Kabızlık nasıl geçer?

Bazen haftalar süren, ciddi hasarlara yol açan ve hayatı dar eden kabızlık, hemen herkesin hayatının bir döneminde sıklıkla ya da nadiren mutlaka yaşadığı bir problemdir. Bağırsak fonksiyonlarının düzgün çalışmaması, yanlış gıda tüketimi, hareketsiz yaşam gibi birçok nedene bağlanan kabızlığı gideren çözümler mevcuttur. Ancak bu problemi yaşamadan evvel önlemini almak ve sıkıntıya girmemek de elimizde. İşte, kabızlık çözümü için yapılması gerekenler…

Kabızlık neden olur?

En sık karşılaşılan sindirim problemlerinden olan kabızlık zayıf bağırsak hareketleri, karın şişliği, ağrı, kusma ve sert, küçük dışkı şeklinde baş gösterir. Kabızlığın ise birden fazla nedeni olabilir. Dışkılama sayısının haftada ikiye ve daha aza inmesi kabızlık olarak isimlendirilir.

Kabızlığın nedenleri arasında;

*Diyet

*Bağırsak kanseri

*Aşırı süt ürünü tüketmek

*Yüksek oranda rafine şekerli ürünler tüketmek

*Yeme bozuklukları

*Huzursuz bağırsak sendromu

*Parkinson hastalığı, MS vb. nörolojik hastalıklar

*Hareketsizlik

*Gebelik

*Yetersiz su veya lif tüketimi

*Aşırı müshil kullanımı

*Sindirim sistemindeki sinir ve kas sorunları,

*Hemoroid

*Stres

*Tiroidin az çalışması: hipotiroid

*Antideprasan

*Demir İlaçları

*Kalsiyum veya alüminyum içeren antiasit ilaçları

*Çevresel faktörler, seyahat vb. nedeniyle bağırsakların tembelleşmesi sayılabilir.

Kabızlık hali uzun sürüyorsa dikkat!

Uzun süreli olan kabızlığın altında ciddi sebepler yatabiliyor. Günümüzde en çok görülen kanserlerden olan, kolon ve rektum kanserleri erken teşhis sayesinde %40 oranında önlenebiliyor. Kabızlıkla beraber aşırı kilo kaybı, çok şiddetli karın ağrısı, şişlik ve makatta kan gözleniyorsa; fizik muayene, proktolojik muayene, laboratuvar testleri ve kalın barsak filmi ya da kolonoskopi yapılarak kabızlığın nedeni araştırılıyor. Kolon vb. kanserlerin çoğunun erken teşhisi böyle yapılıyor ve hastalık ilerlemeden önleyici ve giderici tedavilere başvurulabiliyor.

Kabızlığı önlemek için…

Kabızlığın en büyük nedeni yanlış gıda tüketimidir. Bu nedenle yeme alışkanlığında yapılacak olan bazı değişiklikler kabız olma riskini büyük ölçüde engeller. Kronik haline gelmiş bir kabızlık probleminiz varsa önlemek için bunları yapın;

*Dışkının bağırsakta kalış süresini kısaltan; bağırsaktaki toksinlerin, maya mantarları ve hastalık yapıcı bakterilerin oluşma riskini azaltan lif içerikli sebze, meyve, baklagiller ve tahılları düzenli olarak tüketmeye özen gösterin.

*Aşırı kafein tüketiminden kaçının.

*Günde en az 2 litre su içmeye dikkat edin.

*Kabızlığı başlıca tetikleyicilerinden olan süt ve süt ürünlerinin tüketiminde aşırıya kaçmayın.

*Yavaş ve iyi çiğneme de sindirim sisteminin düzenli çalışmasında iyi bir etki sağlayacağı için lokmalar uzun süre çiğnenmelidir.

*Hareketli yaşan tarzını benimseyin! Günde en az 30 dakika yürüyüş, egzersiz vs. yapın.

*Sabah uyanır uyanmaz bir bardak ılık su için. Bu sayede daha kahvaltı öncesinden bağırsaklar harekete geçmiş olur.

*Uzun vakitler tuvalet tutmaktan kaçının.

*Her sabah kahvaltı öncesi ve ya sonrası (herkesin metabolik faaliyeti farklıdır) tuvaletiniz gelmese bile gidin ve 5-10 dakikayı geçmeyecek şekilde gelmesini bekleyin. Bu vakitler bağırsak hareketlerinin yoğun olduğu zamanlar olduğu için kıymetlidir.

Kabızlığa iyi gelen yiyecek ve içecekler nelerdir?

Su; Herhangi bir nedenle su kısıtlaması yoksa, kabızlık zamanlarında özellikle su tüketimine dikkat edin ve en az 10 bardak (2lt.) su tüketin.

Kuru erik, kayısı, incir ve mürdüm eriği; sabahları aç karnına birkaç adet kuru meyvelerden erik, kayısı ve incir tüketmek ve arkasından ılık bir bardak su içmek bağırsakları hızlandıracaktır.

Aynı zamanda kayısı ve mürdüm eriğini geceden bir bardak suyun içinde bırakarak sabah aç karnına içebilirsiniz.

Lifli gıdalar; lif oranından oldukça yoğun olan elma, erik kayısı, muz, üzüm, avokado, pancar, ıspanak, pırasa, lahana, kereviz, kızılcık, keten tohumu ve baklagillerin tüketimi bağırsakları tetikler ve harekete geçmesini sağlar. Meyveleri ister kompostu ister çiğ şekilde tüketin, kabuk ve posalı yapıları metabolizmaya katkı sağlayacaktır.

Kekik ve zeytin; Bir miktar zeytin üzerine dökülen zeytinyağı ve kekiği tahıllı bir ekmekle tüketmek de yararlı olacaktır.

Zeytinyağı; bağırsaktan yiyecek geçişini kolaylaştıran zeytinyağını her gün aç karnını bir tatlı kaşığı kadar tüketmek gerekiyor. Zeytinyağı aynı zamanda gastrit ve ülser problemlerinde de koruma sağlar.

Keten tohumu; salatalarınıza ya da yoğurda katarak tüketebilirsiniz.

Prebiyotik yoğurt; bağırsak faaliyetlerini canlandıran ve düzene girmesini sağlayan prebiyotik gıdalardan olan yoğurt aynı zamanda zararlı bağırsak mantarı ve bakterilerini yok eder.

Beyaz etler; et tüketeceğiniz vakit kırmızı et yerine balık ve tavuk eti tercih etmeniz önerilir. Bunun nedeni kırmızı etin bağırsakları zorlamasıdır.

Kabızlığı giren bu yiyeceklerin tüketiminde aşırıya kaçmak bağırsağın bağışıklık kazanmasına ve normal koşullarda dışkılayamamasına yol açacağı için bağırsak faaliyetlerinin normale dönmesinin ardından tüketmeyi bırakmanız gerekmektedir.

Kabızlık için portakal kürü:

9-10 tane taze portakal yaprağını bir bardak su ile kısık ateşte altı dakika kaynatın. Süzün ve ılıması için bekletin. Sabah kahvaltısından bir saat sonra tüketin. Her seferinde taze olarak hazırlanan bu küre, bir hafta kadar devam edilir. Kabızlığın durumuna göre, haftada 2, 3 defa uygulamanız gerekir.

Zeytinyağlı pırasa yemeği:

Pirinçsiz zeytinyağı ile pişirdiğiniz pırasa yemeğini haftada 3-4 defa tüketin. Pırasa lifli yapısıyla metabolizma ve bağırsak hareketlerine etki edecektir.