“Kapalı devre çalışma sistemi” adı verilen uygulama insanlık dışı

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Kocaeli Temsilcisi Sema KOPAL konu ile ilgili açıklaması şöyle:

Üyelerimizin, meslektaşlarımızın da çalışmakta olduğu Çanakkale Dardanel Önentaş Gıda’ya ait fabrikanın çalışanlarında Covid-19 virüsü tespit edilmesi üzerine, fabrika için karantina kararı alındı. Fabrika yönetimi, “Kapalı devre çalışma sistemi” adı altında işçileri 14 gün süreyle fabrikada tutma kararı aldı. Karar 27 Temmuz itibarıyla uygulanmaya başladı.

Kararın Çanakkale Valiliği İl Umumi Hıfzıssıhha Kurul kararı doğrultusunda alındığı, çalışanların, işlerine devam edeceği, akşam ise fabrika sahasındaki konaklama yerlerinde kalacağı açıklandı. Geçtiğimiz günlerde Dardanel Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Önen, basına yaptığı açıklamada, ‘kapalı devre çalışma sistemi’ni kendilerine resmi makamların önerdiğini ve tebliğ ettiğini söyledi.

“Kapalı devre çalışma sistemi” adı verilen uygulama insanlık dışı çalışma koşullarını dayatma fırsatıdır.
Instagram’da yaptığımız “Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi” ile ilgili canlı yayında konuğumuz olan, alanında uzman Av. Dr. Murat Ozveri’nin de belirttiği gibi, kararın dayandırıldığı iddia edilen Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 72’nci maddesine göre “karantina”, ya sağlık merkezlerinde ya da sıhhi şartları taşıyan merkezlerde veya evlerde uygulanabilir; virüsün görüldüğü işyerinde değil.

Av. Özveri’nin yaptığı açıklama şöyle:

“Çanakkale Valiliği İl Umumi Hıfzıssıhha kurulu kararı Umumi Hıfzıssıhha Kanununa aykırıdır.
“Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 74’ncü maddesine. göre “fabrika ve imalathanelerle…. sari hastalıklara musap kimselerin alıkonulması memnudur”. Yani fabrikalarda bulaşıcı hastalıklara yakalanmış kişilerin bulundurulması ve fabrikada tutulması YASAKTIR.

“Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 83’ncü maddesinde geçen “Cebri tecride tabi olarak müessesatta veya evlerinde tecrit edilen kimselerle” ifadesinden “fabrika” “işyeri” anlamı çıkarılmaz. “Müessesat” kavramı 72’nci maddede yer alan “sıhhi ve fenni şartları haiz mahaller” anlamına gelir.

“Karantina altına alınmış birisinin karantina altına alınmış bir mahalde çalıştırılması, çalışmaya zorlanması yaşama hakkına müdahale niteliğindedir. 6331 sayılı İş Sağlığı İş Güvenliği Yasası’na aykırıdır.

“Adına “kapalı devre çalışma sistemi” denilen uygulama, yasaya aykırı bir şekilde çalışma kampı kurmaktır. Salgın hastalığın tespit edildiği koşullarda işçileri işyerinde çalışmaya zorlamak can güvenliğini yok saymaktır.

“Adına “kapalı devre çalışma sistemi” denilen uygulama İş yasasının, çalışma süreleri, hafta tatili hakkındaki emredici düzenlemelerine aykırıdır.

“Kapalı devre çalışma, “işim mi, sağlığım mı” ikileminde bırakılan işçilerin çaresizliğinin istismarıdır. İşçiler fabrikada kalmak zorunda değildir. İşten atılma korkusuyla kalanları korumak bakanlığın görevidir.”

Yürürlükteki kanunlara dayanarak yapılan yukarıdaki tespitlerden de anlaşıldığı üzere, fabrikada zorunlu karantina uygulaması Umumi Hıfzısıhha Kanununa aykırıdır. Bu uygulamanın önünü açan da Niyazi Önen’in yaptığı açıklamaya göre, hükümet-AKP İktidarı ve kararı veren İl Hıfzısıhha Kurulunda yer alan diğer resmi kurumlardır. İşçilerin istirahate, tedaviye ya da evlerinde karantinaya gönderilmesi gerekirken fabrikada zorunlu karantina altına alınması, işçilerin temel haklarının sermayenin kârlılığına kurban edildiğinin göstergesidir. İşsiz kalma korkusu nedeniyle işçiler bu kararlara boyun eğmektedir.

Bir milyon 700 bin işçi aylık 1168 TL ücrete mahkûm edilmiş

Pandemi sürecinin başından beri işverenlerin çıkarlarını gözeten uygulamalarla çalışanlar işlerinden çıkarılmış, Ücretsiz İzin dayatmasıyla bir milyon 700 bin işçi aylık 1168 TL ücrete mahkûm edilmiş, Telafi Çalışması ve Kısa Çalışma Ödenekleriyle işçiler gelir kaybına uğramış ve ciddi anlamda yoksullaşmıştır. Buna karşın, pandemi döneminde işverenlere teşvikler verilmiş, İşsizlik Fonu neredeyse onların hizmetine sunulmuştur. Pandemi dönemine rağmen Türkiye’nin ilk 500 sanayi şirketinden 483’ü kâr açıklamıştır.

Bugün de “kapalı devre çalışma” sistemiyle “kölece çalışma”nın önü açılmak istenmektedir.

Gıda Mühendisleri Odası Kocaeli Temsilciliği olarak, üyelerimizin, meslektaşlarımızın da içinde olduğu çalışanlara karşı uygulanan bu hukuksuzluktan derhal geri dönülmesi çağrısını yapıyoruz.
İşçilerin sağlığı patronların kârından değerlidir, önemlidir. 06.08.2020