Türkiye'de son yıllarca sıkça görülmeye başlanan ve 1 yaşını geçtiği halde halen konuşamayan çocuklarda konuşma gecikmesi ihtimali düşünülür. İhtimal denilmesinin sebebi bazı çocukların, konuşma becerisinin geç de olsa başlayabildiğidir. Fakat, bazı çocuklarda geciken konuşma bazı hastalıkların nedeni olabilir. İlk olarak çocukta zihinsel bir problem olup olmadığı ve işitme duyusu kontrol edilmelidir. Bunun gibi pek çok neden konuşma gecikmesine neden olabilir.
2 YAŞINA GELDİĞİNDE CÜMLE KURMASI GEREKİR
Katıldığı bir televizyon programında aileleri "Gecikmiş konuşma"ya karşı uyaran Uzman Dil ve Konuşma Terapisti Esra Özer Yıldız; Çocuğunuz 1 yaşına geldiğinde ilk kelimelerini söylemeye başlar ( anne, baba, dede, gel ), 18 aylık olduğunda 50 civarında kelimeye sahip olur, 2 yaşına geldiğinde ise artık çocuktan 2 - 3 kelimelik cümle kurması beklenir ( Baba işe gitti ) gibi. Eğer çocuğunuz 2 yaşına geldiği halde cümleler kuramıyorsa gecikmiş konuşmadan bahsedebiliriz. Konuşma gecikmesi tedavi edilir bir durum olarak kabul edilmektedir.
NEDEN OLAN DURUMLAR?
Konuşmak, vücut içinde pek çok organın aynı anda çalışması ile yapılan bir eylemdir. Bunu sağlayan ise beyindir. Beynimiz, zihinsel gelişime paralel dil gelişimini de sağlar. Beynin konuşma merkezinde bazı işlevsel problemlerde konuşmanın oluşumunu etkileyebilmektedir.
TELEVİZYON, TABLET, TELEFON
Dil gelişimi döneminde yoğun tablet, telefon ve televizyona maruz kalan çocukların konuşmasında ve iletişim becerilerinde gecikme olur. Televizyon ve Tabletler çocuğunuzu pasifleştirir. Çocuğunuzun konuşma ve iletişim becerilerini öğrenmesi için modele ihtiyacı vardır bu yüzden ebeveynler çocuklarıyla göz kontağı kurarak bol bol konuşmalıdırlar.
İŞİTME SORUNLARI
Duyma olmadan konuşma gerçekleşemez. Çocuk, duyduğu kelimeleri taklit ederek konuşma becerisine sahip olur. Çocuğun işitme engeli bazen anlaşılamaz. Bu nedenle konuşma gecikir.
YARIK DAMAK, YARIK DUDAK
Çocuğun doğuştan konuşma organlarında oluşan bu anormallikler konuşmada sorun ve gecikmeler yaratır.
DOĞUM KOMPLİKASYONLARI
Doğum sırasında beyinde olan zedelenmeler çocuğun geç konuşmasına neden olabilir. Zihinde sıkıntısı olmayan fakat bu nedenle konuşmayı geciktiren pek çok çocuk vardır.
NE YAPILMALIDIR?
Konuşma gecikmesi olan çocuklara profesyonel yaklaşmak gerekir. Çünkü, konuşma gecikmesi kalıcı bir şekle dönüşebilir. Gecikmiş konuşma çocuğunuzun okul başarısını olumsuz etkileyebilir.
Çocuğunuz üç yaşına geldiği halde konuşmada sorun anne ve baba çocuğun yanlış konuşmalarını dikkate almamalıdır. Asla çocuğunuzun telaffuzuna gülmemeli ve sakin bir şekilde doğrusunu söylemelidirler.
Konuşma gecikmesi veya zorluğu çeken çocuklarda hırçınlık ve agresiflik normaldir. Konuşamayan çocukta derdini anlatamadığı için hırçınlık ve agresiflik gibi davranışlar görülür. Bu süreci en iyi şekilde atlatıp çocuğun kendini ifade edebilmesi için vakit kaybetmeden bir Dil ve Konuşma Terapistine başvurulmalıdır.