroller, açıkta sigara içme yasağı, okulların tekrar uzaktan eğitime geçmesi, hafta içi geceleri ve hafta sonunda dışarıya çıkış kısıtlamaları gibi yaygın genel tedbirler hayata geçirildi."
Bakan Koca, ayrıca salgının seyrine göre illerle ilgili tek tek değerlendirme yapıldığı, yerel imkanların seferber edildiği, yoğun bakım kapasitelerinin ve filyasyon ekip sayılarının hızla artırılmasının yanında motorize ekipler halinde yaygın temaslı takibinin yapıldığı bir dönem yaşadıklarını belirtti.
Valiler ve il sağlık yöneticileriyle yaptıkları görüşmeleri ve illerin durumunu anlık olarak kamuoyuyla paylaşmaya gayret ettiğini vurgulayan Koca, şu bilgileri paylaştı:
"Sıkı takip ve tedbirlerin uygulanması sayesinde günlük vaka sayılarında Gaziantep'te yüzde 66, Tekirdağ, Bursa ve İzmir'de yüzde 60, Ankara ve Samsun'da yüzde 55, Trabzon ve Adana'da yüzde 50, Diyarbakır ve Hatay'da yüzde 48, Kayseri ve Kocaeli'de yüzde 45, Şanlıurfa'da yüzde 40, Antalya'da yüzde 30 ve Mersin'de yüzde 30'a varan düşüşler sağlandı. İstanbul'da vaka sayısında önemli oranda düşüş kaydedilirken, bu durum poliklinik başvurularına yüzde 50, hastane yatışlarına ve yoğun bakım doluluk oranlarına yüzde 25 olarak yansıdı."
Bakan Koca, bu tedbirlerin yoğun bir şekilde uygulanmasının temini ve iller düzeyinde bütün kamu kaynaklarının harekete geçirilmesindeki destek ve katkılarından dolayı İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve valilere teşekkür ederek, "İçişleri teşkilatımız salgının yönetiminde bize en büyük desteği veren görünmez kahramanlardır." ifadesini kullandı.
"Aşının etkili ve güvenilir olduğundan eminiz"
Bakan Koca, Çin'den gelecek aşıya ilişkin, şunları kaydetti:
"Bir aksilik olmazsa pazarı pazartesiye bağlayan gece yola çıkıyor. Bilim Kurulunun değerlendirmeleriyle aşının ülkemizde kullanılması konusunda kendi insanımızda gösterdiği etkiden emin olduk. Artık aşının Türk insanında etkili ve güvenilir olduğundan eminiz. Erken dönemde aşının koruyuculuğu yüzde 91,25 oranında, bu giderek daha artmış olacak." değerlendirmesinde bulundu.
"İlk aşamada 9 milyon kişi aşılanacak"
Kovid-19 aşı planlamasına dair açıklamalarda bulunan Koca, şöyle devam etti:
"Birinci aşamada 9 milyona yakın kişinin olduğunu söyleyebilirim. Günde ortalama 1,5 hatta 2 milyona kadar aşıyı yapma imkanımızın olduğunu söyleyebilirim. Sağlık çalışanlarından başlamak üzere, ocak-şubat-mart, en geç nisan olmak üzere, ilk 2 hatta 3. aşamadaki kişileri aşılamayı hedefliyoruz. İngiltere'dekine benzer bir mutasyona rastlamadık ama genom analizi yaparak bununla ilgili daha net bir şey söylemek mümkün."
Koca, seyahat kısıtlamalarına yönelik soruya, "İngiltere, Danimarka ve Güney Afrika için bir kısıtlama söz konusu. Şu an yeni bir kısıtlamayı düşünmüyoruz." yanıtını verdi.
Bakan Koca, yerli aşıda faz 2 çalışmasına dair, gönüllülerin sağlık taramalarına başlandığını açıkladı.
"BioNTech aşısını mart sonuna kadar 4,5 milyon doz gibi planladık"
BioNTech aşısına ilişkin bir soru üzerine Koca, şunları kaydetti:
"Üretimle ilgili bir sorun olduğunda sözleşmenin miktarınca sorumluluk taşıyabileceklerini belirten bir maddeyi koymaya karşılıklı razı olduk. Opsiyonel olarak 30 milyon doza kadar aşının sözleşmesinin detayları netleşmiş oldu. Bu gece veya yarın en geç imzalanmış olur. BioNTech aşısını mart sonuna kadar 4,5 milyon doz gibi planladık. Zannediyorum ocakta bunun 1 veya 1,5 milyon gibi bir kısmı gelmiş olacak. Biz hem Sinovac hem Pfizer aşısını dünyadan daha ucuza almış olacağız."
Kovid-19 aşısını sağlık çalışanlarıyla birlikte ilk yaptıran kişilerden biri olacağını ifade eden Koca, "Zorunlu yapılmasından yana değiliz. Vatandaşımızı ikna edebilirsek herkesin bu aşıyı yaptıracağına inanıyorum." diye konuştu.
