• BIST 100

    9079,97%3,1
  • DOLAR

    32,36% 0,14
  • EURO

    34,95% -0,28
  • GRAM ALTIN

    2324,15% 0,22
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00

Yeşilçam'ın örnek oyuncusu: Ayhan Işık

Siyah beyaz Yeşilçam filmlerinin "Taçsız Kral"ı, oyuncu, yapımcı, yönetmen, senarist, ses sanatçısı ve ressam Ayhan Işık, kısa yaşamına sığdırdığı onlarca filmle, Türk insanının kalbindeki yerini koruyor.

KÜLTÜR - SANAT 15.06.2021 13:08:00 0
Yeşilçam

Sezercik", "Acı Hayat", "Küçük Hanım", "Otobüs Yolcuları", "Üç Tekerlekli Bisiklet" ve "Kanun Namına" adlı yapımların da aralarında bulunduğu çok sayıda filmde başrol oynayan Ayhan Işık, vefatının ardından geçen 42 senede, ardında bıraktığı unutulmaz yapımlarla anılıyor.

Asıl adı Ayhan Işıyan olan sanatçı, 5 Mayıs 1929'da İzmir'de Selanik göçmeni kalabalık bir ailenin altıncı çocuğu olarak dünyaya geldi.

Sanatçı, 1967'de Ses dergisi için kaleme aldığı bir yazıda, kendisinin "büyük şehir çocuğu" olduğunu belirterek, yaşam hikayesini şu sözlerle anlatmıştı:

"Ailemin en küçük çocuğuydum. Üç kız, iki erkek kardeşim vardı. Dört aylık bir bebekken İstanbul'a göç etmişiz. Zaten, annem ve babam, İzmir'e Selanik'ten gelmiş. Yunan işgali üzerine, Osmanlı İmparatorluğu'nun bu güzel şehrini terk edip 'muhacir' olmuşlar. İstanbul'da Saraçhanebaşı'ndaki babamın büyük saraç dükkanı hala gözümün önündedir.

Altı yaşındayken babasız kaldım. İlkokulu Bomonti'deki 44. Okul'da bitirdim. Ortaokula başladığım günlerde Babıali'ye geldim. Çünkü okula gidebilmek İçin çalışmak zorundaydım. Gazete ve dergilerde hikaye ve kapak resimleri çizmeye başlamıştım. İlk kazandığım parayı sanki dünmüş gibi hatırlarım; 14 lira. Eve koşup anneme verdiğim bu müjdeyi hiç unutmam. Yaz tatilinde Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası'nda kırık şişe kontrolörlüğü yaptım. Haftada 25 lira alıyordum. Vapurla gidip gelirken boş durmuyor, mecmuaların ısmarladıkları ve illüstrasyon denilen renkli resimleri çiziyordum. Şirket-i Hayriye'nin 63 numaralı Sütlüce vapuru, sanki benim resim atölyem olmuştu."

"Artist" yarışmasında Belgin Doruk ile birinci oldu
Unutulmaz sanatçı, lisede Mahir İz, Salah Birsel ve Rıfat Ilgaz'ın öğrencisi, senarist Safa Önal, karikatürist Ferruh Doğan ve ressam, karikatürist Semih Balcıoğlu'nun ise okul arkadaşı oldu.

Bir süre İstanbul Darphanesi'nde ressamlık da yapan Işık, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'nden 1953'te mezun oldu. Akademi'de Bedri Rahmi Eyüboğlu'ndan dersler alan Işık'ın buradaki dönem arkadaşları ise Fikret Otyam, Altan Erbulak, Remzi Raşa, Adnan Varınca, Nedim Günsür, Orhan Peker ve Turan Erol'du.

Ayhan Işık, akademiye devam ederken, yazı işleri müdürlüğünü Sezai Solelli'nin yaptığı, o dönemin tek sinema dergisi olan Yıldız mecmuasına ressam olarak girdi. Solelli'nin teşvikiyle derginin 1951'de açtığı "artist" yarışmasına katılan sanatçı, Belgin Doruk ile birinci oldu ve 22 yıl kamera karşısında Doruk ile çalıştı.

Arkadaşlarının Hollywood starı Clark Gable'a benzettiği Ayhan Işık, yarışmadaki derecesinin ardından, Işıyan soyadını "Işık" olarak değiştirdi.

Usta sanatçı, yönetmenliğini ve senaristliğini Münir Hayri Egeli'nin üstlendiği, 1951 yapımı "Yavuz Sultan Selim ve Yeniçeri Hasan" filmindeki yardımcı rolüyle ilk kez beyazperdede gözüktü.

Ömer Lütfi Akad ile 1950'de çalışmaya başlayan Işık, Akad'ın Türk sinemasında geçiş dönemini bitiren ve sinemacılar dönemine geçiş yapıtı olarak kabul edilen 1952 yapımı, "Kanun Namına" filmindeki rolüyle büyük beğeni kazandı.

Sanatçı, Akad'ın 1953'te "Katil" ve "Öldüren Şehir", 1955'te "Kardeş Kurşunu", 1970'te ise "İngiliz Kemal Lawrence'e Karşı" filmlerinde de rol aldı. Işık, Osman Seden'le birlikte de 1957'de "Bir Avuç Toprak" filmini çekti.

Hollywood'un kapısını 1959'da araladı
Hollywood yapımlarında da rol almak isteyen başarılı oyuncu, 1959'da ABD'ye giderek bazı filmlerde küçük roller aldı ve sinema konusunda araştırmalarda bulundu. Türkiye'ye döndükten sonra, setteki oyuncuların hakları ve disiplini konusunda ilkeli bir davranış sergileyen Işık'ın bu duruşu, Türk sinemasındaki birçok yapımcıya da örnek oldu.

Ayhan Işık, 1960'lı yılların başında Vedat Türkali'nin kaleme aldığı "Otobüs Yolcuları" filmiyle 1961'de yeniden Yeşilçam'a döndü. Sanatçının, Belgin Doruk'la rol aldığı 1961 yapımı "Küçük Hanım" filmi seyirci tarafından oldukça beğenildi.

İzleyenlerin "Taçsız Kral" ismini taktığı Işık, Yeşilçam yıldızlarının 1970'lerde sahneye çıkma ve plak doldurma modasına uyarak, 1972'de Münir Nurettin Selçuk'tan ders alarak, klasik Türk müziği dalında sahne denemeleri yaptı ve 45'lik bir plak doldurdu.

Usta oyuncu, çeşitli reklam filmlerinde de rol aldı, 1975'ten sonra ise oyunculuğun yanı sıra yapımcı, senarist ve yönetmen olarak Türk sinemasına katkıda bulundu.

"Sinemacılık asla modern bir kölelik sistemine dönüşmemelidir"
Sanatçı, 1976'da başrolünde yer aldığı ve yönetmen koltuğuna oturduğu "Örgüt" adlı filmi çekti. Aynı yıllarda İtalyan yapımcılarla çektiği ve başrolünü Klaus Kinski ile paylaştığı "La Mano Che Nutre La Morte" ve "Le Amanti Del Mostro" filmlerini yaptı. Bu filmler, İtalya'nın yanı sıra Avrupa'nın bazı ülkelerinde vizyona girse de Türkiye'de sansür nedeniyle seyirciyle buluşamadı.

Yeşilçam'da genellikle tuttuğunu koparan, mert, bıçkın mahalle delikanlısı karakterlerine hayat veren Türk sinemasının "Taçsız Kral"ı hayatı boyunca 200'e yakın filmde rol aldı.

Ayhan Işık, Türk sinemasında yaşanan sıkıntılara ilişkin yaptığı bir açıklamada, şunları söylemişti:

"1958'de Hollywood'a gittim. Orada yaklaşık bir yıl boyunca bizim mesleğin ne tür kurallara bağlı olarak yürütüldüğünü gözlemledim. Dışarıda film oyuncularına emekleri karşılığında vadeli senetler vermek gibi tuhaf uygulamalar yoktur, çalışma ve dinlenme saatleri titizlikle kontrol altına alınmıştır. Sendika bütün çalışmaları denetler. Piyasada hak ihlali yaratacak işlerin yapılmasına engel olur.

Eğer ki Yeşilçam'ın gelecekte genç insanları acımasızca yiyip yutan dev bir sömürü mekanizmasına dönüşmesini istemiyorsak, ne yapıp edip bir 'Sinema Kanunu' çıkartmalı, ciddi bir sendika kurmalı ve bütün personelin, daha mesleğe ilk adımını atar atmaz sigortalandırılması için gereken kanuni baskıyı işverenler üzerinde kurmalıyız. Ben kendi adıma film setlerinin bu ülkede hem oyuncu hem yönetmen hem de diğer teknik elemanlar için birer zulüm çekme yeri değil de profesyonel bir iş sahasına dönüşmesi için elimden her ne gelirse yapacağım. Sinemacılık asla modern bir kölelik sistemine dönüşmemelidir. Sinema bir sanat, sinemacı da bir sanatçıdır. Buna yakışır muamele görmelidir."

Türkan Şoray'la oynadığı filmlerle ciddi bir kadın hayran kitlesi oluşturdu
Edebi eserlerin sinema uyarlamalarında da rol alan sanatçı, 1961'de Vedat Türkali'nin eserinden uyarlanan "Otobüs Yolcuları", 1965'te Kemal Tahir'in "Namusum İçin", 1969'da ise Peyami Safa'nın "Cingöz Recai" eserinin film uyarlamasında rol aldı.

Sanatçı, kariyerinde ayrıca Metin Erksan, Ertem Göreç, Halit Refiğ ve Memduh Ün gibi önemli yönetmenlerle de çalıştı. Sergilediği rollerle birçok ödüle değer görülen Işık, 1954'te Türk Filmleri Festivali'nde, 1962'de Ses dergisinin, 1965'te ise Artist dergisinin açtığı yarışmada "En Başarılı Erkek Oyuncu" seçildi.

Türkan Şoray'la oynadığı filmlerle ciddi bir kadın hayran kitlesi oluşturan Ayhan Işık hakkında Şoray, "Çok disiplinliydi. Her zaman bize onu örnek gösterirlerdi. Mesela saat 8'de sette olunacaksa, o 8'e 5 kala sette olurdu. Yani hepimiz ondan ders aldık. Oyunculukta her şeyden önce disiplinin önemli olduğunu Ayhan Işık'tan öğrendik. Olağanüstü bir fiziği vardı. Kişiliğiyle de seyirciyi çok etkiledi. Onu çok erken, genç yaşlarda kaybetmemiz Türk sineması için büyük bir kayıp oldu. Daha çok güzel filmler yapabilecek yaştaydı. O birikimdeydi. Hepimiz için acı oldu." ifadelerini kullanmıştı.

İşine saygılı bir oyuncuydu
Son derece tutumlu olmasıyla bilinen, sağlığına çok dikkat eden, dakik ve işine saygılı bir oyuncu olarak gösterilen sanatçının, 1970'li yıllarda yazmaya başladığı ve vefatından sonra tefrika halinde yayımlanan "Hayatım" adlı hatırat kitabı ile yazıp, çizdiği "Aşka İnanmıyorum" adlı resimli romanı bulunuyor.

Özel yaşamında gösterdiği özen ve eşine olan sevgisini her fırsatta dile getiren sanatçının, Gülşen Işık ile evliliğinden 1962'de Serap adını verdiği kızı dünyaya geldi.

Eşi Gülşen Işık, TRT Arşiv'de yer alan Haldun Dormen'le gerçekleştirdiği söyleşide şunları anlatmıştı:

"17 yıl evli kaldık. Sinemada yaşadığı problemleri her zaman eve getirirdi. Baştan sona bana anlatırdı. Sonra rahatlar ve uyurdu böylelikle. Ben sabaha kadar uyuyamazdım. Yapımcı olduktan sonra sorunlar daha da fazlalaştı. Yazıhanede gidip, film çektiği zamanlar ona yardım ediyordum. Her film çekiminde sabah 8'den akşam 8'e kadar yazıhanede otururduk. Herkesle ben muhatap olurdum. Yerine göre yumuşak, yerine göre sert biriydi. Çok farklı roller oynadığı için evde de çok farklı hallerde olurdu. Bazen rolünün tesirinde kalırdı."

Sadri Alışık ile dostluğu
Usta oyuncu Sadri Alışık ile Ayhan Işık, 1951'de bir film setinde tanışarak, uzun yıllar birlikte çalıştı.

Özellikle "Küçük Hanım" serisiyle dostlukları pekişen ikilinin bağları zaman içerisinde olgunlaşarak, Işık'ın vefatına kadar hiç kopmadı. Türk sinemasında örnek gösterilen dostlukları sonucu ikili, "Yeşilçam'ın Bıçkın Delikanlıları" olarak anıldı. Sadri Alışık Kültür Merkezi tarafından uzun yıllar, Ayhan Işık adına özel ödüller verildi.

"Bir Yudum İnsan - Ayhan Işık" adlı belgeselde sanatçı Çolpan İlhan, Ayhan Işık için şu değerlendirmede bulunmuştu:

"Bir görünen star Ayhan vardı, bir de dost, arkadaş, sevecen, bize yakın Ayhan Işık vardı. Star Ayhan Işık, starlığın bütün özelliklerini taşıyan ve ondan asla ödün vermeyen, her şeyin en iyisini yapan, her konuda çok dikkatli prensipleri olan ve sinemayı çok seven, mesleğinde en ufak bir taviz vermeden oyunculuğun onurunu her zaman iyi taşımış bir stardı. Bence Türk sinemasında Ayhan Işık bir efsaneydi. Onunla Türk sineması pek çok şey kazanmıştır."

Ayhan Işık, 13 Haziran 1979'da İstanbul'da Bebek'teki evinin balkonunda istirahat ettiği sırada geçirdiği beyin kanaması sonucu, üç gün yoğun bakımda kaldıktan sonra 16 Haziran 1979'da henüz 50 yaşındayken hayatını kaybetti.

Cenaze törenine, sanat dünyasından birçok isimle, sevenleri yoğun katılım gösterdi. Sanatçının cenazesi, Şişli Camisi'nde kılınan namazın ardından, Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verildi. 
AA


Hijyen ve Dezenfeksiyonun Öncüsü

Yapay Zekâ, Teknoloji ve Eğitim Paneli

Çiftçi, “Emin adımlarla Çayırova Yüzyılı’nı inşa edeceğiz”

Saadet Partisi’nden Uslu’ya ziyaret

Şehir Tiyatroları’ndan 27 Mart’a özel prömiyer

Vali Yavuz’dan KOTO ailesine teşekkür

Bugün hangi eczaneler nöbette?

Kocaeli'de hava durumu nasıl olacak?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Kara Yollarında Durum

Benzin ve motorin fiyatları

KARTEPE’YE İKİNCİ MÜZEDE HAZIR

Büyükakın: Kadın çiftçilerimizin üretime katkısı çok değerli

Çetinkaya belediye çalışanlarını ziyaret etti

Yıldıztekin’in mottosu: Adalet ve liyakat!

Türel, Çiçek ailesinin acısını paylaştı

Akmeşeliler Hürriyet’i coşkuyla karşıladı

Gölcük’ün yeni sosyal alanında deniz göründü

Hatipköy’e yeni park

Stadyum bağlantı yolunda tamamlanan kısımlar trafiğe açıldı

Kayınbiraderine cadde ortasında tabancayla ateş etti

Sokak hayvanlarının mamaları artık bu tesiste üretilecek

Patlama sesi ekipleri harekete geçirdi

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 75 - Galatasaray: 78

"Kız meselesi" kavgasında ölen 16 yaşındaki genç son yolculuğuna uğurlandı

Görkem Ahi 2024 Yılı İlk Çeyreğinde Mobilya Sektörünü Değerlendirdi

Nijeryalı Lawal ilk kez Yeşil - Siyahlı formayı giydi

Kocaelispor, pazar günü stadyumda çalışacak

Vali Yavuz’dan müjde!

Yükleniyor

İsrail, Gazze'deki Cibaliye Mülteci Kampı'na saldırdı! Çok sayıda ölü ve yaralı var

Swiss Transporte, Zürih'te Nakliyede Çevre Dostu Çözümler Geliştiriyor

Almanya İşçi Vizesi: Kariyerinizi Uluslararasılaştırmanın Kapıları

Yurt Dışında İş Bulmak Kolay Mıdır?

Dünya liderlerinin gözünün içine baka baka söyledi: Artık sizden bıktık

Havuzdan bulaşan 'beyin yiyen amip' 16 aylık çocuğu öldürdü

Halk sokaklara indi, belediye başkanının evini basıp ateşe verdiler

İspanya Kargo Gönderimi

Avrupa Parlamentosu'ndan, AB'ye katılım süreci ile ilgili skandal Türkiye raporu

"Sessiz katil" olarak biliniyor, tek bir lokması hasta ediyor

Ticaret Bakanlığı ve MSB'den "İsrail ile silah ticareti yapıldığı" iddialarına ilişkin peş peşe açıklamalar

Cübbeli Ahmet kalp krizi geçirdi

Bünyamin Çiftçi’den miting gibi açık hava toplantısı

İnternette bebek satışı yapan siteler için Aile Bakanlığı harekete geçti

Çamlıçataklılar iftarda buluştu: Yan yana durmaktan başka şansımız yok

Kuzey Afrika'dan Türkiye'ye çöl tozu geliyor

Bayram ikramiyeleri ödenme tarihleri belli oldu

Seçim güvenliği için 594 bin personel görev yapacak

İşsizlik rakamları açıklandı

Kocaeli' de 30 bin araç kapasiteli otoparklar ve 3 bin 500 Tır kapasiteli otoparklar inşa edilecek

Büyük Kocaeli Mitingi’ne davet

Tutuş, "Bahane değil, çözüm üreteceğiz”

AK Parti Kocaeli’ de, Erdoğan heyecanı

Türkiye İşçi Partisi, Hatay'da Gökhan Zan'ın adaylığını geri çekti

Türkiye Komünist Partisi'nden Gebze'de halk buluşması! "Zübüklerden Kurtuluyoruz"

(BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş “Hem inançlıyım, hem ultra Atatürkçüyüm. Bu bazılarını rahatsız ediyor”

Erdoğan'ın "Son seçimim" açıklamasına, Bahçeli'den "Ayrılamazsın. Türk milletini yalnız bırakamazsın.''

Elindeki son anketi paylaşan Kurum, 4 partinin seçmenine "Bana oy verin" çağrısı yaptı

CHP Başiskele Belediye Başkan Adayı Anıl Acurman, Saadet Başiskele adayı Zafer Mutlu’nun eleştirilerine cevap verdi

YRP Kocaeli’de istifa

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Benzin ve motorin fiyatları

Dolar bugün ne kadar?

Serbest piyasada güncel altın satış fiyatları

Benzin ve motorin fiyatları

Dolar bugün ne kadar?

Benzin ve motorin fiyatları

SGK'dan ölüm aylığı alan 3,3 milyon hak sahibine promosyon ödenecek

Dubai’de Şirket Kurmak İçin Yurtdışı Atılım ile Benzersiz Fırsatlar

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 75 - Galatasaray: 78

Nijeryalı Lawal ilk kez Yeşil - Siyahlı formayı giydi

Kocaelispor, pazar günü stadyumda çalışacak

Durul, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a forma hediye etti

KOCAELİSPOR'UN 30. ve 31.HAFTA TAKVİMİ BELLİ OLDU

TFF 2. Lig: Belediye Derincespor: 4 - Fethiyespor: 1

Çayırova Belediyesi, Pizza Lazza Haremspor’u mağlup etti

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 64 - Galatasaray: 90

Yenikent’e yeni saha

Başakşehir ile özel maç oynayacağız

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13

YAZARLAR