Büyükbaş hayvanların yaşamsal etkinlikleri incelendiğinde en mühim görülen hususlardan biri büyükbaş hayvan besleme faaliyetidir. Büyükbaş hayvan yetiştiricileri açısından fazlasıyla önem verilen bu konu, hiçbir ayrıntı gözden kaçırılmadan ve tüm hususlara riayet edilerek gerçekleştirilir. Hayvan refahını her zaman için en yüksek düzeyde tutmayı hedefleyen profesyonel hayvancılık faaliyeti yürüten kişiler, bilinçli ve oldukça gelişime açık bireylerdir.
Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, insanların beslenmesi için gerekli ve zorunlu olarak görülen hayvansal ürünleri büyük oranda sağlaması sebebiyle, insan sağlığında ve ülke ekonomisinde çok mühim bir yere ve öneme sahiptir. Yetiştiricilikte verimliliği arttırmak için bakım ve beslenmelerin belirli teknikler uygulanarak gerçekleştirilmesi gerekir. Bunun için de iyi bir beslenme programına ihtiyaç duyulur. Hayvanları çeşitli özelliklerine göre kategorize ederek oluşturulmuş bu programlar, hayvanların düzgün ve amacına uygun yetiştirilişlerine çok büyük fayda sağlar.
Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği esnasında belli disiplinlere bağlı beslenme programlarının takip edilmesi, hayvanların etkin bir şekilde beslenmesi için son derece elzem bir durumdur. Büyükbaş hayvan besleme programı kapsamında oluşturulacak büyükbaş hayvan besleme tablosu, büyükbaş hayvan için gerekli olan besinleri ve miktarlarını içerir. Büyükbaş canlıların ağırlıkları baz alınarak yapılacak böylesi bir tabloya harfiyen riayet edilmelidir.
Büyükbaş hayvan yemi, konsantre yem ve kaba yem olmak üzere genel olarak ikiye ayrılır. Büyükbaşlardan özellikle ineklerin besin madde kapsamındaki ihtiyaçlarının çoğunu kaba yemden karşılamak; kalanı da fabrika yemiyle telafi etmek ekonomik bir tercih olarak değerlendirilir. Sığırların sağlıkları için son derece gerekli olarak görülen kaba yemler, hayvanın düzgün şekilde geviş getirmesi açısından da önemlidir. Büyükbaşların yaşamında bu denli önemli görülen kaba yemlerin, belirli miktarlarda hayvanların önüne konulması gerekir.
Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği bağlamında en önemli kalemlerden biri olarak görülen büyükbaş hayvan besleme, gerektirdiği gibi gerçekleştirilirse amacına uygun ve son derece ekonomik bulunan bir faaliyet olacaktır. Rasyon, bir hayvanın 24 saatlik bir zaman dilimi için besin maddeleri ve enerji ihtiyacını karşılayan toplam yem miktarına denir. Hayvancılık faaliyetlerinde, işletme giderlerinin %70'lik kısmını yem giderleri oluşturur. En büyük maliyet gideri olarak kabul edilen yem unsurunun, uygun yem seçimi ve büyükbaş hayvan rasyonu ile mümkün olduğunca azaltılması verimli bir hayvancılık için olmazsa olmazlardandır. Yani bir taraftan hayvanların dengeli ve yeterli beslenmesini sağlayacak rasyonların hazırlanması; diğer taraftan da bu rasyonların olabildiğince ucuza mal edilmesi gerekir.
Büyükbaş hayvan rasyonu hazırlanırken hayvanın tüm özellikleri göz önüne alınır. Hayvanın gereksinim duyduğu enerji ve protein miktarları hesaplanarak ona göre rasyon hazırlamadaki yem miktar ve oranları belirlenir. Rasyon hazırlanırken büyükbaş hayvana kilo aldırma amacı bulunuyorsa yoğun besleme uygulanır. Böylesi bir büyükbaş hayvan besleme programı bünyesinde yüksek oranda kesif yem verilir. Yoğun besleme sayesinde hayvan hızla gelişir ve çok kısa bir süre içerisinde hedeflenilen duruma kavuşur.
Büyükbaşların yetiştiriliş amaçlarına göre belirlenen yem çeşidi ve miktarı, rasyon içerisinde sınırları net bir şekilde belirlenmiş unsurlardandır. Hayvanların enerji gereksinimi, verimleri ve vücut kompozisyonlarıyla direkt alakalıdır. Genç besi hayvanlarında oluşan canlı ağırlık artışı, çoğunlukla kas ve kemik miktarının artışı olurken yaşlı hayvanlarda ise yağlanma eksenli olur. Süt ineklerinde hayvanların canlı ağırlığı, süt verimi ve sütün yağ oranı hayvanın enerji gereksinimini etkiler. Protein, vücudun onarılması sırasında hayvanın ihtiyaç duyduğu temel bir maddedir. Bu nedenle, büyükbaş yem yapımı sırasında yüksek protein, günlük vitamin ve mineraller bulunur. Oluşturulan birleşim, tahıllar ile tamamlanılarak bünyede enerji oluşturur.
Yetiştirilen büyükbaş hayvanın amacına yönelik bir rasyon örneği bulunup uygulanması son derece mühimdir. Bu nedenle, büyükbaş rasyon örnekleri amaç ve hedefler doğrultusunda benimsenmeli ve böylelikle başarılı uygulamalara imza atılmalıdır.
Büyükbaş hayvan bakım maliyeti denilince içine birçok faktör girer. Ancak bu maliyetler içerisinde en çok göze çarpan husus büyükbaş hayvanların beslenme maliyetleridir. Beslenme maliyetleri düzgün ve ayrıntılı şekilde hesap edilirse büyükbaş hayvan bakım maliyeti daha net bir şekilde ortaya çıkar.
Hayvan refahı için büyükbaş hayvanların taze ve temiz yeterli suya erişebilmeleri gerekir. Büyükbaş hayvanların günlük su tüketimi ağırlıklarına göre değişen şekilde ortalama 30 ila 60 litre arasında değişir. 1 büyükbaş hayvan için gerekli alan ortalama olarak 12 ila 14 m² arasında değişir. Büyükbaş hayvan için kullanılmakta olan tüm bu madde ve malzemeler, gerekli unsurlar kalem kalem ortaya konularak maliyet hesabı yapılmalıdır.