ABD’deki İsrail yanlısı bir kurumda açıklamalarda bulunan Kral Hamad’ın sözleri bazı Arap ülkeleri ile İsrail arasında ilişkileri geliştirme niyetini gösteren ilk somut açıklama oldu. Hamad’ın açıklaması bölgede değişen stratejik dengeleri de yeniden gündeme getirdi.
Körfez ülkeleri ile İsrail arasındaki ilişkilerin son yıllarda hızla geliştiğine ilişkin iddialar giderek ete kemiğe bürünüyor. Son olarak Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el-halife’nin ABD’de İsrail yanlısı bir enstitünün toplantısında, Arap ülkelerinin İsrail ile diplomatik ilişkiler kurması gerektiğine yönelik açıklaması, bu iddiaları kuvvetlendirdi. Bahreyn Kralı’nın “İsrail ile diplomatik ilişkilerin kurulması” yönündeki açıklaması diğer Körfez ülkelerinin niyetini göstermesi şeklinde değerlendiriliyor. Hamad’ın açıklaması bölgede değişen stratejik dengeleri de yeniden gündeme getirdi.
Geçtiğimiz hafta, Suudi Arabistan kraliyet ailesinden bir prensin de İsrail’e gizlice ziyarette bulunduğu iddia edilmişti. Ziyareti gerçekleştiren kişinin Suudi Arabistan birinci Veliaht Prensi Muhammed bin Selman olduğu da iddialar arasında yer almıştı. Körfez’de özellikle Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) İsrail ile yakın ilişkilere sahip olduğu biliniyor. Ülkenin Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybe’nin ABD’deki Yahudi lobisi ile yakın ilişkilere sahip olduğu medyaya yansımıştı. İsrail ile yakın ilişki kurma isteğindeki Körfez ülkelerinin aynı zamanda Katar’a ambargo uygulaması dikkat çekiyor.
DİPLOMATİK İLİŞKİLER KURULMALI
Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el-Halife’nin İsraille diplomatik illişkilerin kurulmasına yönelik sözleri, ABD merkezli Simon Wiesenthal Center’’ın başkanı Haham Abraham Cooper ile görüşmesi sırasında ifade ettiği belirtildi. İsrail gazetesi Jerusalem Post’un haberine göre Bahreyn Kralı, haham Cooper’a, ülkesinin İsraille resmi ilişkiler kurmasına taraftar olduğunu açıkladı. İddiaya göre Kral Hamad, Arap ülkelerinin İsrail’e yönelik süregiden boykotundan “bıktığını” ve diplomatik ilişkilerin kurulmasından yana olduğu ifade etti. Hamad görüşme sırasında ülkesinin vatandaşlarının İsrail’i ziyaret etme konusunda serbest olduğunu da vurguladı. Hamad’ın sözleri, son dönemde Körfez ülkeleri ve İsrail arasında geliştiği iddia edilen ilişkilere yönelik ilk somut açıklama oldu.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu geçtiğimiz haftalarda ülkesinin Arap ülkeleriyle tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar “iyi ilişkilere” sahip olduğunu açıklamıştı. Netanyahu’nun açıklamasından hemen sonra Suudi Kraliyet ailesinden bir prensin İsrail’e gizli bir ziyarette bulunduğu medyaya yansımıştı. Ziyareti gerçekleştiren kişinin Suudi Arabistan birinci Veliaht Prensi Muhammed bin Selman olduğu da iddialar arasında yer aldı.
BAE’NİN DERİN BAĞLANTILARI
Yine BAE’nin Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybe’nin Washington’daki İsrail lobisi ile yakın ilişkiler içinde olduğu da, haziran ayında medyaya sızan e-posta yazışmalarında ortaya çıkmıştı. Uteybe’nin İsrail yanlısı düşünce kuruluşu Demokrasiyi Savunma Vakfı (FDD) ile Türkiye ve Katar karşıtı yazışmaları dikkat çekmişti. Yine BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed el-Nahyan’ın ABD’de İsrail Başbakanı Netanyahu ile gizlice buluştuğu da medyaya yansımıştı.