KDC Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü ve MSF'nin üzerinde çalıştığı ve deneme aşamasındaki aşı, ebola hastalarıyla temas etmiş kişilere de teklif edilecek. Ebola aşısı (rVSVDG-ZEBOV-GP), ebola salgının kontrol altına alma stratejisinin bir parçası olarak uygulanıyor. Araştırmalar sonucu yeni geliştirilen aşıya henüz lisans alınmadı. Uygulamalar ise araştırma protokolü kapsamında gerçekleştiriliyor. Protokol hem KDC’nin başkenti Kinşasa’da ülkenin Etik Değerlendirme Kurulu tarafından hem de MSF’nin kendi Etik Değerlendirme Kurulu tarafından incelenerek kabul edildi. Aşının kimlere, ne zaman ve nasıl uygulanacağı protokolde tanımlanıyor. Aşı olması teklif edilen katılımcılar aşı hakkında bilgilendirildikten sonra onay verirlerse aşılanıyor ve belli bir süre boyunca dikkatle takip ediliyorlar. İsteğe bağlı olan aşı ücretsiz yapılıyor.
Aşı halkası
Ebola aşısı, "halka" yaklaşımı izlenerek uygulanacak. Bu yöntem, ebola teşhisini yeni almış, teşhisin laboratuvarda onaylandığı ebola hastalarının ve onların temasta bulunduğu insanların tespit edilmesine dayanıyor. Bu kişiler ve onların temas ettikleri kişiler bir "halka" oluşturuyor. Salgının etkili olduğu bölgedeki sağlık çalışanlarına da aşılanma imkanı sunulacak. Halka aşılaması, halkanın içindeki insanların aşılanmasıyla bir nevi "tampon bölge" ya da bir koruma halkası oluşmasını sağlıyor, böylece salgının yayılması önleniyor. MSF ve ona bağlı epidemiyoloji araştırmaları kolu Epicentre, Dünya Sağlık Örgütü, Gine Sağlık Bakanlığı ve başka kuruluşlarla birlikte 2015’teki ebola salgının sonunda Gine, Konakri’de aşı denemelerinde bulunmuştu.
"İlk adımımız hastaları ve temaslı kişileri tespit etmek"
MSF’nin Cenevre’deki merkezinden kuruluşun tıbbi direktörü Micaela Serafini, ebola aşısı hakkında şöyle konuştu:
"O dönemde yaptığımız denemelerin sonuçlarına dayanarak, bugün karşı karşıya olduğumuz salgında söz konusu aşıyı güvenle kullanabiliyoruz. Aşı henüz lisanslı olmadığından aşılama sürecini dikkatle takip ediyoruz. Deneme sonuçlarını değerlendirdiğimizde bu aşının ebolaya yakalanma riski yüksek olan insanlar için gerçekten çok faydalı olacağı, onları enfeksiyondan koruyacağı görüşünü ediniyoruz. Ancak aşı uygulaması, hastalıkla mücadelede elimizdeki bir ek araç sadece. İlk adımımız hastaları ve temaslı kişileri tespit etmek."
Ebola aşısı olan kişiler de diğerleriyle aynı enfeksiyon kontrol protokollerini uygulamaya devam edecek. Ebolayla mücadelede görevli sağlık çalışanları da yine koruyucu kıyafet ve ekipman kullanacak. Salgının yayılmasını durdurmak için ebola müdahalesinin temel ayakları olan tıbbi ve psikolojik destek sağlama, hastalanan insanları diğerlerinden ayırma (karantina), temaslı kişilerin takip edilmesi ve durumlarının gözlenmesi de dahil topluluk içinde yürütülecek sağlık çalışmaları, insanları ebola hastalığı, bu hastalığın önlenmesi ve gereğinde tıbbi yardım alınacak yerler konusunda bilgilendirme, mevcut sağlık sistemini güçlendirme, cenaze törenleri gibi kültürel davranışları mevcut duruma uygun şekilde geçici olarak değiştirme uygulamaları devam edecek.
35 ebola vakası, 12 kişinin ölümüyle sonuçlandı
Şu anda devam eden salgın 8 Mayıs’ta Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin kuzeybatısında ilan edildi. 28 Mayıs 2018 tarihi itibarıyla KDC Sağlık Bakanlığı verilerine göre doğrulanmış 35 ebola vakası, 12 kişinin ölümüyle sonuçlandı. Dört yerde görev başında olan MSF ekipleri hastaların tıbbi bakımını yapıyor ve salgının önünü kesmeye çalışıyor. MSF ekipleri şu anda Mbandaka ve Bikoro bölgelerinde çalışıyor. Buralarda biri 12, diğeri 20 yataklı olmak üzere iki tane Ebola Tedavi Merkezi (ETM) açıldı. Ekipler ayrıca doğrulanmış ebola hastalarıyla doğrudan veya dolaylı temasta bulunmuş kişileri bulmaya çalışıyor ve buna paralel olarak topluluklar içinde farkındalık ve bilgilendirme çalışmaları yürütüyor. Bu çalışmaların amaçları arasında, ebolaya maruz kalınmasını sınırlandırmak ve cenazelerin ebola bulaşması bakımından güvenli yöntemlerle gömülmesini teşvik etmek. MSF’nin bazı ekipleri de ücra bölgeler olan İtipo ve İboko’da çalışıyor. İtipo’da 10 yataklı bir geçiş merkezi kuruldu. Ebola olduğundan şüphe edilen kişiler laboratuvardan tanı alınana kadar burada karantinada tutularak tedavi ediliyor. Test sonucu pozitif çıkarsa Bikoro’daki ETM’ye sevk ediliyor. İboko’daysa hastanenin içinde bir karantina alanı kuruldu. Ekipler burada bir ETM daha kuruyor. Sağlık personeli, enfeksiyon kontrol uzmanları ve lojistikçiler de dahil olmak üzere MSF’nin ebolaya karşı sahada müdahale alanında en deneyimli çalışanları şu anda Ekvator Eyaleti’nde iş başındalar.
