Yeni bireysel emeklilik sisteminde, stopaj sadece getiriden kesilecek. Eski uygulamada, stopaj toplam para (hem ana para hem de getiri) üzerinden yapılıyordu. Emeklilik şirketleri ile müşterileri arasında en fazla anlaşmazlık yaşanan ve yargıya taşınan bu konu, yeni kanunla çözüme kavuştu.
Yeni kanuna göre, uygulama geçmişe dönük olarak da uygulanacak. Yani, 29 Ağustos 2012’den önce bireysel emeklilik sisteminde 10 yılını tamamlamadan veya 56 yaşını doldurmadan ayrılanlar, şirketlerine başvurarak ana paradan yapılan kesintilerini alabilecekler. Sistemden bugüne kadar ayrılan kişi sayısının 1.5 milyonu bulduğu belirtiliyor. Ancak, bu kişilerin ne kadarının hak sahibi olduğu ve ne kadar bir iade alacağı emeklilik şirketlerinin yapacağı inceleme sonucu ortaya çıkacak.
BİR YILLIK SÜRE VAR
Sistemden ayrılanların paralarını alabilmeleri için bir yıl içinde yani 29 Ağustos 2013’e kadar ilgili sigorta şirketlerine başvurmaları gerekiyor. Kişiler, şirketlerin çağrı merkezlerini arayarak veya şahsen şirkete giderek isimlerinin ödeme listesinde olup olmadığını öğrenmeliler. Listede isimleri olan kişilerin ise şu belgeleri hazırlaması gerekiyor:
* Her şirkette hazır bulunan dilekçe formunu doldurmaları gerekiyor. Bu dilekçede ödemenin yapılacağı banka adı, şube adı, IBAN nuraması, TC Kimlik Numarası ve irtibat telefonu mutlaka yazılmalı.
* Emeklilik/sigorta şirketi tarafından tanzim edilen hayat sigortası/bireysel emeklilik poliçesinin bir örneğini de şirkete vermeleri gerekiyor.
* Ayrıca, düzenlenmiş olan poliçenin başlangıç ve bitiş tarihleri ile yapılan kesintileri gösteren belgelerin bir örneği de bulunmalı.
* Açılmış dava bulunması halinde, ilgili yargı merciinden davadan feragat edildiğine dair şerhli dilekçe veya mahkemenin feragat nedeniyle davanın reddine dair vereceği karar örneği de olmalı.
NE KADAR ALINACAK?
Bireysel emeklilik sistemine üye olan ve 10 yılını doldurmadan veya 56 yaşından önce parasını alarak sistemden ayrılanlardan artık sadece getiri üzerinden stopaj kesilecek.
Örneğin, bireysel emeklilik sisteminde 10 bin TL’si (7.500 TL anapara, 2.500 TL’si getiri) bulunan bir kişi, hem 10 yılını doldurmadığı hem de emekli olabilme şartı olan 56 yaşını tamamlamadığı için sistemden çıktığında bu parası için yüzde 15 stopaj kesildi. Yani, 1.500 TL kesinti oldu. Ancak, yüzde 15 stopajın sadece 2.500 TL getiriden yapılması gerekiyordu. Yani, 1.500 TL değil 375 TL kesinti olmalıydı. Bu kişi bir yıl içinde emeklilik şirketine başvurduğunda ilgili vergi dairesi kendisine 1.125 TL’yi iade edecek.
2007 YILI ÖNCESİ AYRILANLAR YANDI!
Bireysel emeklilik sisteminden ayrılanların geri ödemelerine ilişkin yapılan açıklamaya göre uygulama, 07.10.2001 tarihinden sonra akdedilen poliçelerle ilgili olarak 29.08.2012 tarihinden önce yapılan kesintileri kapsıyor. Açıklamada, “Ancak söz konusu kesintilerin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca düzeltme zamanaşımına da uğramamış olması gerekmektedir” deniliyor. Yani, vergide 5 yıllık bir zaman aşımı uygulaması var.Para iadeleri bu nedenle 2007 yılı itibariyle sistemden ayrılanları kapsıyor.
Bireysel emeklilik şirketleri, hak sahiplerinin doldurmuş olduğu form ve istenilen belgeleri ilgili vergi dairesine gönderecek. Vergi daireleri de bunları, kendilerinde kayıtlı bulunan belgelerin yanı sıra Emeklilik Gözetim Merkezi verileriyle karşılaştıracak. Para iadesi almaya hak kazananlara ödemeler, kişilerin dilekçede yazmış oldukları IBAN numarasına EFT yoluyla yatırılacak.
