Anayasa Komisyonu Başkanı ve AK Parti Milletvekili Mustafa Şentop, başkanlık sistemi ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Habertürk TV'de Sibel Erdem'in sorularını yanıtlayan Şentop, yeni anayasa metninin 1 hafta 10 gün içinde olgunlaşabileceğini 330'u bulduğu takdirde de 2017 ilkbaharında referandumun yapılabileceğini söyledi.
Şentop, şunları söyledi:
"AK Parti'nin yeni anayasa ile ilgili çalışması aslında hazır. Çeşitli değişiklikler yapıldı. Son olarak da 15 Temmuz'dan sonra 3 parti arasında bir çalışma yapıldı. AK Parti de metnini gözden geçirmiş oldu. Bir hafta 10 gün içinde bir metin hazırlanmış olur. AK Parti'nin önerisi başkanlık sistemi idi. Yarı başkanlık ve partili cumhurbaşkanlığı başkanlık olmadığı takdirde düşünülecek modellerdi bize göre. Parlamentoda görüşülecek ve 330'un üzerinde oy alması halinde referanduma sunulacak bir tekliften bahsediyoruz."
BAŞKANLIĞA İLK ADIM
Bahçeli'nin açıklamalarının "Hem siyaseten hem hukuken mantıklı" olduğunu kaydeden Şentop, darbe girişiminden sonra tartışmanın gündemde olmadığını belirterek, "15 Temmuz aslında hükümet sistemi tartışmasının ne kadar haklı olduğunu ortaya koydu. 15 Temmuz sonrası anayasa tartışması bence çok daha önemli hale geldi" diye konuştu.
Başkanlık sistemi ile ilgili bazı hususların yeniden gözden geçirilebileceğini söyleyen Şentop, "Parlamenter sistemde yürütme çift başlı. Bir hükümet bir de cumhurbaşkanlığı var. Başkanlık sisteminde ise yürütme tek başlı. Başbakanlık ile cumhurbaşkanlığını birleştirmek suretiyle başkanlık ortaya çıkacak" dedi.
Başkanlık sisteminde öngörülen başkanın kararname yayımlama yetkisinin yanlış yorumlandığına dikkat çeken Şentop, "Anayasa var, kanun var. Kararname kanunların üstünde değil" şeklinde konuştu.
ABD'deki başkanlık sisteminin dünyadaki en doğru uygulama olduğunu ancak ABD'den farklılaşan noktalar olabileceğini kaydeden Şentop, tartışılan "fesih yetkisine" de açıklık getirdi. Şentop, "Başkana fesih yetkisi verilmiyor. Parlamento ile başkan arasında diyelim kriz çıkıyor. Mesela bütçeye onay verilmedi. Bütünüyle anlaşılmadığı dönemde sistemi çözecek bir düzenleme yok. Ancak seçimlerin yenilenmesini beklemek lazım. Bu krizleri aşacak formül ABD de tartışılıyor. Bizim önerdiğimiz, sistem kilitlendiği zaman başkan isterse seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu fesih değil krizi çözecek bir formül" diye konuştu.
"ÜNİTER BAŞKANLIK SİSTEMİ"
Şentop, şöyle devam etti:
Biz üniter başkanlık sunuyoruz. 2012'de verdiğimiz öneri de budur. Türkiye'de federasyonu savunmanın sosyal ve tarihi temelleri yok. Başkanlık ile eyalet sistemi birbiriyle ayrılmaz değil. Biz federasyonu dışlayan, üniter başkanlık sistemi önerdik. Tarihi şartlar üniterliği zorunlu kılıyor.
"İLK DÖRT MADDEDE DEĞİŞİKLİK YOK"
İlk dört madde ile ilgili olarak yine 24. Dönemdeki önerimizde ilke bazlı olarak hiçbir değişiklik yok. Sadece 2. Maddede bazı kelimelerde, 12 Eylül'ün getirdiği, onlarda düzenleme var. İlk dört maddeyi tartışma konusu haline getirmek doğru değil.
"REFERANDUM 2017 İLKBAHARINA YETİŞİR"
Şentop, değişiklik metninin 1 hafta 10 gün içinde olgunlaştırılabileceğini, 330'un yakalanması halinde de 2017 ilkbaharına referandumun yetişebileceğini söyledi.
"BAŞKANLIK SİSTEMİNE EVET DENİRSE..."
Başkanlık sistemine 'Evet' denilmesi halinde nasıl bir yol izleneceği ile ilgili soruya yanıt veren Şentop, "Önce bir esas metnin ortaya çıkması lazım, yol haritası belirlenir. 2019'a kadar beklenebilir. geçici madde ile bir geçiş dönemi olabilir veya bir seçim olabilir. Bunların hepsi mümkün olan şeyler" dedi.
