Irak'ta gözler yeniden göstericileri öldüren '3'üncü taraf' üzerinde

Irak'ın başkenti Bağdat'ta gece göstericilere ateş açılması ve en az 16 kişinin hayatını kaybetmesi üzerine gözler yeniden tetiği çeken 3'üncü taraf olarak tabir edilen meçhul kişilere çevrildi.

Bağdat'ta hükümet karşıtı gösterilerin sürdüğü El-Hıllani Meydanı yakınındaki bir binanın üzerinden kimliği henüz belirlenemeyen kişilerce açılan ateşte en az 16 gösterici hayatını kaybetti.

Göstericilere saldırının, ABD Hazine Bakanlığının Iraklı 4 kişiyi "insan hakları ihlalleri" ve "yolsuzluk" nedeniyle yaptırım listesine almasından sonra gelmesi dikkatlerden kaçmadı.

Irak genelinde 1 Ekim'den bu yana devam eden gösterilerde şu ana kadar en az 460 gösterici öldü. Protestolar nedeniyle 29 Kasım'da görevinden istifa eden Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi'nin göstericilere karşı gerçek mermi kullanılmaması talimatına rağmen sahada bunun tam tersi bir durum yaşanıyor.

Irak merkezi hükümeti faillerin kimliğini açıklamada sessiz kalırken şu ana kadar kim olduklarına dair tek imalı açıklama Irak Savunma Bakanı Necah eş-Şammari'den geldi.

Şammari, 15 Kasım'da yerel bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, "gösterilerdeki ölümlerin" arkasında "üçüncü taraf" olduğunu ifade etti. Iraklı bakanın "üçüncü taraf" ifadesiyle İran'ı kastettiği iddia edilse de merkezi hükümetten konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı.

AB yetkilisinden "3'üncü taraf kim?" sorusu

Avrupa Birliği'nin (AB) Irak Büyükelçisi Martin Huth, Bağdat'taki kanlı geceden sonra Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Suçlu unsurlarca gece göstericilerin ve güvenlik güçlerinin öldürülmesi dolayısıyla derin üzüntü ve kızgınlık içindeyim." ifadelerini kullandı.

Huth, açıklamasında "Gerçekten 3'üncü taraf ve saldırganlar kim?" diye sordu.

AB yetkilisinin "kim" sorusuna Iraklılardan cevap yağdı. Yorumlarda genellikle İran'a yakın Iraklı Şii milislere atıfta bulunuldu.

Bir Twitter kullanıcısı Huth'a " Siz bunların kim olduğunu çok iyi biliyorsunuz." Amerika zaten onların liderlerinden birine yaptırım getirdi. AB Büyükelçisi olarak sizden sorumluluklarınızı yerine getirmenizi ve dünyaya nelerin meydana geldiğini açıklamanızı istiyoruz. İnsanlar ölüyor." yanıtını verdi.

Huth'un açıklaması ve gelen yanıtlar, akla ABD tarafından dün yaptırım listesine alınan Haşdi Şabi'ye bağlı ve İran'a çok yakın olan Asayib Ehlilhak Örgütü lideri Kays Hazeli'yi getirdi.

Kays Hazeli kimdir?

Bağdat'taki Sadr kentinde 1974'te doğan Hazeli, Irak'taki Sadr Hareketi lideri Mukteda Sadr'ın babası Muhammed Sadık'ın öğrencisiydi. Sadık'ın 1999'da iki oğlu ile öldürülmesinden sonra Hazeli, 2004'e kadar Mukteda Sadr'ın sözcüsü olarak görev yaptı.

Sadr ile yaşadığı ihtilaflar üzerine hareketten ayrılan Hazeli, 2006'da Asayib Ehlilhak Örgütü'nü kurdu. Irak'ın büyük bir iç savaş ve mezhep çatışmasına sahne olduğu dönemde liderliğini yaptığı örgütünün adı ABD ve İngilizlere karşı gerçekleştirilen olaylarda geçti.

Hazeli ve kardeşi Lays, 20 Mart 2007'de, 5 İngiliz vatandaşının Irak'ta kaçırılması üzerine İngiliz güçlerince yakalanıp cezaevine konuldu. Kaçırılan İngiliz vatandaşı Peter Moore'un serbest bırakılmasına karşılık Ocak 2010'da serbest bırakıldı.

Irak'taki yerel medya ve uluslararası düşünce kuruluşlarınca yayımlanan raporlara göre şu anda 10 bin milis gücüne sahip olan Hazeli, Mayıs 2018'de girdiği Irak'ın genel seçimlerinde 15 milletvekili çıkardı. 

AA