Türk bilim adamlarından ‘kanser tanı kiti’

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteği ve sanayi-üniversite işbirliğiyle gerçekleştirilen “Kanser Tedavisinin Yönlendirilmesinde Etkili Olan Tanı Kiti" projesi kapsamında kanser hastalarına yönelik yerli genetik tanı kiti üretilmesi için çalışmalar aralıksız devam ediyor. 
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Gökhan Görgişen ve Araştırma Görevlisi İsmail Musab Gülaçar tarafından YYÜ Teknokent’te geliştirilen projeyle kanser hastalarına daha uygun ilaçların verilmesi ve hastaların yaşam kalitesinin arttırılması amaçlanıyor. Proje sonuçlandığında ise Van Teknokent’te dünya standartlarında üretilecek olan kişisel tanı kitleriyle hem ülke ekonomisine hem de hastaların daha hızlı bir şekilde tanı ve teşhis olup, doğru tedaviye yönlendirilmesi katkı sağlanacak.
İHA muhabirine açıklamalarda bulunan Yrd. Doç. Dr. Gökhan Görgişen, günümüzde bireysel tıbbın gittikçe hız kazanan bir alan oluşturduğunu belirterek, “Bu alanda temel taşını kişisel tedavi yöntemleri oluşturuyor. Kişisel tedavi yöntemleri, kişinin genetik yapısından yola çıkarak genetik yapıya uygun tedavi yöntemlerini bulabilmektir. Bu kapsamda bizler Temmuz 2016’de KOSGEB Ar-Ge İnovasyon desteği ile kanserde tedaviyi yönlendirici tanı kiti üretmeyi planladık” dedi.

“Kemoterapi ilaçlarının yerinde kullanılması sağlanacak”

Projedeki amaçlarının bireyin genetik yapısından yola çıkarak kanser hastalarının hangi tedavi yöntemlerine uygun olduğunu saptamak olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Görgişen, “Burada temel aldığımız yapı, hastanın genetik yapısıdır. Biliyorsunuz ki kemoterapi oldukça sıkıntılı bir süreç. Hastayı hem psikolojik olarak hem de fiziksel olarak oldukça yoruyor. Ancak biz ilaçların her birinden her hastada aynı yanıtı alamıyoruz. Bunun da belirleyicisi bireyin genetik yapısıdır. Biz üreteceğimiz kitle bireyin genetik yapısına uygun hangi tedavi yönteminin uygulanacağını öngörmeye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

“Kanser kitleri Van’da üretilecek”
Bu kitlerin çoğunlukla yurt dışından üretilerek Türkiye’ye ithal edilen ve oldukça pahalı kitler olduğunun altını çizen Görgişen, şunları söyledi:

“Dolayısıyla ülkemizde yerli üretimin yapılaması hem ülke ekonomisine hem de hastaların daha hızlı bir şekilde tanı ve teşhis olup doğru tedaviye yönlendirilmesine katkı sağlanacak. Dolayısıyla bu proje yaklaşık 1,5 yıllık bir projedir. Bu süre zarfında üreteceğimiz prototip, daha sonra da endüstriyel üretime geçerek, hastane ve genetik tanı yapan merkezlere göndermeyi planlıyoruz. Üretim kısmına gelince, bunların üretimini burada Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Teknokent bünyesinde Genovan Ar-Ge Genetik Danışmanlık şirketinde gerçekleştireceğiz. Bunun sonucunda üreteceğimiz kitlerle hem halkımıza hem de ülkemiz ekonomisine katkıda bulunmayı planlıyoruz.”

“Proje kanser tedavisinin yönlendirmesinde etkili olan tanı kitinin üretimini içeriyor”

Proje ile ilgili detayları anlatan YYÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi İsmail Musab Gülaçar ise “Projemiz kanser tedavisinin yönlendirmesinde etkili olan tanı kitinin üretimini içeriyor. Bilindiği gibi kemoterapik ilaçlar kimi hastalarda etkili yanıt verirken kimi hastalarda cevap vermiyor. Bazı hastalarda ise toksik etkilere sebep oluyor. Burada bizlerin üreteceği kanser tanı kiti ile hangi hastaların ilaca etkili yanıt vereceğini, hangi hastaların ilaca yanıt vermeyeceğini ve hangi hastalarda ise ilacın toksik etki ya da yan etki oluşturacağını önceden tespit edebileceğiz. Dolayısıyla bunun sonucunda ise kemoterapi ilaçlarının daha etkili kullanılmasına ve hastaların hayat standartlarının arttırılmasına katkıda bulunmuş olacağız” diye konuştu. 
Ellerinde özellikle kanser tedavisinde etkili olacağını düşündükleri yeni projeler de olduğunu anlatan Gökhan Görgişen ve İsmail Musab Gülaçar, bu projelerin hayata geçirilmesi için destek beklediklerini kaydetti.