Trabzon'un Ortahisar ilçesi Pazarkapı Mahallesi'nde, Hoca Halil Cami'nin yanında Ortahisar Belediyesi ve Kaymakamlık binası inşaatı için yapılan kazıda Bizans dönemine ait olduğu değerlendirilen "keramik" görülünce bölge hemen korumaya alınarak çalışmalar durduruldu. Yaklaşık bin yıllık olduğu sanılan ve pişmiş topraktan yapılan kap (keramik) müzede koruma altına alınırken arkeologların bölgede kapsamlı bir çalışma yapacağı öğrenildi. Keramikin bulunduğu yer emniyet şeridi ile çevrilirken bölgeye kimsenin yaklaşmasına izin verilmiyor. Alanda incelenme çalışmaları uzmanlarca sürerken bölgede başka tarihi eser olup olmadığı merak ediliyor.
"TARİH TOPRAĞIN ARASINDA SAKLI"
Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Derneği Başkanı Yrd. Doç. Dr. Coşkun Erüz, uzmanların bölgeyi incelemesini beklediklerini dile getirerek, "Yüzeyin 2 metre altındaki bir tabakada bulunan çanak ve çömleklerin uzmanların incelemesinde bin ve 2 bin arası yaşta Doğu Roma/Bizans dönemine ait eşyalar olduğu belirtildi. Pazarkapı olarak adlandırılan bölge olan Aşağı Hisar, Zağnos ve Tabakhane dereleri arasındaki tarihi yerleşim, ticaret merkezi, eski liman bölge olması dolayısı ile antik çağdan günümüze bölgenin geçirdiği tüm yerleşim, şehirleşme, ticaret ve deprem, sel, yangın, yağma, yıkım gibi olayların izleri, yapı ve yaşam malzemeleri yüzeyle 3 metreyi geçen toprak, kil, kum tabakaları arasında saklı. Uzmanların incelemesini bekliyoruz. Kazı alanındaki toprak ve tabakalarında jeolog, sedimantolog, kimya ve arkeoloji, arkoojeofizik uzmanlar örnek alarak karbon 14 ve diğer yöntemlerle yaşlandırma yapmak sureti ile hem kazı alanı ve hem de Trabzon şehri ve kalesinin yaşını, değişimini ortaya koyabilir. Alan üniversite ile işbirliği yapılarak tarihi seller, depremler, yangın, afet ve olaylarının izleri ve kanıtları incelenmelidir" ifadelerini kullandı.
YIKIMLARDA DEHLİZ BULUNDU
Ortahisar ilçesindeki Pazarkapı Mahallesi'nde geçtiğimiz aylarda başlayan kentsel dönüşüm projeleri kapsamında sürdürülen yıkımlarda tarihi taş kemer yapı ortaya çıkmıştı. Ekiplerin yıkım çalışmalarını durdurarak yetkililere bilgi vermesiyle tarihi yapının etrafı çevrilmiş, yetkili kurumlar tarafından inceleme başlatılmıştı. Yapılan incelemelerinin ardından tamamen ortaya çıkartılan tarihi kalıntının kemer köprü değil bir dehlizin giriş kapısı olduğu belirlendi. 19. yüzyılda kentin ticaret merkezi konumunda olan Moloz mevkiinde çıkan dehlizin 4 bin yıllık şehrin tarihine ışık tutması bekleniyor. 2013 yılında Ortahisar ilçesindeki Zağnos Vadisinde TOKİ tarafından başlatılan kentsel dönüşüm çalışmaları neticesinde yıkılan evlerin ardından surların altında bulunan bir dehliz ortaya çıkarken, yapılan incelemelerin ardından dehlizin 25 metresi açılmıştı. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) tarafından 'Turizmde 2013 yılı Kültür ve Turizme Yönelik Altyapı Mali Destek Programı' kapsamında İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü işbirliğiyle 'Ortahisar Dehlizi Gün Işığına Çıkıyor' projesi başlatılmış, proje kapsamından dehlizdeki çalışmalara devam edilerek, geçidin nereye kadar gittiği belirlenmişti.
(İHA)
