Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin’in önce baş başa ardından da heyetler arası görüşmeleri tam 4 saat 10 dakika sürdü. Cumhurbaşkanı Erdoğan ortak basın toplantısında, “Siyasi çözüme odaklanabileceğimiz bir zemin oluştuğu hususunda mutabıkız” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Rusya Devlet Başkanı Putin ile kritik bir görüşme gerçekleştirdi. 24 Kasım 2015’te yaşanan uçak krizinden sonra 9.kez bir araya gelen iki liderin görüşmesi Soçi’de gerçekleşti. İki lider ilk olarak 2 saat 10 dakika başbaşa görüştü. Görüşme uzun sürünce heyetler arası yemek iptal edildi. Ardından heyetler arası görüşmeye geçildi. Bu görüşme de 2 saat sürdü. İki lider ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ikili ilişkilerin önemine vurgu yaptı. Erdoğan özetle şunları kaydetti:
BU YIL 6.KEZ GÖRÜŞTÜK
Bu yıl içerisinde Rusya Federasyonu’nu üçüncü kez ziyaret ettik. Bugünkü ziyaretimiz vesilesiyle değerli dostum Putin ile yıl içerisindeki 6. görüşmemizi gerçekleştirdik. İlişkilerimizin derinleştirilmesi konusunda Sayın Putin ile mutabık kaldık. Gerek yüz yüze görüşmeler, gerekse telefon diplomasimiz yoğun bir şekilde devam ediyor. Bu anlayıştan hareketle Üst Düzey İşbirliği Konseyi’nin 7. toplantısının hazırlıklarına da şimdiden başladık.
VİZELERİ DE KALDIRALIM
Siyasi diyaloğumuza paralel olarak ekonomik ilişkilerimiz de yükseliş seyrine girmiş bulunuyor. Mart ayındaki ziyaretim sırasında bazı tarım ürünlerinin Rusya’ya girişine izin verilmesi, vatandaşlarımızın çalışma izni sorunlarının hallolması gibi konularda değerli dostum Putin’in verdiği müjdeler bizleri memnun etmiştir. Aradan geçen süre zarfında ikili ekonomik işbirliğimizin önündeki tüm engellerin kaldırılması için yoğun temaslarımıza devam ettik. Karma ekonomik komisyon toplantısı düzenlendi. Domates, nar, patlıcan gibi ürünlerin Rus pazarına girişinin sağlanmasına yönelik alınan kararları memnuniyetle karşıladık. Ama istiyoruz ki son kısıtlamaları da kaldıralım. İkili ticaret hacmimiz, bu yılın ilk üç çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre ciddi bir artışla 15 milyar doları aştı. Tabii evvelce 100 milyar dolar olarak açıkladığımız hedefimize ulaşmak için işadamlarımızın önündeki vize de dahil olmak üzere tüm engelleri kaldırmamız gerekiyor. Vize muafiyeti rejiminin eski haline döndürülmesi bu noktada önem arz ediyor.
YETERLİ BULMUYORUZ
Görüşmelerimizde bölgesel ve uluslararası konuları da ele alma fırsatımız oldu. Özellikle Suriye ihtilafına ilişkin son gelişmeleri değerlendirme fırsatı bulduk. Buna bağlı olarak Astana görüşmeleri ve Gerginliği Azaltma Muhtırası sahada şiddetin azaltılmasına büyük katkıda bulundu. Gelinen noktada siyasi çözüme ulaşabileceğimiz bir zemin oluştuğu hususunda mutabıkız. Bu arada Sayın Putin ile Sayın Trump’ın Vietnam’da yaptıkları açıklamayı önemsiyoruz. Geldiğimiz noktayı önemsiyoruz. Elbette bu seviyeyi yeterli bulmuyoruz. Ülkelerimizin ve halklarımızın her alanda daha yakın ve güçlü işbirliği içinde olması noktasında iki taraf da hemfikir. Özellikle de savunma sanayine yönelik müşterek atacağımız adımları çok önemsiyorum.
Uçak krizi öncesi seviyeye ulaştık
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise ikili ilişkiler için verimli bir çalışma olduğunu ifade etti. Putin şunları kaydetti: Bölgesel konuları başta Suriye krizinin çözümü olmak üzere ele aldık. İkili ilişkilerimize gelince kriz öncesi seviyesine tekrar ulaşılmıştır. Bunun en iyi göstergesi ticaretimizdir. İnanıyoruz ki bu yılın sonuna kadar geçen yılda meydana gelen açığı telafi edeceğiz. Erdoğan’la 27 Eylül’de Ankara’da yaptığımız görüşmede vardığımız anlaşmalar kapsamında Türkiye’den çok sayıda tarım ürününün sevkiyatına yeniden başlandı. Bugün de diğer tarım ürünlerinin önündeki engelleri kaldırmaya yönelik ortak tedbirleri konuştuk. Enerji alanında stratejik iş birliğimizin ilgili bakan ve kurum başkanlarıyla birlikte değerlendirdik. Burada her şeyden önce Türk Akımı’ndan bahsetmemiz gerekiyor. Türkiye’de Akkuyu’nu santralinin kurulmasıyla ilgili her an çalışmaya başlayabilir. Tahran’a yapmış olduğum ziyaret ve görüşmeler hakkında sayın Cumhurbaşkanı’na bilgi verdim. Astana sürecinin garantörleri olarak çalışmaların başarıyla devam ettiğini söyleyebilirim. Şiddet olayları ciddi oranda azaldı. BM himayesinde Suriyeli taraflar arasında diyalog kurulması için elverişli koşullar oluşuyor. Erdoğan’a yapılan ortak çalışmalar için teşekkür ediyorum. Çalışmalar başarı ile devam edecek. Temaslarımız alışkanlık haline geldi artık. Bu görüşmeleri seri şekilde, bürokrasiden uzak güzel bir havada devam etmektedir. Çok verimli ve çok iyi sonuç veriyor bu görüşmeler, bundan dolayı sayın Cumhurbaşkanı’na teşekkür ediyoruz. Bu şekilde çalışmalara devam edeceğiz.
KARDEŞİ KARDEŞE KIRDIRMA SİYASETİ
Kuveyt ve Katar ziyaretlerine ilişkin de bilgi veren Erdoğan, “Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Katar’da konuşlanması süreci devam ediyor. Bu süreç, bizim Katar’ın ve genel olarak Körfez bölgesinin güvenliğine verdiğimiz önemin de bir nişanesidir. Körfez’deki tüm ülkeler bizim kardeşimiz, kadim dostumuzdur. Suudi Arabistan, Katar, Kuveyt, Bahreyn ve Umman’ın da istikrar ve huzuru, bizim için birinci derecede önemlidir. Maalesef bir süredir bölgede kardeşi kardeşe kırdırma siyaseti izleniyor. Bölgemizdeki liderlerin basiretle ferasetle aklıselimle hareket ederek, bu oyunu bozması şarttır. Ziyaretimin bu açıdan da önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.
İRAN-IRAK DEPREMİ İÇİN BAŞSAĞLIĞI
İran-Irak sınırındaki depreme de değinen Erdoğan, hayatı kaybedenler için başsağlığı dileyerek, depremzedelere her türlü yardımın yapılacağını söyledi. Erdoğan, "50 TIR'lıkyardım konvoyu Habur'dan Irak'a giriş yaptı. Her zaman kardeşlerimizin yanındayız" dedi.
Putin’e Akkuyu daveti
Görüşmede Türk akımı ve Akkuyu Nükleer Santrali konusunun da gündeme geldiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İşbirliğimiz kendi mecrasında ilerliyor, onun değerlendirmelerini yaptık. Bu projelerin zamanında hayata geçirilmesine büyük önem veriyoruz” ifadelerini kullandı. Erdoğan şunları kaydetti: “Türk Akım’ın Rusya kısmındaki boru hattı döşeme işlemlerinin tamamlandığını memnuniyetle görmüş bulunuyoruz. Ülkemizi ilgilendiren boyutuyla da yakından ilgileniyoruz. Akkuyu Nükleer Santrali beton dökme törenini önümüzdeki haftalarda gerçekleştirmeyi arzu ediyoruz. Sayın Putin’in de programının el vermesi durumunda bu adımı birlikte atalım istiyoruz. Rusya ile kültür ve turizm alanındaki ilişkilerimizi de eskisinden daha ileriye taşımak istiyoruz. Bu yılın ilk 9 ayında 4 milyonu aşkın Rus turist ülkemizi ziyaret etti. 2019 yılında Türkiye ve Rusya’da karşılıklı olarak düzenlenecek kültür ve turizm yılı bu çabalarımız da önemli bir dönüm noktası olacaktır.”
