9771,16%-1,67
33,97% 0,11
37,62% -0,39
2725,00% -0,77
4472,67% 0,18
Özgün insansız hava araçları (İHA) geliştirip üreten Lapis Havacılık, Ar-Ge çalışmalarıyla ortaya koyduğu ürünlerin seri üretimini yapmak için İHA fabrikası kurdu.
Lapis, 2015 yılında Ankara Teknopark'taki Ar-Ge merkezinde yerli ve milli imkanlarla yurt dışı bağımlılığını ortadan kaldıracak ürünler geliştirmek amacıyla yola çıktı.
Bu kapsamda, her türlü hava aracının ve faydalı yüklerin özgün tasarımı, aerodinamik tasarımı ve analizi, modellemesi, simülasyonu, uçuş kontrol ve seyrüsefer algoritma tasarımı, katı modelleme ve yapısal analizi, gömülü donanım yazılım ve tasarımı, görüntü işleme algoritma tasarımı gibi çalışmalar gerçekleştirildi.
Şirket 5 yılın sonunda Anadolu Organize Sanayi Bölgesi'nde 3 bin 500 metrekarelik seri üretim İHA fabrikası yatırımını hayata geçirdi. Sabit, döner ve çok rotorlu İHA üretme kapasitesine sahip fabrikada aynı zamanda faydalı yük gimbal sistemleri kullanıma sunuluyor. Fabrikada sahip olunan talaşlı imalat, kompozit üretim, 3 boyutlu baskı altyapısıyla birçok firmaya yüksek teknolojiyle mekanik üretim, montaj ve uçuş test konularında çözüm sunuluyor.
Lapis Havacılık Yönetim Kurulu Başkanı Osman Sevgi, şirketi 2015 yılında kurduklarında, Ankara Teknopark yerleşkesinde Ar-Ge ve belli ölçüde de üretim faaliyetleri yaptıklarını söyledi.
Teknoparkta 2 ve 3 eksen gimballer ürettiklerini ve bugün seri üretim aşamasına gelen ürünlerin geliştirme sürecini tamamladıklarını belirten Sevgi, şöyle konuştu:
"Bu süreçte çok rotorlu dediğimiz ve Lap 60 ismini verdiğimiz ürünün seri üretimini amaçladık. 2020 yılının şubat ayında yeni tesisi hizmete sokma ihtiyacı hissettik. Bu tesiste Lap 60 ve VTOL ürünün tüm imalatlarını, talaşlı imalatını, elektronik kartlarının imalatını seri olarak yapmayı hedefliyoruz. Bu amaçla burada dışarıdan hiçbir ürün almaksızın üretim yapmak adına 3 eksen, 5 eksen CNC makinalar, ölçümlerde kullanılan CMM makinesi gibi ekipmanlara sahibiz. Bunun yanında 3 boyutlu bir makinemiz var. Bununla prototip anlamında Ar-Ge'de geliştirilen parçaların ve son ürün olarak düşündüğümüz parçaları imal edebiliyoruz."
Sevgi, çoğunluğu mühendis 18 personelin teknoparkta çalışmalarını sürdüğünü, toplamda ise 33 kişilik bir ekibe sahip olduklarını ifade etti.
Çok farklı sektörlere hizmet verebilecek araçlar
Türkiye'de İHA alanında çok büyük, önemli çalışmaları olan, takdir ettikleri TUSAŞ, Baykar gibi firmalar bulunduğunu dile getiren Sevgi, "Bu firmaların ürünleri çok başarılı ve gurur duyduğumuz, son dönemde ülkemizi çok güçlü gösteren ürünler. Bizim amacımız daha alt seviyede, onların yapmayacağı ürünleri yapmak, ara boşluğu doldurmak ve bu tür araçları hızlı şekilde üretmek. Buradaki altyapı ayda 150 adet döner kanatlı Lap 60 İHA üretmeye uygun. VTOL dediğimiz dikine iniş-kalkış yapan platformumuzdan da yılda 50 adet üretebilecek teknik ve makina altyapımız mevcut." dedi.
Ağırlıklı olarak savunma alanında keşif-gözetleme amaçlı İHA üretimine yoğunlaştıklarını vurgulayan Sevgi, VTOL İHA'nın 5-6 saat havada kalıp yaklaşık 40 kilometre menzile ulaştığını, Lap 60 isimli çok rotorlu İHA'nın ise 1 saat hava kalıp yaklaşık 10 kilometre menzile ulaştığını bildirdi.
Geliştirdikleri İHA'ların tarım, afet yönetimi, iletişim, kargo taşıma gibi sivil amaçlarla kullanıma da uygun olduğuna dikkati çeken Sevgi, şunları kaydetti:
"Yakın zamanda TEİAŞ ile ilgili bir tanıtımımız oldu. Enerji nakil hatlarının arıza tespitinde bu tür sistemleri kullanarak uzaktan görüntüleme sistemleri, yapay zeka ile görüntü işlemeyle raporlamaya yönelik çalışmamız oldu. Çok başarılı bir demo yapıldı. Lap 60 isimli araç, savunmada olduğu gibi afet yönetimi olsun, yangın tespit, boru hattı kontrolü olsun, enerji nakil hatlarının arıza tespiti, kargo taşıma gibi çok farkı alanlarda kullanılabilir. Bu noktadan sonra ürünleri modifiye etmek, boyutunu değiştirmek bizim için sorun olmayacaktır. En önemlisi tamamen özgün bir yazılımı olduğu için dış kaynaklı bazı platformların uçamadığı bölgelerde çok rahat şekilde uçabiliyor araçlarımız. Müşterinden gelen her türlü isteğe çok hızlı geri dönüş yapabiliyoruz."
Osman Sevgi, tesisi kurmalarındaki bir diğer amacın ihracat olduğuna işaret ederek, "İhracata yönelik bir bağlantı olduğunda sayı ve üretim hızı anlamında talebe cevap verebilmeyi amaçladık. Üretim izin belgesini almış durumdayız, bunun arkasından ihracat izin belgesi geliyor. Bu da olduktan sonra fuar ve etkinliklere daha hazır ve güçlü gitme imkanımız olacak. Yurt dışında da ihtiyaç olduğunun farkındayız." dedi. AA
