AB ile İngiltere arasında 'Brexit' anlaşması

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Brexit Başmüzakerecisi Michel Barnier, AB ile İngiltere arasında Brexit anlaşma taslağı üzerinde uzlaşı sağlanmasının ardından Brüksel'de basın toplantısı düzenledi.

Brexit müzakerelerinin yaklaşık 1,5 yıl önce başladığını ve çok yoğun sürdüğünü anımsatan Barnier, "Bu anlaşma müzakereleri sonuçlandırmak için çok önemli ve belirleyici bir adım." dedi.

Ayrılık anlaşması taslağının 185 madde, 3 protokol ve çok sayıda ekten oluştuğuna dikkati çeken Barnier, hazırlanan metnin Brexit sonucunda ortaya çıkacak bütün konularda hukuki netlik sağlayacağını belirtti.

Vatandaş hakları

Vatandaşlık haklarının hep öncelikleri olduğunu dile getiren Barnier, AB ve İngiltere vatandaşlarının karşılıklı olarak ikamet ettikleri ülkelerde daha önce olduğu gibi yaşamaya, çalışmaya, eğitim almaya ve sosyal haklardan yararlanmaya devam edebileceklerini vurguladı.

Mali taahhütler

Barnier, anlaşmayla AB üyesi 28 ülke olarak geçmişte verilen mali taahhütlerin de İngiltere tarafından tam olarak yerine getirileceğine işaret etti.

Düzenli ayrılık için Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom), fikri mülkiyet hakları, coğrafi işaretler, tescilli ticari ürünler, kişisel verilerin korunması gibi alanlarda ortak çözüm bulunduğunu anlatan Barnier, anlaşma kapsamında AB hukukuyla ilgili bir konuda uzlaşmazlık yaşanması halinde Avrupa Adalet Divanının belirleyici rolüne devam etmesini kararlaştırdıklarını aktardı.

Geçiş süreci

İngiltere'nin 29 Mart 2019'da AB'den ayrılacağını anımsatan Barnier, bu tarih sonrasında İngiltere'ye geçiş süreci verilmesinde uzlaştıklarını belirterek, "İngiltere'nin, 31 Aralık 2020 tarihine kadar iç pazar, Gümrük Birliği, hak ve yükümlülükleri ile ilgili mevcut durumunu muhafaza etmeye karar verdik." ifadesini kullandı.

Michel Barnier, İngiltere'ye sağlanacak geçiş sürecinin ortak anlaşmayla sınırlı süre için bir kez daha uzatılması olasılığı bulunduğunu kaydetti.

Barnier, anlaşmada Cebelitarık, Güney Kıbrıs Rum yönetiminde bulunan İngiliz üsleri gibi konuların da yer aldığını ifade etti.

İrlanda-Kuzey İrlanda sınırı

İrlanda ile Kuzey İrlanda arasındaki sınır konusunda Barnier, "İrlanda adasında somut sınır uygulamasından kaçınmak için İngiltere'yle bir çözüm bulduk." diye konuştu.

Uzun vadede bu konuyu gelecekteki bir anlaşma ile çözmek için çabalayacaklarını söyleyen Barnier, başka bir anlaşma sağlanamazsa AB ile İngiltere arasında tek gümrük bölgesi oluşturulacağını, bu şekilde Kuzey İrlanda ve İrlanda arasında somut sınır uygulanmamasının sağlanacağını sözlerine ekledi.

Brexit süreci

İngiltere, 23 Haziran 2016'da yapılan referandumla AB'den ayrılma kararı almıştı.

AB ile İngiltere arasında Haziran 2017'de başlayan müzakerelerde taraflar, geçen yılın sonunda İngiltere'nin AB bütçesine taahhütlerinden kaynaklanan yüklü bir "ayrılık ücreti"nin ödenmesi ile vatandaş haklarının da aralarında yer aldığı bir dizi konuda ön anlaşmaya varmıştı.

Taraflar, AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere'ye bağlı Kuzey İrlanda arasında fiziki sınır getirmeyecek bir çözüm üzerinde ise kesin anlaşmaya varamamıştı.

Müzakerelerin sonunda bir anlaşmaya varılsa da varılmasa da İngiltere 29 Mart 2019'da AB'den resmen ayrılacak. İngiltere'yi 2020 yılının aralık ayı sonuna kadar AB kurallarına tabi kılacak bir "geçiş süreci" öngörülüyor.