Bursa Ticaret ve Sanayi Odası'nda (BTSO) 16. Meslek Komitesi, kamuda çalışan taşeron işçilerin kadroya alınmasıyla ilgili düzenlemenin mevcut haliyle yasalaşması halinde 17 bin şirketin zor durumda kalacağını açıkladı.
Komite adına açıklamada bulunan BTSO Meclis Üyesi Süleyman Uzun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından kamuda çalışan taşeron işçilerin kadroya alınması hususunda yürütülen çalışmalarla birlikte yıllardır süregelen önemli bir meselenin çözüme kavuşacağını ifade etti. Düzenlemenin 25 yıldır personel çalıştırmaya dayalı ihalelerle kamuya hizmet veren firmaları mağdur etmemesi gerektiğini belirten Süleyman Uzun, sektörde faaliyet gösteren üyelerle yaptıkları görüşmeler neticesinde yaptıkları açıklamada, "Hizmet alımına yönelik halen faaliyetini sürdürmekte olan 17 bin sermaye şirketinin bankalara olan asgarî borç miktarı 500 bin TL olarak kabul edilirse, halen bu şirketlerin nakit kredi borçları ortalama 8 milyar 500 milyon TL olarak hesaplanmaktadır. Kaldı ki gerçek kredi tutarı bu rakamın çok üzerindedir. Yatırımı yapılan makine, ekipman ve sarf malzemelerine yönelik tedarikçi firmalara banka kredisi tutarı kadar bir borç yükü daha mevcuttur" dedi.
"Taahhüt şirketleri zor durumda kalacak"
4735 sayılı "Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'na göre "sözleşme" kapsamında yaptırılabilecek ilave işlerle ilgili ortaya çıkabilecek sıkıntılara da dikkat çeken Uzun, şöyle devam etti:
"Sözleşme bedelinin yüzde 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda, müteahhide, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık sözleşme bedelinin yüzde 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının yüzde 5'i, geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir. Sözleşmenin feshi durumunda ödenmesi kanun hükmü olan tutar yaklaşık 5 milyar Türk Lirası olarak hesaplanmaktadır. Ancak hesaplanan yüzde 5 oranındaki tutar, taahhüt şirketlerinin menfi zararlarını karşılamaktan uzaktır."
Taahhüt şirketlerince satın alınan, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışır vaziyette bulunan makine ve ekipmanların atıl duruma geleceğini ifade eden Süleyman Uzun, "Taahhüt şirketlerince sözleşme imzalanması aşamasında peşin ödenen ve sözleşme tutarının yüzde 1,57'si oranındaki damga vergisi, karar pulu ve KİK payı bedellerinin sözleşmelerin hitama ermesi sebebiyle iadesi gündeme gelecek olup; bu tutar yaklaşık olarak 2 milyar 41 milyon Türk Lirası olarak hesaplanmaktadır. Yapılması planlanan değişiklik hayata geçirilirse bu kapsamda çalışan taahhüt şirketlerinin ticarî hayatı sona erecek ve devlete ödenmesi gereken halihazırda mevcut olan tahminen 1 milyar 500 milyon TL tutarındaki SGK prim ve stopaj ile KDV borçlarının da ödenme imkanı kalmayacaktır" diye konuştu.
"Pilot uygulama olmalı"
Süleyman Uzun, imzalanmış sözleşmelerin bitiş tarihine kadar devam etmesi gerektiğini söyledi. Yasanın pilot bir il veya kurum belirlenerek değerlendirilmesi gerektiğini dile getiren Uzun, sözleşme süresinin bitiminde firmaların marka değerlerinin korunması yönünde çözümler geliştirilmesi gerektiğini kaydetti. Uygulamaya hemen geçilmesi halinde sözleşme aşamasında yatırılmış olan karar ve damga vergilerinin iade edilmesi gerektiğini vurgulayan Uzun, "Şirket bünyesinde bulunan araç, gereç ve demirbaşlar kamu tarafından satın alınmalı. Şirket bünyesinde istihdam edilen 150 bine yakın kalifiye personelin akıbetinin belirlenmesi gerekiyor. İşten çıkarılan personelin açacağı kıdem ve ihbar tazminatı davalarının muhatabı kamu kurum ve kuruluşları olmalı. Sözleşmelerin feshedilmesi halinde, sözleşmeye göre kamu tarafından ödenecek yüzde 5 oranındaki tazminat acilen firmalara ödenmeli. Firmalarımızın kullandıkları teminat mektuplarının SGK ilişiksizlik belgesini müteakip iade edilmesi gerekiyor. Ayrıca banka ve kamu nezdindeki firma borçlarının uzun vadelerde ve faizsiz olarak taksitlere bölünmesi de sağlanmalı" dedi.
