"Türkiye, Irak’a sağlanacak krediyle yüksek getiri sağlayacak"

Türkiye, Irak'ın yeniden yapılanması amacıyla 5 milyar dolarlık kredi kolaylığı sağlayacak. Sağlanacak kredi kolaylığıyla Türkiye'nin bölgeden yüksek oranda getiri sağlayacağı belirtildi.

Kuveyt'te düzenlenen "Irak'ın Yeniden İmarı Konferansı'na Türkiye'nin Irak'a vermeyi vaat ettiği 5 milyar dolarlık kredi damgasını vurmuştu. Konferansta Türkiye'yi temsil eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun, Irak'ın yeniden yapılandırılması için 5 milyar dolar kredi kolaylığı sağlanacağını açıklaması Türkiye'de de yankı buldu.

2002 yılından bu yana özellikle Irak bölgesinde projeler hayata geçiren Gürbağ Şirketler Grubu'nun Yönetim Kurulu Başkanı Halil Bağıban, Türkiye tarafından Irak'ın yeniden yapılanmasında sağlanacak 5 milyar dolarlık kredi imkanının çok önemli olduğunu belirtti. Bağıban, Irak'ın yeniden yapılanmasında Türkiye'den kullandırılacak 5 milyar dolarlık krediyle katma değer olarak çok yüksek miktarlarda pay alınabileceğini vurguladı.

Konuyla ilgili görüş bildiren Marmara Üniversitesi İktisadi Gelişme ve Uluslar arası İktisat Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Şişman, Türkiye'nin Irak bölgesinde bulunmasını ve kredi sağlayacağını açıklayan diğer ülkelere göre çok daha fazla miktarı ortaya koymasını "olumlu bir durum" şeklinde değerlendirdi.

"Türk firmaları olarak bu pastadan büyük paylar aldık"

Türk şirketlerin Irak pazarından 2014 yılına kadar iyi derecede pay aldığını belirten Gürbağ Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Halil Bağıban,"Irak, ülkemiz için stratejik önemi olan komşu ülke. Dış ticaret rakamlarına baktığımızda yaklaşık olarak 11 milyar dolara yakın ihracatımız olan bir ülke. Bizler bu bölgeden DEAŞ olayları öncesi 2014'e kadar ciddi paylar aldık. Komşumuz olması, oraya ulaşabilmemizin çok rahat olması ve oradaki genel yapılanmalarla ilgili hızlı hareket edebilmemiz bizlere çok büyük avantajlar sağladı. Türk firmaları olarak bu pastadan büyük paylar aldık. Irak ile ilgili talihsiz olayların yaşanmasıyla beraber Türk şirketlerinin oradan aldığı paylar da azalmaya başladı. Bu bölgeyi ciddi bir şekilde önemsememiz gerekiyor. Hükümetimizin Irak'ın yeniden yapılandırılmasında yapacağı 5 milyar dolarlık kredi imkanının anlamının çok büyük olduğunu düşünüyorum. Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri sunan bir grubun başındaki kişi olarak söylüyorum; gittiğimiz ülkelerde finans problemlerini çözerek yaptığımız işlerde ciddi rol sahibi olduğumuzu söyleyebilirim" dedi.

"Katma değer olarak yüksek paylar alabiliriz"

Irak'ın yeniden yapılanmasında Türkiye'den kullandırılacak 5 milyar dolarlık krediyle katma değer olarak çok yüksek miktarlarda pay alınabileceğini belirten Bağıban, "Bunu 5 milyar dolar olarak değerlendirmemek lazım. Çünkü, siz bulunduğunuz yerde bir proje aldığınızda diğer projelere de talip olma şansınız oluyor. Türk firmalarının o kabiliyetleri de var. Unutmayalım ki sağladığımız kredilerle beraber projelerde kullanılacak bütün malzemeler ve işgücü Türkiye'den gidiyor. Bu krediyle yapılacak projelerin katma değerini düşündüğümüzde getirisinin fazla olacağını ve bizim de bu coğrafyada söz sahibi olacağını düşüyorum" ifadelerini kullandı.

"Türkiye" nin burada ilgisiz kalması beklenemezdi"

Marmara Üniversitesi İktisadi Gelişme ve Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Şişman ise konuyla ilgili, "Türkiye'nin burada olması lazım. Diğer ülkelerden daha fazla kredi ortaya koyması olumlu bir şey. Burada amaç şu; yapılanma çerçevesinde Irak'ın yeniden ayağa kaldırılmasınde belli bir destek sağlanıyor. Çünkü, biliniyor ki Irak bunu uzun vadede ödeyebilecek kapasiteye sahip. Hem komşu olarak hem de Orta Doğu'da geçmişten gelen ilişkiler de değerlendirildiğinde eski Osmanlı toprağıdır sonuç olarak Türkiye" nin burada ilgisiz kalması beklenemezdi. Çok ilgili olduğu da görülüyor. Diğer batılı ülkelere göre çok daha fazla bir kredi imkanı verilecek. Türkiye'de şuanda inşaat sektöründe bir durgunluk eğilimi var. Dış talep olmasaydı içerideki talep sürdürülemeyecek boyutta. O açıdan da bu kredi imkanı olumlu bir şey, müteahhitlerin bir kısmının burada iflas etmesinden, oralarda iş yapmaları olumlu bir şey" ifadelerini kullandı.

"Irak'ın petrol geliri arttıkça yapılanmasında istikrar sağlayacaktır"

I rak'ın en büyük geçim kaynağının petrol olduğunu dolayısıyla petrol fiyatlarının gelecek dönemde artması durumunda Irak'ın elinin daha da rahatlayacağını belirten Şişman, "Sattığı petrol ile borçlarını ödüyor, ithalatını yapıyor. Komşumuz Irak petrol rezervlerinde dünyada beşinci sırada. Hızlı bir petrol çıkarımı var. Petrol fiyatları şuanda 60- 65 dolar civarında 75 doların üzerine çıkarsa Türkiye için avantaj olur. Nasıl avantaj olur? Şöyle; petrol fiyatlarının artması Irak'ın gelirlerini de artmasını sağlayacak. Bu sayede Irak'ın ithalat kapasitesi artacak, müteahhitlik hizmeti aldıkları şirketlere ödemelerini daha rahat yapabilecektir. Petrol gelirleriyle geçinen ülkelerin böyle bir durumu var. Irak'ın petrol geliri arttıkça yapılanmasında istikrar sağlayacaktır" şeklinde konuştu.

Kimler yardım edecek?

ABD: 3 milyar dolara yakın kredi

Suudi Arabistan: 1.5 milyar dolar kredi

Katar: 1 milyar dolarlık kredi ve yatırım

İngiltere: 10 yıl süreyle her yıl 1 milyar dolara kadar ihracat kredisi

BAE: 500 milyon dolar destek

Almanya: Bu yıl 350 milyon euro mali yardım

Japonya: 100 milyon dolar hibe

Kuveyt: 1 milyar dolarlık yardım ve 1 milyar dolar doğrudan yatırım