Katarakt hakkında bilmeniz gerekenler

Oftalmoloji (göz bilimi) alanında dünyanın önemli şirketleri arasında yer alan VSY Biotechnology'nin CEO'su Göz Doktoru Ercan Varlıbaş, dünyada körlük nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan katarakta ilişkin bilinmeyenleri anlattı. Dr. Varlıbaş, görme kusurlarını iyileştirici kaliteli lenslerin kullanıldığı ameliyatlar sayesinde hastaların 18 yaşındaki görüş gücüne kavuşabildiğini vurgulayarak konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.

Kataraktın dünyada görülme oranları
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre; dünyada tahmini olarak 85 milyon insanın görüşü bozuk, 39 milyonu ise göremiyor. Görüş gücü kaybının yüzde 33'ü katarakt rahatsızlığından kaynaklanıyor. Yaklaşık 20 milyon insan katarakt yüzünden görme gücünü kaybetmiş. Özellikle düşük gelirli ülkelerde katarakt körlüğün en büyük nedeni. Gelir yükseldikçe bu oran düşüyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde katarakt nedeniyle kör olanlar yüzde 5 seviyesinde iken Afrika ve Güney Amerika'nın bazı ülkelerinde bu oran yüzde 60'a çıkıyor. 2020 yılında dünyada 60 yaş üzeri 54 milyon insanın katarakt dolayısıyla kör olacağı öngörülüyor.

Türkiye'de katarakt
Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de katarakt çoğunlukla yaşa bağlı olarak gelişiyor. Yaşlanan nüfus arttıkça katarakt daha fazla görülüyor. Bunun yanı sıra gençlerde bazı sistemik sorunlar, kafa travmaları, ilaç yan etkileri, hamilelikte anne adayının geçirdiği rahatsızlıklarla çeşitli göz hastalıkları sonucunda katarakt ortaya çıkabiliyor. Türkiye'de her yıl yaklaşık 400 bin katarakt ameliyatı yapılıyor.

Ameliyatın başarısı için dikkat edilmesi gerekenler
Türk göz hekimlerimizin dünyadaki meslektaşlarından hiçbir eksiği yok; çok çalışkan ve başarılılar. Yenilikleri takip ediyorlar, teknolojik ürünleri, cihazları kullanma yetileri çok güçlü. Fakat şu anda SGK işlem fiyatlarının düşük olması, teknolojik lenslere ekstra ücret ödeneğinin olmaması gibi nedenlerden dolayı ucuz, hangi şartlarda üretildiği belli olmayan, kalitesiz lensleri kullanmak zorunda kalan doktorlar var. Hâlbuki katarak tedavisi için gözdeki doğal merceğin cerrahi bir yöntemle çıkarılmasından sonra yerine takılacak lensin kalitesi ameliyatın başarısını doğrudan etkiliyor. Dolayısı ile lens yeterli değilse ameliyat sonucunda yeterli görme gücüne kavuşulamaz.

Daha önce kalitesiz Hint-Çin lenslerinin hastalara uygulanmasından dolayı yaşanan sıkıntılara tanık olduk. Bu gibi durumlarla karşılaşılmaması için hastanelere temin edilen ürünlerin standartlarının yetkili makamlarca denetlenmesi ve yeterli onayların alınması gerekmektedir.

İlaçlarda geçerli olan tüm denetim mekanizmaları, iyi üretim prosedürleri hastanelerde kullanılan ürünler için de geçerli olmalı; sağlık ürünleri için yalnızca CE sertifikası yeterli değildir.

Göz kusurlarını düzeltici katarakt lensleri tercih edilmeli
En ideal uygulama; hastanın rahatsızlığı dikkate alınarak göz kusurlarını kapatan, yüksek görüş gücü sağlayan teknolojik lenslerin kullanılmasıdır ki bu sayede hasta 18 yaşındaki görüş gücüne kavuşabiliyor. Fakat Türkiye'de henüz yüksek kalite lens kullanım bilinci gelişmedi. Bu yüzden çoğu zaman ameliyat sonrasında gözde yüzde 100 bir iyileşme sağlanamıyor. Katarakt ameliyatlarında hastaya uygun, göz kusurlarını düzeltici lenslerin kullanılması teşvik edilmeli.