Danimarka’da 'bağlılık şartı' kuralı mahkemeye taşınıyor

Danimarka'da Yabancılar Yasası çerçevesinde uygulanan "bağlılık şartı" kuralı, haksız yere Türklere uygulandığı gerekçesiyle Avrupa Adalet Divanına taşınıyor.

Danimarka'da Yabancılar Yasasında 2003 yılında yürürlüğe giren ve aile birleşimi kurallarını yeniden düzenleyen değişiklikler içinde yer alan "bağlılık şartının" (tilknytningskrav) haksız yere Türklere de uygulandığı yolunda şüphe belirmesi üzerine Danimarka mahkemesi Avrupa Adalet Divanına başvurmaya karar verdi. 
Avrupa Birliği Adalet Divanın, söz konusu şartın yasal olmadığı konusunda karar vermesi durumunda 2003 yılından beri Türklerin aile birleşimine “yasal olmadan” ret kararı veren Danimarka'da binlerce dosyanın yeniden görüleceği belirtildi. Danimarka Yüksek Mahkeme Yargıcı Karen Hald, Avrupa Adalet Divanına bu tür davaları sık sık sormadıklarını belirterek, AB Adalet Divanın son yıllarda verdiği bir dizi kararlar sonrası, bu konuda şüpheye düştüklerini ve bu nedenle bir değerlendirme yapması talebinde bulunduklarını söyledi.
Danimarka Hukuk Enstitüsü (SDU) doçentlerinden Peter Starup, uyumun başarılı olması için çıkarılan “bağlılık şartı” yasasına, aile birleşimini uyum için iyi bir neden olarak gören AB Adalet Divanın iyi gözle bakacağından şüpheli ettiğini belirtti.

Bağlılık şartı, aile birleşiminde bulunarak yurtdışında evlendiği eşini Danimarka'ya getirmek isteyen kişilerden istenen bir şart. evli çiftlerin hangi ülke ile toplam bağlarının daha fazla olduğu aile birleşimi kararlarında etkili oluyordu. Örneğin 25 yaşında Danimarka'da yaşayan biri 26 yaşında Türkiye'de yaşayan biriyle evlenirse bu çiftin toplam bağlılığında bir yıl farkıyla Türkiye öne çıktığı için çifte aile birleşimi hakkı verilmeyerek Danimarka'da yaşamaları engelleniyor.
2003 yılında Bertel Haarder'in Uyum Bakanı olduğu dönemde yürürlüğe giren kural, Türkiye'nin 1963 Ankara Anlaşması ve ardından gelen katma protokol uyarınca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulanmaması gerekiyor, ancak Danimarka bu yasaları hiçe sayarak 8 bin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşına bağlılık şartına uymadıkları gerekçesiyle aile birleşimi hakkını tanımadı.

Ankara Anlaşması ve Katma Protokol uyarınca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Danimarka'nın Avrupa ekonomik Topluluğuna girdiği 1 Ocak 1973'teki yabancılar yasası kurallarına tabi olmasını öngörüyor. Söz konusu anlaşmalarda yer alan bir madde ayrıca AB üyesi ülkelerin yabancılar yasalarında yaptıkları kısıtlamaların Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulanamayacağını da hükme bağlıyor.
Danimarka, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en sert yabancılar yasasına sahip olmakla tanınıyor.