Orta Asya ülkesi Kırgızistan’da halk, vitamin ve mineral ihtiyacını karşıladığı inancıyla pazarda satılan ve "gulboto" olarak bilinen toprağı tüketiyor.
Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’in merkezinde yer alan Oş Pazarı’nda sağlık açısından faydaları olduğuna inanılan ve taşa benzeyen sıkıştırılmış toprak satılıyor. "Gulboto" olarak bilinen toprak, birçok kişi tarafından vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri karşıladığına inanılıyor. Temel bileşeni kaolinit (kil minerali) olan gülboto dağlık alanlardan, mağaralardan kazınarak toplanan gulboto, özellikle demir eksikliği yaşayanlar tarafından tüketiliyor. Temel bileşeni kaolinit (kil minerali) olan gülboto, çoğunlukla pazarlarda satılıyor.
"Fıstık, çekirdek tadı veriyor. Yağlı, kuru ve tuzlu gibi çeşitleri oluyor"
Yıllardır Bişkek’teki Oş Pazarı’nda gulboto satan Barçın Caynakova, en meşhur gülbotonun Batken bölgesinde üretildiğini belirtti. Caynakova, "Oş bölgesinden çıkan gülboto da meşhurdur. Mesela bu fıstık, diğeri de çekirdek tadı veriyor. Bunlara herhangi bir tat eklenmiyor. Yağlı, kuru ve tuzlu gibi çeşitleri oluyor. Allah’ın yarattığı doğal bir topraktır. Batken bölgesinde bazı dağlarda bulunur. Mağara gibi yerlerden kazılarak toplanır. Yağmur dokunduğunda paslanan kayacıklar bıçakla temizlenir. Sert oluyor. Yani üretilmesi kolay değil. Kazılması için emek harcanıyor" dedi.
"Eğer vitamin eksikliği yok ise gulboto hoşuna gitmez"
Caynakova, "Vücutta kalsiyum, demir azaldığında insanın gulboto yiyesi geliyor. Eğer kişinin vitamin eksikliği yok ise gülboto hoşuna gitmez" ifadelerini kullandı. Caynakova, gülbotoya hem kadınların hem de erkeklerin tercih ettiğini belirterek, "Çocuklar da yiyor. Şu anda insanların çoğunda kalsiyum eksikliği var. Organik ürünler az, tükettiğimiz meyve sebzeler bile kimyasal maddeler içeriyor" diye konuştu. Caynakova, gulbotonun fazla tüketiminin ise zararı olduğunu aktardı.
