10218,58%-0,49
32,19% -0,11
34,79% 0,17
2444,59% 0,51
3950,05% 1,88
Çalışma hayatı boyunca emekli maaşını artırabilmek mümkün, ancak bazı kuralları var. Askerlik yapanların, annelerin ve gurbetçilerin borçlanma hakkı bulunuyor.
Son yıllarda devreye giren uygulamalarla, emekli aylığı bağlama oranlan düştü. 2000 yılından önce emekli olan bir işçinin en düşük emekli maaşı bin 339 lira, 2000 sonrasında bu rakam ise 798 lira 24 kuruş. Emekliler bu rakamlardan dert yakınırken, aslında çalışma hayatında bu miktarı yükseltebilmek mümkün. En önemli parametre brüt maaşınız. Bu maaş eğer 3 bin lira ve üzerindeyse ileride maaşınız artacak. Asgari ücret ise azalacak. Emekli maaşını artıran 8 formülü şöyle sıraladık:
ERKENDEN PLAN YAPIN
Emekliliğinizi planlarken son bir iki yılı düşünmeyin. Şimdiden yani eğer imkan varsa 8-10 yıl öncesinden yapın. Böylece alacağınız maaşı daha da artırabilirsiniz. Çünkü maaş hesaplanırken kazançlarınızın tamamına bakılıyor.
İKİNCİ İŞE SICAK BAKIN
Eğer imkanınız varsa birden fazla yerde sigortalı çalışmak prime esas kazancınızı yükseltecektir. Kaç yerde sigortalı olursanız olun bir ayda 30 gün sayılır. Ancak kazancınız toplanacağından yükselir.
SON 3.5 YIL ÖNEMLİ
Hangi kurumda olursanız olun son 3.5 yılda (1261 gün) SSK'lı olursanız emekliliğiniz SSK şartlarından hesaplanacak. Yüksek kazanç bildirerek hem daha erken emekli olur hem de yüksek maaş alırsınız.
İKRAMİYEYİ BRÜTE EKLETİN
Aylık kazancınız maaşı belirleyen en büyük etken. Dolayısıyla öncelikle gerçek maaşınızın bordroda olmasına özen gösterin. Asgari ücretten gösterilmesine razı olmayın. Ayrıca düzenli nakit ödemeleriniz varsa (İkramiye, prim, kira yardımı vs) bunların da brüt kazanca eklenip eklenmediğine dikkat edin.
SSK DAHA AVANTAJLI
Bağ-Kur yerine SSK'dan emekli olmak daha avantajlı. SSK'dan emekli olma imkanınız varsa; isteğe bağlı sigorta, tarım SSK, tarım Bağ- Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun.
TAVANDAN PRİM ÖDEYİN
İster SSK'lı olun ister Bağ- Kur'lu, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan (10 bin 705,50 liradan) kazanç bildirilirse, (geçmişi hep asgari ücret yatsa da) tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı yaklaşık 15-20 lira artar. 3.5 yılda tavandan kazanç bildirenlerin maaşında 800 liraya yakın artış görülebilir.
YILDA 70 LİRA YÜKSELİR
Çok çalışmak ya da çok fazla günü olmak tek basına maaşı etkilemiyor. Hatta günü daha az olan birisi günü fazla olandan daha çok maaş alabiliyor. Burada sizin brüt maaşınız yan prime esas kazancınız önemli. Yukarıda söylediğimiz gibi 3 bin lira ve üzerindeyse yıllık 60-70 lira kazancınız olur.
