Türkiye'deki müze mağazalarına yabancılardan yoğun ilgi

Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı müze ve ören yerlerindeki ticari alanların işletme yetkisine sahip Anadolu Kültürel Girişimcilik'in (AKG) Yönetim Kurulu Üyesi Ege Bağlıkaya  2017 yılının başından bu yana gelir paylaşımı modeliyle Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM) ile ortak bir şekilde 47 şehirde 187 müzede hizmet verdiklerini belirterek, yaklaşık 500 personellerinin bulunduğunu kaydetti. 

Yılda yaklaşık 1 milyon müşteriye ürün sattıklarını, bunun yüzde 85'ini yabancı müşterilerin oluşturduğunu, bir anlamda kültür elçiliği yaptıklarını ifade eden Bağlıkaya, "Toplamda 20 bin referans ürünümüz bulunuyor. Bunun 13 bini şu an raflarda yer alıyor. 20'ye yakın replika ürünümüz bulunuyor, mesela Topkapı hançeri var, ayrıca kaşıkçı elmasını çalışıyoruz." diye konuştu.

Bağlıkaya, müze mağazalarından en çok Çin ve Rus turistin ürün aldığına ve Amerikalı turistlerde artış olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

"Ayasofya'da Avrupalılar ve Ruslar daha çok ürün alırken, Göreme'de Çinliler öne çıkıyor. Şubatta Çin yılbaşı vardı, Göreme mağazamızdan alışveriş yapanların yüzde 50'si Çinli idi. Ben Türkiye'de ziyaretçisinin yüzde 50'sini Çinlilerin oluşturduğu bir mağaza olduğunu düşünmüyorum. Türkiye'de 187 yerde müze mağazacılığı işi yapıyoruz ve buradaki müşterin yüzde 85'i yabancı. Çok önemli bir kültür ihracatı yaptığımızı düşünüyorum. Her yerin kendine özgü ürünlerini oluşturmaya çalışıyoruz. Bunları oluştururken de kültürümüze ait sanatları ve desenleri kullanmaya özen gösteriyoruz."

En çok Amerikalılar harcama yapıyor, ayda 2 Topkapı hançeri satılıyor

Ege Bağlıkaya, Avrupa ve Amerikalı turistin artmasını yayınlar grubundaki satışların artmasından hissettiklerini vurgulayarak, ortalama sepet tutarı Amerikalılarda 130 TL iken, Çinlilerin 120 TL, Türklerin 60 TL olduğunu söyledi.

En çok Topkapı Sarayı, Ayasofya Müzesi ve Göreme Açık Hava Müzesi'ndeki mağazalardan gelir ettiklerini ifade eden Bağlıkaya, "Çinliler küçük kırtasiye grubu ürünlerine ve cam grubunda altın varaklı işlere yöneliyor. Avrupalı, Amerikalı ve Latinler, yayınlar, medya ürünleri, Ruslar daha çok takı, "Hz. İsa" ikonaları alıyor. Araplar da çok ciddi takı alımı yapıyor, daha çok da yarı değerli taşlarla süslü replikalara, hançerlere yani prestij gruplarına harcama yapıyorlar." dedi.

Bağlıkaya, prestij ürünleri replikaları arasında 120 bin TL'ye Fatih Sultan Mehmet'in kılıcı, 40 bin TL'ye altın işlemeli Fatih Sultan Mehmet'in Fetih Sureli miğferi, 14 bin TL'ye Topkapı hançeri bulunduğunu, Topkapı hançerinin ayda ortalama 2 tane satıldığını, genelde Arap turistlerin ilgi gösterdiğini ve ayrıca şu anda Kaşıkçı Elması üzerine de çalıştığını anlattı.

Truva ürünleri British Museum'a gidiyor

Bağlıkaya, dünyanın en büyük müze mağaza zinciri olduklarını vurgulayarak, "Bu markayı burada oturtup yurt dışına ihraç etme hedefimiz var. Ya yurt dışındaki müzelerin mağazalarına talip olup işletebiliriz ya da ürün verebiliriz. British Museum'da kasım ayında bir sergi olacak. Truva Sergisi için Truva Müzesi koleksiyonumuzdan 600 parçayı oraya veriyoruz. Hacim olarak belki büyük bir iş değil ama anlamı açısından önemli bir ihracat. Anadolu'daki eserleri götürmüşler, sergiliyorlar, biz bunu zaten kaçırmışız, en azından müze mağazacılığı aracılığıyla orada oluşan ekonominin bir kısmını ülkemize geri kazandırmış olacağız." diye konuştu.

2 hafta önce Kayseri Kültepe'de kazı alanında olduklarını anlatan Bağlıkaya, "6 bin yıl öncesine ait tarihte ilk kez kadınların ticarette var olduğunu gösteren yazılı belgeler bulundu. Orası şu anda dünyanın ilk ticaret merkezi konumunda şu anda. Oradan çıkan eserlerle yurt dışında bir müzede sergi yapmayı hedefliyoruz. Bunun gerçekleşmesi durumunda hediyelik eşyalarını ve replikalarını da götürüp orada satmayı planlıyoruz. Böylece ülke tanıtımı oluyor ve oranın ekonomisine de katkı sunuluyor." dedi. 

Tasarım ürünlerine bazı markalardan talep

Bağlıkaya, Göbeklitepe'ye haziran ayında yapılan ziyaret sayısının geçen yılın aynı ayına göre yüzde 700 artarak, 55 bin kişiye ulaştığını belirterek, şu anda gurbetçiler ve yerli turistin de ilgisinin yoğun olduğunu, Göbeklitepe'de de müze mağazalarına ilginin yoğun olduğunu kaydetti.

Bazı tasarım ürünlerine özel markaların ve büyük butiklerin talip olduğunu anlatan Bağlıkaya, bu tür ürünlerin sadece müze mağazalarında satılmasına özen gösterdiklerini dile getirdi.

Bağlıkaya, geçen sene "Anadolu'nun Kadın Gücü" diye satın alım garantili bir yarışma açtıklarını belirterek, genelde ev hanımlarının katıldığını, yoğun talep geldiğini, kazananların ürünlerinin müze mağazalarında satıldığını söyledi.

Ege Bağlıkaya, bu arada Müzekart sahiplerine temel ihtiyaçlarda su ve çay gibi gruplarda yüzde 50, hediyelikte yüzde 10 indirim uyguladıkları bilgisini verdi.

AA